หลักการทำงานของเครื่องยนต์ 4 จังหวะ แบ่งเป็น จังหวะดูด (Suction Stroke) จังหวะอัด (Compression Stroke) จังหวะระเบิด (Power stroke) และจังหวะคาย (Exhaust stroke) โดยมีรายละเอียดดังนี้
ที่มาของภาพ www.yamaha-motor.co.th/blog/detail?url=รู้จักการทำงานของระบบเครื่องยนต์มอเตอร์ไซค์-4-จังหวะ
จังหวะดูด (Suction Stroke) เป็นจังหวะที่ลูกสูบจะเคลื่อนตัวจากบนลงล่าง ซึ่งลิ้นไอดี – ที่ตรงข้ามกับไอเสีย หรือช่องไอดี (Intake Valves) ซึ่งทำหน้าที่เปิดให้อากาศจากท่อไอดีเข้าสู่กระบอกสูบแรงกดที่เกิดขึ้นจากเพลาลูกเบี้ยวส่งต่อมาที่วาล์วไอดีแล้วดูดน้ำมันเชื้อเพลิงและอากาศเข้าไปในกระบอกสูบ เรียกว่า ส่วนผสมไอดี และเมื่อสิ้นสุดจังหวะดูดช่องไอดีก็จะปิด
จังหวะอัด (Compression Stroke) ทำงานต่อจากจังหวะดูด เป็นจังหวะที่กระบอกสูบจะเคลื่อนตัวจากด้านล่างกลับขึ้นด้านบนอีกครั้ง ซึ่งทำให้ไอดีในห้องเผาไหม้ ถูกอัดส่วนผสมระหว่างอากาศกับน้ำมันตามการออกแบบเครื่องยนต์จากหลายส่วนจนเหลือหนึ่งส่วน
จังหวะระเบิด (Power Stroke) จังหวะนี้หัวเทียนจะจุดระเบิดและเผาไหม้ส่วนผสมไอดีในห้องเผาไหม้ เมื่อเกิดการระเบิดจะเกิดแรงดันในกระบอกสูบซึ่งจะดันให้ลูกสูบเคลื่อนตัวลงไปด้านล่างอีกครั้ง
จังหวะคาย (Exhaust) จังหวะสุดท้าย กระบอกสูบที่ถูกดันลงไปอยู่ด้านล่างในจังหวะระเบิดจะเคลื่อนตัวขึ้นสู่ด้านบนอีกครั้งพร้อมการเปิดของวาล์ไอเสียเพื่อระบายไอเสียออกสู่ภายนอกเครื่องยนต์ ต่อไปยังท่อไอเสีย
สรุปเครื่องยนต์ 4 จังหวะ
การทำงานของเครื่องยนต์ 4 จังหวะ คือ จังหวะดูด จังหวะอัด จังหวะระเบิด จังหวะคาย ลูกสูบขึ้นลงรวม 4 ครั้ง เพลาข้อเหวี่ยงหมุน 2 รอบ จะได้งาน 1 ครั้ง