Ölçmede Hata ve Türleri aslında var olmasını istediğimiz özellikle karşımıza farklı çıkan özelliklerdir.Hata farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkmış olabilir.Önce hatanın hangi sebeplerle ortaya çıktığına bakalım ardından hata türlerini inceleyeceğiz. KPSS ‘de sık sık çıkan ve denemelerde karşımıza gelen hata türleri sorularını dikkatlice okuyalım.
1.) Ölçme İşlemini Yapandan Kaynaklanan Hata
- Ölçmeyi yapan kişi genelde öğretmenlerimiz , işlem esansında dikkatsiz olması , yorgun olması veya kağıdını okuduğu öğrencinin ismini görünce yanlı not vermesi gibi hataların bulunduğu alandır.
2.) Ölçme Aracından Kaynaklanan Hata
- Burada ölçme aracından bahsedilen , fotokopi makinası , optik okuyucu veya sınav kağıdı olabilir. Ölçme aracının ders içeriklerini eşit şekilde dağıtılmamışsa burada bilenle bilmeyen ayrılamayacağı için bu da bir hatadır.
3.) Ölçme İşlemi Yapılacağı Ortamdan Kaynaklanan Hata
- Ortamın yeteri kadar temiz olmaması veya havadar olmamasıdır. Oturduğunuz yerin güneş veya ışık almıyor olması bu tür hatalara girmektedir. Sınav esnasında dışarıdan gelen seslerde dikkatinizi dağıtıyor ise bu da ölçme ortamından kaynaklanan bir hatadır.
4.) Ölçme İşleminin Yapıldığı Kişiden Kaynaklanan Hata
- Burada sınava giren öğrencinin olumsuz yönleri ele alınmaktadır. Kaygı düzeyi ,uykusuzluk ,yorgunluk , heyecan gibi sebeplerden öğrenci asıl performansını ortaya koyamaz ve hata oluşur.
1.) Sabit Hata
- Hatanın kaynağı ve miktarı belirlenebiliyor ise bu sabit hatadır.
- Hatanın miktarı her bir ölçüm eşit etki etmesi gerekiyor.
- Herkese eşit etki ettiği için standart sapmayı değiştirmez.
- Geçerliliği Etkiler.
- Güvenirliği Etkilemez.
Örnek : Bir baskülün herkesi 2 kg fazla tartması. / Bir hocanın herkese 5 puan fazla vermesi.
2.) Sistematik Hata
- Hata belli sistematiğe bağlanır.
- Hata miktarı ölçümden ölçüme göre değişim gösterir.
- Kimileri bu hatadan etkilenirken kimileri etkilenmez.
- Hatanın kaynağı ve miktarı bellidir.
- Geçerliliği Etkiler.
- Güvenirliği Etkilemez.
Örnek : Derste uslu duran öğrencilere 5 puan fazla vereceğini söyleyen öğretmen. / Her 1 kg ‘da 20gr fazla tartan bir kantar.
3.)Tesadüfi Hata
- Hatanın kaynağı , yönü ve miktarı belirsizdir.
- Geçerliliği Doğrudan Etkiler.
- Güvenirliği Dolaylı Etkiler.
Örnek : Dikkatsiz farkında olmadan hatalı puanlama / Kopya çeken öğrenciler / Sınıf ortamının elverişsizliği
NOT: Çoktan seçmeli sorularda düzelte formülü kullanılır (4 yanlış 1 doğruyu götürür) bunun sebebi tesadüfi hatayı ortadan kaldırmaktır.
KAYNAK: http://kpssdersnotu.com/