หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง ชีวิตนักปลูกป่า

เป็นนกที่มีขนาดใหญ่ที่ใกล้สูญพันธุ์ ทั่วโลกมีอยู่ 55 ชนิด แพร่กระจายอยู่ในแถบเขตร้อนของทวีปแอฟริกาและเอเชีย 

ส่วนในประเทศไทยพบทั้งหมด 13 ชนิด 

สัญลักษณ์แห่งรักแท้

      นกเงือก "มีความซื่อสัตว์และภักดีต่อคู่ชีวิต ตลอดจนความรับผิดชอบในการเลี้ยงดูครอบครัว" 

ในฤดูทำรังใหม่นกเงือกตัวผู้จะบินหาโพรงไม้ (มกราคม-กุมภาพันธ์) และตัวเมียจะบินไปด้วย นกเงือกจะใช้ต้นไม้ขนาดใหญ่เป็นสถานที่ทำรังและวางไข่ ซึ่งนกเงือกตัวเมียจะขังตัวเองอยู่ภายในโพรงไม้ ตัวผู้จะทำหน้าที่ดูแลเป็นอย่างดี โดยจะคาบอาหารและพยายามป้อนให้ตลอดช่วงที่ตัวเมียฟักไข่ เมื่อลูกนกฟักออกจากไข่ก็ยังคงหาอาหารมาป้อน โดยจะออกหาอาหารตั้งแต่ช่วงก่อนพระอาทิตย์ขึ้นจนพระอาทิตย์ตกดิน ถึงแม้ว่าลูกนกจะเจริญเต็มที่พ่อนกและแม่นกก็ยังหาอาหารมาป้อนและยังสอนให้บินหาอาหารจนสามารถหาอาหารเลี้ยงตนเองได้ ด้วยพฤติกรรมดังที่กล่าวมานั้น จึงให้วันที่ 13 กุมภาพันธ์ของทุกปีวันรักนกเงือก

ดัชนีชี้วัดความสมบูรณ์

  นกเงือกเป็นดัชนีชี้วัดความสมบูรณ์ของป่าไม้ ด้วยลักษณะพิเศษของจะงอยปากที่ใหญ่และแข็งแรงทำให้นกเงือกสามารถกินลูกไม้ชนิดต่างๆ ได้มากมาย โดยกินทั้งผลแล้วขย้อนเมล็ดออกมา และนำเมล็ดพันธุ์พืชไปทิ้งไว้ตามที่ต่างๆ ทำให้เมล็ดพันธุ์  เจริญเป็นต้นกล้าได้ทั่วป่า นกเงือกจึงเป็นนักปลูกต้นไม้ที่สำคัญและปลูกได้ในป่าสูงๆ ที่คนเรายากจะปีนป่ายไปถึง อีกทั้งยังมีความสำคัญในการช่วยรักษาความหลากหลายทางชีวภาพในป่าไม้ ทำให้เกิดความสมดุลในธรรมชาติ