Onderwijs

Onderwijs en ethiek

Beroepsethiek en Levensbeschouwing

In een verkennend onderzoek heeft het voormalig Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) geconcludeerd dat universitaire studenten bestuurskunde, niet ‘ethisch startbekwaam’ zijn wanneer zij bij de overheid aan het werk gaan. Daarop volgde een uitnodiging aan de Buitenkamer om óók na te denken over het item ‘(beroeps)ethiek in het onderwijs’.

Dat heeft eind 2019 geleid tot een artikel, geschreven door Lourens Poshumus en Robert Vissers voor de Buitenkamer, waarin wordt gepleit voor Levensbeschouwing als verplicht vak in het Voortgezet Onderwijs. Er is immers een onmiskenbare relatie tussen levensbeschouwing en ethiek.

In een essay gaat Frederike de Jong voor de Buitenkamer d.d. oktober 2020 uitgebreider op dit onderwerp in. Naast een analyse van onderwerpen, zoals Bildung en de fundamentele vraag waarop onderwijs is gericht, worden concrete adviezen gegeven met betrekking tot het toetsen van ethisch relevant onderwijs en gespreksvoering. Het essay eindigt met tien aanbevelingen waarmee ethische vorming in het onderwijs gestalte kan krijgen.

Dan is er dit artikel over burgerschapsonderwijs. Uitgangspunt voor de auteurs is dat jongeren levensbeschouwelijke vorming nodig hebben. In Nederland biedt het openbaar voortgezet onderwijs dit niet aan door de connotatie van dit vakgebied met het bijzonder onderwijs en het opvoeden in een religie. Dit artikel betoogt dat levensbeschouwelijke vorming door middel van persoonsgerichte burgerschapsvorming wel een structurele plaats in dat onderwijs kan krijgen.

Ten slotte werkt onze werkgroep ook aan onderwijsvormen. Hieronder vind je een module 'Een verrijkende kijk op Mens & Maatschappij' met voorbeelden. We beogen een inspirerende uitwisseling, om elkaar uit te nodigen in te zien dat wij in een wereld met grote diversiteit ook nog gelukkig kunnen zijn. Dit zal in 2022 worden uitgebreid met evenzo werkvormen die wij voorstaan binnen onze onderzoeksagenda.

Klik hier voor de drie genoemde notities:


Zie voor essays en artikelen over deugden en ethiek in het onderwijs de Deugden pagina van de Buitenkamer.


Overige artikelen en ontwikkelingen.

Proposities afgestemd op mogelijke vragen uit het onderwijs van André Bruijn

Presentatie van de werkgroep voor de Buitenkamer, d.d. 25 juni 2021

Dekolonisatie van het onderwijs. Zie artikel van - Bert Meeuwsen