Roberto Nóvoa Santos
Roberto Novoa Santos (A Coruña, 1885- Santiago de Compostela, 1933) foi un médico e pensador que tivo un importante papel na modernización da práctica e da ensinanza da Medicina en España a comezos do século XX, chegando a converterse no maior referente desta materia en Galicia.
Nome completo: Roberto Nóvoa Santos
Datas: 1885-1933
Lugares: A Coruña-Santiago de Compostela
Campo de actividade: Medicina; Ensino; Política
Grupo asociado: Real Academia Galega
Ocupación: Médicos; Catedráticos; Políticos
Lingua: Castelán
O seu labor comeza nos anos da Universidade, onde inicia os seus estudos de Medicina. Cando os remata, decide deixar Santiago e irse a Ferrol, onde instalou unha consulta privada. Despois de Ferrol chegou A Coruña, por un breve período de tempo.
Finalmente, integrarase na Facultade de Medicina como interino, o que lle permitrá viaxar por toda Europa e rematar a súa formación como médico en diferentes centros europeos; algúns deles, de gran prestixio, como a súa estancia na Clínica Médica da Universidade de Estrasburgo.
A consecución da súa cátedra en Madrid fixo posible que toda unha serie de mozos galegos chegasen á capital de España para poder rematar ou realizar os seus estudos. Nóvoa Santos demostraba así a súa importante influencia dentro da élite madrileña.
Tamén reflectiu todo o seu saber nalgunhas obras que permitiron a revisión de diferentes temas ou disciplinas. Un exemplo disto é o seu importante labor na renovación da Patoloxía Xeral en Galicia, cando coa súa obra Manual de Patología permitiu que chegase ás aulas unha disciplina renovada e de maior calidade. Tamén pronunciou conferencias en países como Cuba, Arxentina ou Uruguai.
Nóvoa Santos chegou a publicar arredor de 300 traballos, participou en numerosas entrevistas de divulgación científica e resalta o seu papel no estudo de enfermidades relacionadas coa diabetes e co fígado, con grandes aportacións tamén no mundo da Neuroloxía.
Ademais do plano clínico, Nóvoa Santos será un dos primeiros comentaristas da obra de Freud, onde ten un papel preponderante a influencia do pensamento psicolóxico sobre a patoloxía humana.
Á súa formación académica temos que engadirlle un forte arraigo político que o levarán a compartir o ideario anarquista, facendo que as súas posturas fosen contestadas por todos aquelas clases e grupos sociais máis conservadores do momento. Chegou a ser deputado polo Distrito Santiago–Padrón na Deputación Provincial da Coruña e, como tal, fixo a proposta de integrar o Hospital Provincial na Facultade de Medicina, cuestión que provocou un gran debate social na cidade entre os que apoiaban esta proposta e os que non.
Roberto Nóvoa Santos rematou por facerse un oco dentro dos máis importantes sectores da intelectualidade e comunidade científica española e converteuse nunha das personalidades máis brillantes do século XIX e un dos maiores especialistas da Medicina galega.
Bibliografía:
FERNÁNDEZ TEIJEIRO, Juan José (1998) Roberto Novoa Santos: una vida, una filosofia . A Coruña. Fundación Pedro Barrié de la Maza.
LOPEZ VÁZQUEZ, RAMÓN (2004) Roberto Novoa Santos: Nova interpretación antropolóxica. Santiago de Compostela, Xunta de Galicia.
Vidal, Antonio. Roberto Novoa Santos, el médico humanista Recuperado de: Historias do Deza https://historiadeza.wordpress.com/2014/10/27/roberto-novoa-santos-el-medico-humanista/ [consulta 8 de maio de 2020]
Carreras Panchón, Antonio, Roberto Novoa Santos, en Real Academia de la Historia, Diccionario Biográfico electrónico (en red,http://dbe.rah.es/biografias/7024/roberto-novoa-santos) [consulta 8 de maio de 2020]
Imaxes:
Roberto Nóvoa: Vida gallega : ilustración regional: Ano XIX Número 363 - 1927 decembro 30, p. 35. Copia dixital en Galiciana, marcado como dominio público, para máis detalles véxase CC0 1.0
Enlaces a datos e catálogos