Modesto Brocos
Modesto Brocos (1852-1936) foi un pintor, gravador e escritor compostelán. Naceu nunha familia humilde de tradición artística e artesanal, fillo de Eugenio Brocos (pintor e escultor) e irmán de Isidoro Brocos (escultor e gravador).
Comezou a formarse na Real Sociedade Económica de Amigos do País, naquel entón único centro que daba formación artística na cidade. O seu irmán Isidoro, precursor do gravado a contrafibra en Galicia, introduciu a Modesto nesta técnica.
Nome completo: Modesto Brocos y Gómez
Datas: 1852-1936
Lugares: Santiago de Compostela-Río de Janeiro, Brasil
Campo de actividade: Pintura; Gravado
Grupo asociado:
Ocupación: Pintores; Gravadores; Escritores
Lingua: Castelán; Portugués
Con 20 anos, o pintor emigrou a Bos Aires e o seu traballo como gravador publicouse nalgunhas revistas, como as estampas de temática devocional na revista arxentina Los Anales da Agricultura no 1871. Un par de anos máis tarde, trasladouse a Brasil onde continuou a súa formación na Academia Imperial de Belas Artes de Río de Janeiro e publicou gravados no xornal El Mequetrefe. En 1877 regresou a Europa e perfeccionou o seu labor de gravador na Escola Nacional Superior de Belas Artes de París.
Á súa volta a España traballou como colaborador artístico e corresponsal na Ilustración Galega e Asturiana, dirixida por Manuel Murguía. Modesto Brocos nunca deixou a súa formación artística e círculo de artistas, como as súas visitas frecuentes ao taller do pintor Federico Madrazo.
En 1883, gañou unha bolsa a Roma ofrecida pola Diputación da Coruña pola súa obra Rebeca dando de beber a Eliécer. Alí permaneceu catro anos e despois, Modesto Brocos volveu a Santiago de Compostela, onde obtivo, por oposición, a praza de cátedra en Pintura e Debuxo na Real Sociedade Económica de Amigos do País. Este traballo exerceuno durante pouco tempo xa que en 1890 deixou a súa cidade natal para trasladarse a Río de Janeiro. En 1895 gañou a medalla de ouro pola súa obra A Redención de Cam na II Exposición Xeral de Belas Artes de Río de Janeiro.
Entre 1897 e 1900 viaxou a Europa para levar a cabo o tríptico As tradicións do Apóstolo Santiago, que se atopa na sancristía da Catedral. O motivo do tríptico debeuse a que poucos anos antes, 1879, descubríronse as reliquias do Apóstolo, polo que o tema interesou aos artistas do momento. As escenas que mostra o tríptico foron a Predicación do Apóstolo en Padrón, o traslado dos seus restos e a arca Marmórica. As imaxes do lateral mostran unha representación máis próxima a un suceso histórico, mentres que a central está representada de forma simbolista, onde se xoga cos escintileos de luz, a gran cantidade de vexetación presente na escena, motivos do soño, etc. Ademais, fai un homenaxe á fachada de Praterías da Catedral e plasma no tríptico elementos como as columnas de mármore para dividir a escena e os leóns que vixían.
En 1900 trasladouse definitivamente a Brasil, conseguiu a nacionalidade e non regresou a Santiago. Dedicouse á docencia na Escola Normal de Belas Artes e colaborou e impulso o gravado no Liceu de Artes e Ofícios.
Modesto Brocos sempre estivo interesado en representar temas de alegoría e historia, de liña naturalista e caracterizados con claroscuros. Na súa última etapa en Brasil, introduciu cores máis vivas e de contrastes.
Algunhas obras destacadas son o retrato de Rosalía de Castro (1883) cando a poetisa aínda vivía; Lavandera (1880; Academia (1884), Autorretrato (1885), As catro estaciones durante a súa estancia en Roma; Egenho de Mandioca (1892), retrato de Pinto de Azeredo Coutinho (1909); A defensa de Lugo entre outras.
No seu labor como escritor destacan A viaxe a Marte, unha novela de ciencia ficción (1930); Retórica dos pintores (1933) ou Critica sobre a direcçao Bernadelli e justifiçao do autor ( 1914).
Bibliografía:
LÓPEZ VÁZQUEZ, J., MONTERROSO. J. Pintores Composteláns. Historia e renovación entre vos séculos XIX e XX. Exposición celebrada en Santiago de Compostea, Auditorio de Galicia, do 10 xuño ao 25 xullo 2004). Santiago de Compostela: Consorcio da Cidade de Santiago de Compostela, Xunta de galicia, Auditorio de Galicia, 2004.
LÓPEZ VÁZQUEZ J.M.B. (s.d.) Modesto Brocos no Diccionario Biográfico de la Real Academia de la Historia. Dispoñible en http://dbe.rah.es/biografias/28924/modesto-brocos-gomez [consultado 26/04/2019]
Imaxes:
Autorretrato: Modesto Brocos Gómez author QS:P170,Q10331431, Modesto Brocos 1852-1936, autorretrato 1882, marcado como dominio público, para máis detalles véxase Wikimedia Commons