Conclusie

De vier landen die wij hebben onderzocht gebruikten allen de sport als politiek middel om het land te promoten. Hitler wilde de wereld laten zien dat de Duitsers het goed hadden onder zijn naziregime en hij wilde de wereld afleiden van de militaire voorbereidingen in zijn land. Ook Videla wilde de wereld laten zien hoe goed Argentinië het had onder zijn dictatuur. In China was het vooral de bedoeling om hun beeld naar het buitenland op te poetsen, de geloofwaardigheid van de regering te redden en de interne spanningen te sussen. Tot slot heeft Qatar een plan om het imago van het land door middel van sport te verbeteren. Daar is een plan voor gemaakt (Qatar 2030) en werd er een ontwikkelingsplan in 2008 gelanceerd om het land te transformeren in een geavanceerde samenleving die in staat is duurzame ontwikkeling te bereiken.

Over alle vier de toernooien was of is in de aanloop de nodige commotie. In 1936 zijn er verschillende sporters geweest die uiteindelijk niet gingen, omdat zij vonden dat de situatie in Duitsland er niet een was om in te sporten. Deze groep verwees naar de onderdrukking van de joden, gehandicapten, zigeuners, homo's en andersdenkende mensen. Sprintster Tollien Schuurman besloot ook om niet af te reizen, maar toch waren er genoeg Nederlandse sporters die wel naar Duitsland gingen. Nederland koos dus niet voor een boycot als geheel land en was toch vertegenwoordigd op de Spelen van 1936.

Ruim veertig jaar later wilden Freek de Jonge en Bram Vermeulen dat Nederland het WK van 1978 zou boycotten, omdat ook daar, onder leiding van de Junta, andersdenkende mensen werden onderdrukt. Met de theatervoorstelling 'bloed aan de paal' en een handtekeningenactie probeerde het cabaretduo om een boycot af te dwingen, maar tevergeefs.

In China werd er aandacht gevraagd voor de mensenrechtenschending door onder andere oud-schaatser Joey Cheek. Verschillende beleidsbepalers, waaronder de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Britse premier Gordon Brown besloten de openingsceremonie te laten schieten, terwijl er wel een record aan wereldleiders op een openingsceremonie viel te noteren. De sporters van deze twee landen kwamen wel gewoon aan de start van hun eigen sportonderdeel.

Voor het WK is Willem Vissers resoluut: hij wil niet als journalist naar het WK in 2022 vanwege het thuisland. Of het tot verdere acties en een eventuele boycot gaat komen, moet nog blijken.

Alle vier de landen gaven enorm veel geld uit in de voorbereiding van de toernooien. Voor de Spelen van 1936 werd er ruim 30 miljoen dollar geïnvesteerd, dat lijkt gezien de bedragen in het huidige tijdperk niet enorm veel, maar in vergelijking met de jaren daaromheen is het een monsterbedrag. In 1924 was dit namelijk slechts een half miljoen, in 1928 1,2 miljoen, in 1932 1 miljoen en in 1940 5,5 miljoen dollar.

Ook in Argentinië werd er ongeveer 650 miljoen gulden uitgegeven aan de organisatie van het toernooi. China gaat daar in 2018, mede door een verschil in de tijdgeest, ver bovenuit. Het Aziatische land gaf zo'n 42 miljard dollar uit. De uitgaven in Qatar zijn nog niet duidelijk op te sommen, maar het aankomende de kosten zouden zomaar richting de 200 miljard dollar gaan.

De sportieve resultaten zijn opvallend te noemen. In elk van de vier onderzochte hoofdstukken is het thuisland zeer succesvol. In 1936 won Duitsland de meeste gouden medailles, namelijk 33 in het totaal. Ook China stond in 2008 (voor het eerst in de geschiedenis) bovenaan het medailleklassement. Het thuisland won maarliefst 51 gouden plakken. Deze trend is ook op het WK in Argentinië terug te zien. De Argentijnse ploeg van trainer Menotti wist de eerste plaats te veroveren ten koste van Nederland. Qatar zal in 2022 het eerste organiserende land worden, dat zal debuteren op het toernooi sinds 1934. De resultaten van de andere drie landen bieden het thuisland meteen hoopgevende statistieken, maar of Qatar zich daadwerkelijk mag kronen tot Wereldkampioen in 2022, lijkt onwaarschijnlijk.