Сатырычны верш “Савось-распуснік”. Сатыра і гумар. Вобраз Савося. Майстэрства паэта-псіхолага. Афарыстычнасць мовы.

Паэма “Міхасёвы прыгоды”. Паэтызацыя прыроды. Дзіцячыя вобразы. Роля паэмы ў эстэтычным і патрыятычным выхаванні дзяцей.

Казачная паэма “Рак-Вусач”. Народныя традыцыі ў творы. Багацце мастацкіх прыёмаў і сродкаў славеснай вобразнасці. Павучальны змест. Параўнальны аналіз сюжэта з казкай “Цяжкая доля” [2].

Аўтабіяграфічнасць – выяўленне ў мастацкіх творах фактаў з асабістага жыцця пісьменніка (аўтабіяграфізм) або згадванне ў творах рэальных падзей з жыцця людзей ці гісторыі пэўнай краіны, выкарыстанне рэальных фактаў, а таксама дакументаў (дакументалізм).

Багацце – гэта аптымальная насычанасць рознымі сродкамі мовы, прычым без нематываванага іх паўтарэння. Адрозніваюць багацце мовы і багацце маўлення. Багацце мовы – гэта лексіка-фразеалагічны фонд, семантыка-стылістычныя і сінтаксічныя рэсурсы. Багацце маўлення – камунікатыўная якасць, якая вызначаецца ўменнем носьбітаў мовы карыстацца яе скарбамі ў розных сферах зносін.

Блог – (англ. Blog, ад web log – “сеткавы часапіс падзей”) – вэбсайт, асноўны змест якога – гэта запісы, якія рэгулярна дадаюцца ўладальнікам блоґу, артыкулы або іншыя формы звестак. Характэрнымі для блоґаў з’яўляюцца кароткія запісы часовага значэння.

Гукапіс – такія гукавыя паўторы ў вершаванай мове, якія ўзмацняюць яе мілагучнасць і сэнсавую выразнасць. Сярод іх вылучаюцца гукавая анафара, эпіфара, кальцо, стык. Асобнымі відамі гукапісу, апрача названых, з’яўляюцца алітэрацыя, асананс, гукаперайманне.

Інтанацыйнае багацце – гэта сукупнасць фанетычных сродкаў, якія служаць для афармлення фразы ці яе частак, як адзінага цэлага. Такім сродкам з’яўляюцца: мелодыка, інтэнсіўнасць голасу, тэмбр голасу, тэмп маўлення.

Ліра-эпічная паэма – пaэзiя, y якой cпaлyчaюццa aдзнaкi двyx лiтapaтypныx poдaў – лipычнaгa i эпiчнaгa (пaэма, бaлaда, вepшaвaныя aпoвecць i paмaн).

Мастацкая дэталізацыя – (франц. Detail – падрабязнасць) – падрабязнасць лiтаратурнага твора, якая з асаблiвай сiлаю абуджае ўяўленне i творчую думку чытача, нясе значную iдэйна-эмацыянальную i сэнсавую нагрузку (пейзаж, партрэт, побыт, маўленне i дзеянне персанажа).

Псіхалагізм – (psychologism), cкpyпyлёзнae, яcкpaвae выяўлeннe пicьмeннiкaм yнyтpaнaгa, дyшэўнaгa cтaнy вoбpaзa-пepcaнaжa; рыса, уласцівая некаторым сацыялагічным тэорыям, якія сцвярджаюць, што ніякага незалежнага ад індывідаў грамадства не існуе; тэрмін паводле значэння процілеглы паняццю сацыялагізм.

Сатырычны верш – востра-сатырычны твор, скіраваны на стварэнне ў аўдыторыі вобраза “палітычнага непаразумення”, “сацыяльнага ізгоя” або “сацыяльна-жыццёвага парадоксу”, якія трэба “знішчыць”, ліквідаваць у грамадстве. З’едліва-насмешлівы; іранічны.

Хіт-парад (чарт) – апублікаваны спіс найбольш папулярных у пэўны перыяд медыяпрадуктаў (музыка, кнігі, кіно, гульні). Літаральна “хіт-парад” азначае спіс хітоў – гэта значыць найбольш папулярных медыяпрадуктаў.

1. Беларуская дзіцячая літаратура : вучэб. дапам. / А.М. Макарэвіч [і інш.] ; пад агульн. рэд. А.М. Макарэвіча, М.Б.Яфімавай. – Мінск: Выш.ш., 2008.

2. Беларуская дзіцячая літаратура : вучэбны дапаможнік / А. М. Макарэвіч [і інш.]; пад агульн. рэд. А. М. Макарэвіча. – Мінск : РІПА, 2016.

3.  Беларуская літаратура : вучэбны дапаможнік для 10 класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай і рускай мовамі навучання / пад рэд. А.П.Бязлепкінай-Чарнякевіч, І.Д.Воюш. – Мінск : РІПА, 2020.

4. Жураўлёў, В. Актуальнасць традыцый : Якуб Колас у пісьменніцкім асяродку / В. Жураўлёў. – Мінск : Беларуская навука, 2002.

5. Колас, Якуб. Збор твораў : у 20 т. / Якуб Колас. – Мінск : Беларуская навука, 2007–2012.

6. Лужанін, М. Колас расказвае пра сябе : аповесць эсэ : для сярэд. і ст. шк. узросту / М. Лужанін. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1997.

7. Мушынскі, М. І. Летапіс жыцця і творчасці Якуба Коласа. – Мінск: Беларуская навука, 2012.

8. Мушынскі, М. Мае Каласавіны : з вопыту вывучэння літаратурнай і грамадска-культурнай дзейнасці Якуба Коласа / М. Мушынскі. – Мінск : Беларуская навука, 2016.

9. Рагойша, В. Літаратуразнаўчы слоўнік : тэрміны і паняцці : для школьнікаў і абітурыентаў / В. Рагойша. – Мінск : Народная асвета, 2009.

10. Янка Купала і Якуб Колас у кантэксце славянскіх літаратур. – Мн., 2002.