โทษของกัญชงและกัญชา

มองผลกระทบใน 3 ด้าน

1) ผลกระทบต่อระบบประสาทส่วนกลาง

2) ผลกระทบต่ออวัยวะอื่นๆ

3) ผลกระทบต่อสังคม

ผลกระทบต่อระบบประสาทส่วนกลาง

- การใช้กัญชาในระยะสั้นมีผลเสียต่อการทำงานของสมองในหลายๆ ด้านเช่น ความจำ การตัดสินใจ การควบคุมตนเอง และการตอบสนองต่อสิ่งเร้า

- ผู้ที่ไม่เคยใช้กัญชามาก่อนจะได้รับผลเหล่านี้มากกว่าผู้ที่ใช้กัญชาเป็นประจำ เพราะผู้ที่ใช้กัญชาเป็นประจำจะมีความสามารถในการทนทาน (tolerance) มากกว่า

- การเสพในระยะสั้นนั้น ผู้เสพจะมีอาการเคลิ้มและผ่อนคลายเนื่องจากกัญชากระตุ้นการหลั่งสาร dopamine ในสมอง

- การเสพในระยะสั้นจะมีผู้เสพส่วนน้อยที่เกิดอาการหูแว่ว เห็นภาพหลอน หรือมี panic attack ทั้งนี้ ขึ้นกับปริมาณ THC ที่ได้รับ และความโน้มเอียงทางพันธุกรรมของผู้เสพว่ามีแนวโน้มที่จะเกิดอาการทางจิตหรือไม่

- การใช้กัญชาในขนาดที่เป็นอันตรายถึงชีวิต (fatal cannabis overdose) พบได้น้อยเมื่อเทียบกับสารเสพติดกลุ่ม opioid อื่นๆ

- มีรายงานว่า ปริมาณที่เป็นอันตรายถึงชีวิต (lethal dose) ของ THC ที่พบในสุนัข คือ 3 กรัมของ THC ต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัม ซึ่งมากกว่าปริมาณที่ผู้เสพกัญชาเป็นประจำจะได้รับใน แต่ละวันเป็นอย่างมาก (ในปัจจุบัน ยังไม่มีข้อสรุปที่แน่นอน ถึงปริมาณที่นับว่าอาจเกิดอันตรายถึงชีวิตในมนุษย์)

- การเสพติดกัญชาหากเทียบกับสารเสพติดอื่นๆ แล้ว นับว่าอยู่ในระดับที่ค่อนข้างต่ำ เมื่อเทียบกับแอลกอฮอล์

- การใช้กัญชามักสัมพันธ์กับการใช้ยาเสพติดอื่นๆ กัญชาเป็นเสมือน gateway drug ของสิ่งเสพติดอื่นๆ อีกหลายประเภท โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่น

- การใช้กัญชาในระยะยาวมีผลเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคทางจิตเวชและส่งผลเสียต่อสมองในด้านความคิดและความจำ

- นิวซีแลนด์ได้วัดระดับสติปัญญา (IQ) น พบว่า ผู้ที่ใช้กัญชาอย่างต่อเนื่องหรือมีประวัติใช้กัญชาตั้งแต่อายุน้อย มี IQ น้อยกว่าผู้ที่ไม่ได้ใช้กัญชาประมาณ 8 จุด

- ทารกที่มีมารดาใช้กัญชาระหว่าง ตั้งครรภ์มีความเสี่ยงต่อพัฒนาการทางสมองในแง่ต่างๆ ทั้งในแง่ความจำ การเรียนรู้ และเกิดปัญหาพฤติกรรม รวมถึงมีความเสี่ยงต่อการเสพกัญชาเมื่อโตขึ้น

- อย่างไรก็ตามการศึกษาของประเทศอังกฤษได้ให้ข้อมูลแย้งว่า การใช้กัญชาไม่ได้มีผลลด IQ ของผู้เสพ แต่ผล IQ ที่ลดลง น่าจะมาจากตัวแปรอื่นๆ เช่น โรคประจำตัวของผู้ป่วยเอง หรือการได้รับสารเสพติดอื่นๆ

- มีการศึกษาพบว่าการใช้กัญชาเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคจิตเภท 2.9 เท่า

- บางรายงานพบว่าผู้ใช้กัญชามีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคซึมเศร้ามากกว่าผู้ที่ไม่ได้ใช้ประมาณร้อยละ 17 และความเสี่ยงนี้ เพิ่มมากขึ้นเป็นร้อยละ 62 ในผู้ที่ใช้ในปริมาณมากๆ

- รายงานสำรวจป่วยจิตเภทในสหราชอาณาจักร พบว่าผู้ที่มีประวัติเสพกัญชามีแนวโน้มที่จะเริ่มปรากฏอาการโรคจิตเภทที่อายุน้อยกว่าผู้ที่ไม่ได้เสพกัญชาประมาณ 6 ปี อย่างมีนัยสำคัญ

- การใช้กัญชาในระยะยาวมีผลเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคทางจิตเวชและส่งผลเสียต่อสมองในด้านความคิดและความจำ

ผลกระทบต่ออวัยวะอื่นๆ

- การสูบกัญชาเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง (chronic bronchitis) และสัมพันธ์กับการอักเสบของถุงลมปอด อย่างไรก็ตาม หลักฐานเกี่ยวกับการสูบกัญชากับโรคถุงลมโป่งพอง และมะเร็งปอดยังไม่เป็นที่แน่ชัด

- การเสพกัญชาเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (myocardial infarction) สมอง

ขาดเลือด (stroke) หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (sudden cardiac death) และกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม (cardiomyopathy)(43) อย่างไรก็ตาม หลักฐานในประเด็นนี้ส่วนใหญ่ยังเป็นระดับกรณีศึกษา (case reports)

- ในด้านความสัมพันธ์กับการเกิดมะเร็ง ไม่พบหลักฐานที่เป็นที่แน่ชัดว่า กัญชามีผลทำให้เกิดมะเร็งปอด แต่มีหลักฐานว่าเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งอัณฑะประมาณร้อยละ 56 อย่างมีนัยสำคัญฯ

ผลกระทบต่อสังคม

- ปริมาณผู้เสพกัญชาทั่วโลก (global prevalence) มีประมาณ 13.1 ล้านคน พบมากในสหรัฐอเมริกา และทวีปแอฟริกา

- ในสวิตเซอร์แลนด์ มีรายงานผู้ป่วยที่มารับบริการที่แผนกฉุกเฉินประมาณร้อยละ 31 มาด้วยปัญหาจากการใช้กัญชา

- สหรัฐอเมริการะบุว่า กว่าหนึ่งในสามของผู้ขับขี่ที่ประสบอุบัติเหตุร้ายแรงบนท้องถนนมีประวัติเสพกัญชาก่อนหรือระหว่างขับขี

- การศึกษาในแคนาดาพบว่า การเสพกัญชาเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนมากกว่าสี่เท่า

- ในแง่ของการทำงาน เป็นที่ทราบกันดีว่า การเสพกัญชามีผลลดความฉับไวของการตัดสินใจ และส่งผลเสียต่อสมองด้านความคิดและความจำ

- การศึกษาของ Wadsworth และคณะ (2006) ระบุว่าแม้การเสพกัญชาจะทำให้การตัดสินใจและการทำงานของสมองส่วนความคิดของผู้เสพบกพร่องไป แต่ไม่ได้ทำให้เกิดการทำงานผิดพลาดมากกว่าผู้ที่ไม่ได้เสพอย่างมีนัยสำคัญฯ

- ผู้ที่เสพกัญชามีโอกาสถูกปลดออกจากงานมากกว่าปกติ

- ในแง่ของการศึกษา นักเรียนที่ใช้กัญชา มีแนวโน้มที่จะใช้เวลาเพื่อจะเรียนจบมหาวิทยาลัยนานกว่าผู้ที่ไม่ได้เสพกัญชา และมักมีผลการเรียนที่ด้อยกว่า