ระบบโครงกระดูก

ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน กระดูกระยาง กระดูกข้อต่อ เส้นเอ็นยึดเชื่อมกระดูก ส่วนประกอบของระบบโครงกระดูกประกอบด้วย

3) การบำรุงรักษากระดูกและการพัฒนาโครงร่างและท่าทางที่ดี ความผิดปกติของกระดูกอาจมาจากหลายสาเหตุ เช่น โรคบางชนิด ระดับฮอร์โมนผิดปกติ การขาดสารอาหารแคลเซียม วิตามินดี การถ่ายทอดทางพันธุกรรม อุบัติเหตุ และหน้าที่สำคัญการเคลื่อนไหวของร่างกายที่ไม่ถูกต้องติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ

การพัฒนาโครงร่างและท่าทางที่ดี มีวิธีการปฏิบัติดังนี้

การเจริญเติบโตของกระดูก

กระดูกต่าง ๆ ในร่างกายของคนเรานั้น จะเริ่มเจริญเป็นกระดูกอ่อนตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา เมื่อคลอดออกมาและร่างกายเจริญเติบโตขึ้น กระดูกอ่อนจะค่อย ๆ แข็งตัวขึ้น โดยรับเอาแร่ธาตุต่าง ๆ เข้าไปสะสมทำให้กระดูกแข็ง การเจริญเติบโตของกระดูกจะเริ่มที่จุดศูนย์กลาง บริเวณตอนกลางของแกนกระดูก แล้วขยายออกไปทั้งสองด้านรอบโพรงกระดูก จากนั้นจะเจริญเติบโตโดยมีจุดศูนย์กลางบริเวณปลายกระดูกทั้งสองข้าง ทำให้กระดูกยืดยาวออกไป ในเพศชายการเจริญเติบโตของกระดูกจะมีมากในช่วงอายุระหว่าง 18 – 21 ปี โดยฮอร์โมนจากอัณฑะเป็นตัวกระตุ้น ส่วนในเพศหญิงจะมีมากในช่วงอายุระหว่าง 16 – 18 ปี โดยมีฮอร์โมนจากรังไข่เป็นตัวกระตุ้น และกระดูกจะเจริญจนถึงวัยประมาณ 25 ปี ก็จะหยุดการเจริญเติบโต

การบำรุงรักษากระดูก

1. รับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ โดยเฉพาะอาหารที่มีแร่ธาตุแคลเซียมและฟอสฟอรัสที่มีมากในน้ำนม ไข่ ถั่งเหลืองแห้ง เนื่องจากแคลเซียมและฟอสฟอรัสเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของกระดูกและฟัน และช่วยเหลือป้องกันโรคกระดูกอ่อน และวิตามินดีที่มีในอาหาร เช่น น้ำนม ไข่แดง น้ำมันตับปลา ผักสด เป็นต้น และร่างกายจะสร้างวิตามินดีขึ้นเมื่อได้รับแสงอุลตา-

ไวโอเลต ซึ่งวิตามินดีจะมีส่วนช่วยในการสร้างกระดูกและฟัน และป้องกันโรคกระดูกอ่อน

2. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้กระดูกเจริญเติบโตและแข็งแรงขึ้นและข้อต่อส่วนต่าง ๆ ของกระดูกมีการเคลื่อนไหวดีขึ้น

3. อย่าให้น้ำหนักตัวมากเกินไป ทำให้กระดูกรับน้ำหนักมากตลอดเวลา ทำให้บริเวณข้อต่อชำรุด น้ำหนักตัวถ้าพอเหมาะจะทำให้ข้อเสื่อมช้าไม่ปวดข้อต่อ

4. เคลื่อนไหวร่างกายอย่างถูกต้อง การพัฒนาท่าทางการทรงตัว หรือการเคลื่อนไหวของร่างกาย ได้แก่ การยืน เดิน นั่ง นอนให้ถูกต้อง เป็นสิ่งที่สามารถฝึกฝนได้และจะช่วยให้มีโครงร่างและบุคลิกภาพที่ดี

โรคเกี่ยวกับกระดูก โรคต่าง ๆ ที่เกิดกับกระดูกมาจากหลายสาเหตุ

1. จากสิ่งแวดล้อม ได้แก่ กระดูกผุ เนื่องจากกินยาแก้ปวดมากเกินไป

กระดูกเปราะ เนื่องจากสารแคดเมี่ยม

กระดูกโค้งงอ จากการขาดไวตามิน

ปวดหลัง เนื่องจากแคลเซียมไปเกาะบริเวณรอยต่อ แล้วไปทับเส้นประสาท

2. จากพันธุกรรม บิดา มารดาเป็นโรคกระดูกเปราะบางอยู่แล้ว มีโอกาสถ่ายทอดให้บุตรได้มาก

3. จากอายุมาก กระดูกถูกใช้โดยเอาสารแคลเซียมออกมา แต่ไม่มีเพิ่มเติมทำให้กระดูกบาง ชำรุดได้ง่าย

4. จากเชื้อโรค เช่น วัณโรคที่กระดูก มะเร็งที่กระดูก

หน้าที่ของโครงกระดูก (โครงร่าง)

1. เป็นโครงร่างของร่างกาย ช่วยค้ำจุนและรองรับน้ำหนักทำให้ร่างกายทรงรูปร่างอยู่ได้

2. เป็นที่ยึดเกราะของกล้ามเนื้อ ทำให้ร่างกายเคลื่อนไหวได้

3. เป็นที่อยู่ของไขกระดูก (ไขกระดูกมีหน้าที่สร้างเม็ดเลือดแดง อยู่ในโพรงกระดูก)

4. สร้างเม็ดเลือดชนิดต่าง ๆ (ไขกระดูก) และเกล็ดเลือด

5. ป้องกันอวัยวะสำคัญของร่างกายไม่ให้เป็นอันตราย เช่น สมอง หัวใจ ปอด เป็นต้น

6. หล่อลื่น (แผ่นกระดูกอ่อนระหว่างรอยต่อกระดูกชั้นต่าง ๆ )

7. ช่วยยกและพยุงอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น ลำไส้ มดลูก เป็นต้น

เรียน...รู้...สู่ปฏิบัติ

1. ให้นักเรียนฝึกการเคลื่อนไหวร่างกาย (ยืน เดิน นั่ง นอน และการยกของหนัก) ด้วยท่าทางที่ถูกต้องแล้ววิเคราะห์ว่าการเคลื่อนไหวร่างกายที่ถูกต้องเหมาะสมมีความจำเป็นหรือไม่ เพราะเหตุใด

2. การออกกำลังกายกลางแจ้งเป็นประจำจะมีประโยชน์ต่อกระดูกอย่างไร

3. นักเรียนจะมีวิธีบำรุงรักษากระดูกให้มีความแข็งแรงได้อย่างไร