Hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng

NHỮNG ĐIỂM MỚI TẠI QUY ĐỊNH 232-QĐ/TW VỀ HƯỚNG DẪN THI HÀNH ĐIỀU LỆ ĐẢNG

Ngày 20 tháng 01 năm 2025, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 thi hành Điều lệ Đảng. Trong đó, Quy định 232 bao gồm 12 chương, 48 điều, với những nội dung hướng dẫn cụ thể về thi hành điều lệ Đảng.

Tại nội dung sinh hoạt chuyên đề này, tôi xin giới thiệu một số nội dung mới tại Quy định 232 so sánh với Quy định 24-QĐ/TW ngày 30 tháng 7 năm 2021, như sau:

(1) Các điểm mới về kết nạp Đảng

Một là, về giới thiệu và kết nạp người vào Đảng:

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định "Vấn đề liên quan đến tiêu chuẩn chính trị của người vào Đảng thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị." (Mục 3)

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Vấn đề lịch sử chính trị, chính trị hiện nay và tiêu chuẩn chính trị của người vào Đảng thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị." (Mục 3)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 đã bỏ nội dung "Vấn đề lịch sử chính trị, chính trị hiện nay" mà chỉ còn "Vấn đề liên quan đến tiêu chuẩn chính trị" của người vào Đảng thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị.

Hai là, về đối tượng không xem xét kết nạp lại:

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định "Không xem xét, kết nạp lại những người trước đây ra khỏi Đảng vì lý do: Tự bỏ sinh hoạt đảng; làm đơn xin ra khỏi Đảng (trừ trường hợp vì lý do gia đình đặc biệt khó khăn); gây mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng; bị kết án hình sự về tội tham nhũng; bị kết án hình sự về tội phạm nghiêm trọng trở lên." (Mục 3)

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Không xem xét, kết nạp lại những người trước đây ra khỏi Đảng vì lý do: Tự bỏ sinh hoạt đảng; làm đơn xin ra Đảng (trừ trường hợp vì lý do gia đình đặc biệt khó khăn); gây mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng; bị kết án vì tội tham nhũng; bị kết án về tội nghiêm trọng trở lên." (Mục 3)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 đã nêu rõ nếu "bị kết án hình sự về tội tham nhũng; bị kết án hình sự về tội phạm nghiêm trọng trở lên" thì thuộc đối tượng không xem xét kết nạp lại.

Ba là, giải quyết khiếu nại về xóa tên đảng viên:

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định “Cơ quan tham mưu về công tác tổ chức của cấp ủy có trách nhiệm tham mưu giúp cấp ủy giải quyết khiếu nại." (Mục 8).

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Cơ quan tổ chức của cấp uỷ có trách nhiệm tham mưu giúp cấp uỷ giải quyết khiếu nại." (Mục 8)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 đã bổ sung, nêu rõ cơ quan có nhiệm vụ tham mưu giúp cấp ủy giải quyết khiếu nại là "Cơ quan tham mưu về công tác tổ chức của cấp ủy".

(2) Các điểm mới về sinh hoạt Đảng

Một là, về trách nhiệm giới thiệu sinh hoạt đảng.

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định "Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương ủy nhiệm cho ban tổ chức của cấp mình; các cấp ủy cấp trên của tổ chức cơ sở đảng thuộc Quân ủy Trung ương được ủy nhiệm cho cơ quan chính trị cùng cấp; Đảng ủy Công an Trung ương được ủy nhiệm cho Cục Tổ chức cán bộ trong việc giới thiệu sinh hoạt đảng." (Mục 6)

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Các tỉnh uỷ, thành uỷ, Đảng uỷ Khối các cơ quan Trung ương, Đảng uỷ Khối Doanh nghiệp Trung ương uỷ nhiệm cho ban tổ chức của cấp mình; các cấp uỷ cấp trên của tổ chức cơ sở đảng thuộc Quân uỷ Trung ương được uỷ nhiệm cho cơ quan chính trị cùng cấp; Đảng uỷ Công an Trung ương được uỷ nhiệm cho cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong việc giới thiệu sinh hoạt đảng." (Mục 6)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 đã sửa đổi, bổ sung các cơ quan có trách nhiệm giới thiệu sinh hoạt đảng.

Hai là, nguyên tắc tự phê bình và phê bình

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định "Hằng năm, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ban thường vụ cấp ủy từ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng và tương đương trở lên, cấp ủy cấp cơ sở, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, cấp ủy viên các cấp và đảng viên phải tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân, kiểm điểm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; có kế hoạch, biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm." (Mục 9)

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Hằng năm, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ban thường vụ cấp uỷ từ cấp trên cơ sở và tương đương trở lên, cấp uỷ cấp cơ sở, đảng đoàn, ban cán sự đảng, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, cấp uỷ viên các cấp và đảng viên phải tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân, kiểm điểm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; có kế hoạch, biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm." (Mục 9)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định trách nhiệm "tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân, kiểm điểm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; có kế hoạch, biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm" trước hết thuộc về "Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ban thường vụ cấp ủy từ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng và tương đương trở lên, cấp ủy cấp cơ sở, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, cấp ủy viên các cấp và đảng viên".

 (3) Các điểm mới về hệ thống tổ chức Đảng

Một là, về tổ chức Đảng

Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 bổ sung thêm quy định "Đảng ủy là cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ đại hội của đảng bộ."

Hai là, về điều kiện để đảng uỷ cơ sở được giao quyền cấp trên cơ sở.

- Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 "Chỉ giao quyền cấp trên cơ sở cho đảng ủy cơ sở ở cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang (mà cấp trên trực tiếp là tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương) khi có đủ các điều kiện sau đây: Có vị trí quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh; có nhiều đơn vị thành viên là tổ chức cơ sở trong cùng một cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; có số lượng từ 400 đảng viên trở lên. Đối với đảng bộ trong các ban, bộ, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, đảng ủy trực thuộc cấp ủy cấp tỉnh có thể ít hơn nhưng ít nhất từ 200 đảng viên trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Bí thư xem xét, quyết định." (Mục 10)

- Quy định 24-QĐ/TW năm 2021 quy định "Chỉ giao quyền cấp trên cơ sở cho đảng uỷ cơ sở ở cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang (mà cấp trên trực tiếp là tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương) khi có đủ các điều kiện sau đây: Có vị trí quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh; có nhiều đơn vị thành viên là tổ chức cơ sở trong cùng một đơn vị chính quyền hoặc cơ quan quản lý; có số lượng từ 400 đảng viên trở lên." (Mục 10)

=> Như vậy, Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định rõ hai trường hợp về điều kiện để đảng uỷ cơ sở được giao quyền cấp trên cơ sở:

(i) Có vị trí quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh; có nhiều đơn vị thành viên là tổ chức cơ sở trong cùng một cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; có số lượng từ 400 đảng viên trở lên.

(ii) Đối với đảng bộ trong các ban, bộ, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, đảng ủy trực thuộc cấp ủy cấp tỉnh có thể ít hơn nhưng ít nhất từ 200 đảng viên trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Bí thư xem xét, quyết định. (quy định mới).

• Đính kèm Quy định 232-QĐ/TW ngày 20 tháng 01 năm 2025 của Ban Chấp hành Trung ương về quy định thi hành Điều lệ Đảng tulieuvankien.dangcongsan.vn/Uploads/2025/2/6/6/Q-Dinh-thi-thanh-dieu-le-Dang.pdf . 

Đảng viên Nguyễn Thị Thanh Thảo tổng hợp.