ข้อคิดในการเลือกทางศึกษาต่อ

1. การสำรวจตนเอง

หมายถึงการมองตนเองอย่างรู้จักและเข้าใจตนเองในทุกแง่ทุกมุม และยอมรับในข้อดีและข้อบกพร่องของตนเองเกี่ยวกับสิ่งต่างๆ คือ

1.1 อุปนิสัยลักษณะบุคลิกภาค คือ ลักษณะและคุณสมบัติทั้งทางร่างกายและจิตใจ ได้แก่ รูปร่าง หน้าตา กิริยาท่าทาง การแสดงออก อารมณ์ น้ำเสียง การพูดจา ไหวพริบ ความเชื่อมั่น รวมทั้งต้องรู้จักความสามารถพิเศษ ความถนัด ความสนใจ และค่านิยมของตนเองด้วย

การค้นพบตัวเองในเรื่องต่าง ๆ ที่กล่าวมานี้มีวิธีการมากมาย วิธีที่ง่ายและไม่เสียเวลามาก ได้แก่ การทำแบบทดสอบต่าง ๆ ซึ่งมีทั้งแบบทดสอบความสนใจ ความถนัด ค่านิยมและบุคลิกภาพ ซึ่งในเรื่องการทำแบบทดสอบนี้นักเรียนอาจขอคำแนะนำจากอาจารย์แนะนำในโรงเรียนได้

สำหรับนักเรียนที่สนใจจะเรียนต่อในสายอาชีวศึกษานั้นขอแนะนำข้อคิดเกี่ยวกับอุปนิสัยและบุคลิกภาพดังนี้

- สายวิชาทางช่างอุตสาหกรรม ควรเป็นผู้ที่สนใจ และชอบทำงานเกี่ยวกับเครื่องมือ เครื่องจักร ตรงไปตะรางมา ประหยัด ไม่รังเกียจความเปรอะเปื้อน ไหวพริบดี มีความรับผิดชอบ มีบุคลิกที่มีขัดต่ออาชีพช่าง เช่น ตาบอดสี ควรมีพื้นความรู้ที่มีทางคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์

- สายวิชาทางเกษตรกรรม ผู้สนใจควรมีนิสัยสนใจธรรมชาติ การเพาะปลูก ชอบเลี้ยงสัตว์ ชอบความอิสระ อดทน เช่น ตรงเวลา รอบคอบ ชอบค้นคว้าทดลองเกี่ยวกับงานทางเกษตร สุขภาพแข็งแรง ไม่รังเกียจความสกปรก ใจเย็น ซื่อสัตว์ต่อวิชาชีพ รู้จักแก้ปัญหาให้ทันเหตุการณ์

- สายวิชาทางพาณิชยกรรม ควรเป็นผู้ที่สนใจและชอบคณิตศาสตร์บ้าง สนุกสนาน และสนใจในการทำงานกับตัวเลข ละเอียด ยุติธรรม เป็นผู้ฟ้งที่ดี ความจำดี ทำตามระเบียบแบบแผน และควรสนใจภาษาอังกฤษ

- สายวิชาทางคหกรรม ควรเป็นผู้ที่ชอบความสวยงาม ชอบประดิษฐ์สิ่งต่างๆ ด้วยมือตนเอง อดทน มีความคิดสร้างสรรค์ในการประดิษฐ์งาน สภาพ รักความสะอาด มีบุคลิกไม่ขัดต่ออาชีพ

- สายวิชาทางศิลปกรรม เป็นผู้ที่ชอบงานศิลปะ มีแววศิลปิน มีอารมณ์สุนทรีย์ รักธรรมชาติ และความเป็นอิสระ มีโลกทัศน์ส่วนตัว อ่อนไหวง่าย มีประสาทคล่องแคล่ว ว่องไว มีความคิดสร้างสรรค์

1.2 สติปัญญา หมายถึง ความสามารถในการคิดค้น หาเหตุผล วิเคราะห์ สังเคราะห์ สื่อความหมาย หรือแสดงออกให้ผู้อื่นเข้าใจ ซึ่งจะทราบได้โดยการผลการเรียนที่ผ่านมา

1.3 สุขภาพ ได้แก่ ความแข็งแรง อ่อนแอ โรคประจำตัว ความสูง น้ำหนัก ความผิดปกติของสายตา หรือความพิการในอวัยวะบางส่วนของร่างกาย ฯลฯ ซึ่งบางสาขาวิชาได้มีการกำหนดเกี่ยวกับคุณสมบัติเฉพาะของผู้ที่จะเข้าศึกษาไว้ เพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหา อุปสรรคในการศึกษาและในการประกอบอาชีพ

1.3 สุขภาพ ได้แก่ ความแข็งแรง อ่อนแอ โรคประจำตัว ความสูง น้ำหนัก ความผิดปกติของสายตา หรือความพิการในอวัยวะบางส่วนของร่างกาย ฯลฯ ซึ่งบางสาขาวิชาได้มีการกำหนดเกี่ยวกับคุณสมบัติเฉพาะของผู้ที่จะเข้าศึกษาไว้ เพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหา อุปสรรคในการศึกษาและในการประกอบอาชีพ

1.4 เป้าหมายชีวิตและความคาดหวัง คือ ต้องการมีชีวิตการงานที่มั่นคง มีความก้าวหน้า มีรายได้ดี มีเกียรติยศชื่อเสียง รับใช้สังคม ความคาดหวังจะเป็นแรงจูงใจให้บุคคล มีความมานะพยายามไปสู่เป้าหมายได้

1.5 สภาพเศรษฐกิจทางบ้าน การศึกษาในระดับสูงขึ้นนั้น มีความจำเป็นที่จะต้องเสียค่าใช้จ่ายในการศึกษามากขึ้น เพราะผู้ที่จะเข้าศึกษาบางสาขาวิชาจะต้องเสียค่าใช้จ่ายในเรื่องของเครื่องมืออุปกรณ์ หรือแม้แต่ค่าตำรับตำรา ดังนั้นผู้ที่จะศึกษาต่อควรตะหนักในเรื่องนี้ด้วย

2. สำรวจโลกอาชีพ

สำรวจโลกอาชีพของสาขาวิชาที่จะเลือกศึกษาเกี่ยวกับลักษณะการทำงาน ความก้าวหน้า แนวโน้มตลาดแรงงาน ความต้องการกำลังคนทั้งในปัจจุบันและอนาคต รวมทั้งสำรวจว่าอาชีพนั้นตรงกับความต้องการและบุคลิกภาพของตนมากที่สุดด้วย

3. สำรวจโลกการศึกษา

คือการแสวงหาข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับการศึกษาทั้งในด้านระบบการศึกษา หลักสูตรการจัดการศึกษา สถานที่ตั้งของสถานศึกษา วิธีการรับเข้าศึกษา คุณสมบัติเฉพาะขอแต่ละสาขาค่าใช้จ่ายในการศึกษา บริการและสวัสดิการ รวมทั้งวุฒิการศึกษาที่ได้รับเมื่อสำเร็จการศึกษา