ความรู้ (Knowledge)
คำศัพท์
antibody (n) = ตัวภูมิคุ้มกันในร่างกาย hypothesize(v) = สร้างสมมุติฐาน
vigilant (adj) = ระมัดระวัง component (n) = ส่วนประกอบ
clinical (adj) = เกี่ยวกับคลินิก simian (adj) = เกี่ยวกับลิง
primate (n) = สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม evade (v) = หลบเลี่ยง
pathogenic (adj) = ซึ่งทำให้เกิดโรค candidate (adj.) = ผู้เข้าร่วม
demonstrate (v) = สาธิต เดินขบวน evaluation (n.) = การประเมินค่า
fundamental (adj) = ซึ่งเป็นส่วนสำคัญ, มูลฐาน underway (adv) = กำลังดำเนินต่อไป
generate (v) = กำเนิด subsequent (adj) = ซึ่งตามมา
attenuate (v) = ทำให้เจือจาง ทำให้อ่อนฤทธิ์ elicit (v) = นำออกมา
persistent (adj) = ที่คงอยู่นาน immune (adj) = เกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน
ข้อมูลพื้นฐาน
พัฒนาการผลิตวัคซีนต้าน HIV
เอดส์ หรือ กลุ่มอาการภูมิคุ้มกันเสื่อม (acquired immunodeficiency syndrome - AIDS) เป็นโรคของระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์ ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อไวรัสเอชไอวี (human immunodeficiency virus, HIV) ทำให้ผู้ป่วยมีการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เสี่ยงต่อการติดเชื้อและการเกิดเนื้องอกบางชนิด เชื้อไวรัสเอชไอวีติดต่อผ่านทางการสัมผัสของเยื่อเมือกหรือการสัมผัสสารคัดหลั่งซึ่งมีเชื้อ เช่น เลือด น้ำอสุจิ น้ำหล่อลื่นช่องคลอด น้ำหลั่งก่อนการหลั่งอสุจิ และน้ำนมมารดา อาจติดต่อผ่านเพศสัมพันธ์ไม่ว่าจะเป็นทางช่องคลอด หรือทวารหนัก หรือช่องปาก การรับเลือด การใช้เข็มฉีดยาที่ปนเปื้อน ติดต่อจากแม่สู่ลูกขณะตั้งครรภ์ คลอด ให้นม หรือการสัมผัสสารคัดหลั่งต่างๆ ดังกล่าว
ปัจจุบันมีการระบาดของเอดส์ไปทั่วโลก องค์การอนามัยโลกได้ประมาณไว้เมื่อ พ.ศ. 2552 ว่ามีผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์อยู่ประมาณ 33.3 ล้านคนทั่วโลก โดยแต่ละปีมีผู้ติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ประมาณ 2.6 ล้านคน และมีผู้เสียชีวิตจากเอดส์ปีละ 1.8 ล้านคน องค์กร UNAIDS ประมาณไว้เมื่อ พ.ศ. 2550 ว่ามีผู้ป่วยเอดส์ในปีดังกล่าว 33.2 ล้านคนทั่วโลก มีผู้เสียชีวิตจากโรคเอดส์ 2.1 ล้านคน เป็นเด็ก 330,000 คน และ 76% ของผู้เสียชีวิตเป็นชาวแอฟริกาเขตใต้ทะเลทรายซาฮารา รายงานในปี พ.ศ. 2552 ของ UNAIDS ระบุว่ามีผู้ติดเชื้อสะสมทั่วโลกแล้ว 60 ล้านคน เสียชีวิตแล้ว 25 ล้านคน เฉพาะในแอฟริกาใต้ที่เดียวมีเด็กทีต้องกลายเป็นเด็กกำพร้าเพราะบิดามารดาเสียชีวิตจากโรคเอดส์ 14 ล้านคน นับตั้งแต่เริ่มมีการระบาด
นับตั้งแต่การแพร่กระจายของโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง ซึ่งแพร่กระจายไปในวงกว้างไปยังหลายประเทศทั่วโลก เมื่อจากหลายปีที่ผ่านมา นักวิทยาสาสตร์ในหลายประเทศทั่วโลก ได้ใช้ความพยายามอย่างยิ่งยวดในการวิจัยค้นหาวัคซีนเพื่อต่อต้านไวรัส HIVหรือเอดส์ โดยนับตั้งแต่เริ่มทดลองวัคซีนกับลิง ซึ่งมี DNAและยีนส์ใกล้เคียงกับมนุษย์ แต่การทดลองดังกล่าวนับว่ายังไม่ประสบผลสำเร็จเท่าไหร่นัก กลุ่มนักวิทยาศาสตร์ได้มีการปรับเปลี่ยนวิธีทดลองหลากหลายโดยใช้ DNA และGenes ของ HIV ทดสอบกับ virus อื่นซึ่งปลอดภัยกว่า และได้ใส่ Genes กับ Virus ถึงได้ผล
สถานการณ์การวิจัยและพัฒนาวัคซีนต้าน HIV ในไทยในขณะนี้ ได้มีการนำวัคซีนที่มีชื่อว่า RV144 (Retrovirus 144) มาใช้ในการทดลอง ผลปรากฏว่าวัคซีนที่ใช้ในการต้านเชื้อโรค มีประสิทธิภาพตามลำดับ
วัคซีนเชื้อตาย (killed vaccine) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคทั้งตัว (whole cell) ที่ตายแล้ว ตัวอย่างวัคซีนในกลุ่มนี้ ได้แก่ วัคซีนไอกรนชนิดทั้งเซลล์ วัคซีนตับอักเสบเอ วัคซีนอหิวาตกโรคชนิดฉีด วัคซีนพิษสุนัขบ้า และวัคซีนไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อตาย วัคซีนโปลิโอชนิดฉีด และผลิตจากส่วนประกอบบางส่วนของเชื้อโรค (subunit) ตัวอย่างวัคซีนในกลุ่มนี้ ได้แก่ วัคซีนตับอักเสบบี วัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนฮิบ วัคซีนไอกรนชนิดไร้เซลล์ วัคซีนไทฟอยด์ชนิดฉีด และวัคซีนนิวโมคอคคัส หรือผลิตจากโปรตีนส่วนประกอบของเชื้อที่ผลิตมาใหม่โดยอาศัยหลักวิศวพันธุศาสตร์
วัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (live attenuated vaccine) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคมาทำให้อ่อนฤทธิ์ลงจนไม่สามารถทำให้เกิดโรคแต่เพียงพอที่จะกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายได้ วัคซีนในกลุ่มนี้ได้แก่ วัคซีนโปลิโอชนิดกิน วัคซีนรวมหัด-หัดเยอรมัน-คางทูม วัคซีนอีสุกอีใส วัคซีนวัณโรค วัคซีนไทฟอยด์ชนิดรับประทาน วัคซีนโรต้า วัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิดพ่นจมูก
วัคซีนประเภทท็อกซอยด์ (toxoid) หมายถึงวัคซีนที่ผลิตโดยการนำพิษของจุลชีพที่เป็นส่วนสำคัญในการก่อโรคมาทำให้หมดฤทธิ์แต่ยังสามารถกระตุ้นให้เกิดภูมิคุ้มกันโรคได้ เช่นวัคซีนคอตีบ และวัคซีนบาดทะยัก
สถาบันวัคซีนแห่งชาติ
( ผู้ให้ทุนสนับสนุน )
อาคาร 4 ชั้น 2 อาคารกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ตำบลตลาดขวัญ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี 11000
โทรศัพท์ 0-2590-3196-9
โทรสาร 0-2965-9152
Audio Track 15 for Passage .