การสังเกต

การพูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างตรงไปตรงมา โดยไม่เพิ่มเติมอคติ การตัดสิน หรือการตีความ

หัวใจหลัก

• พูดถึงเหตุการณ์ หรือสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างตรงไปตรงมา 

• ละวางการตัดสิน การตีความ การต่อว่า การประเมิน

• เทคนิคคือ ทำตัวเป็นกล้องวีดีโอ

สังเกต หรือ ตีความ?

• เมื่อวานเธอโกรธฉันอย่างไม่มีเหตุผลเอาเสียเลย > ตีความ

• เย็นวานนี้เวลาเธอพูดกับฉัน เธอไม่มองหน้าฉัน > สังเกต 

• แฟนผมเป็นคนน่ารักมาก > ตีความ

• ผมได้ยินคุณพูดกับเพื่อนว่า ผมเป็นคนเอาแต่ใจตัวเอง > สังเกต 

ความรู้สึก

ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นทั้งทางกายและใจ เป็นผลมาจากความต้องการที่ได้รับการตอบสนองหรือไม่ได้รับการตอบสนอง

เช่น โกรธ เสียใจ น้อยใจ ดีใจ ตื่นเต้น ผ่อนคลาย สบายใจ เบื่อ เพลีย เหนื่อย หิว ง่วง

ความรู้สึก หรือ ความคิด?

• ผมรู้สึกว่าคุณไม่เข้าใจผมเลย > ความคิด

• ฉันรู้สึกว่าเขาเอาเปรียบพวกเรา > ความคิด

• ผมรู้สึกดีใจที่ได้รับเชิญ > ความรู้สึก

• ฉันรู้สึกว่าฉันถูกหักหลัง > ความคิด

• ฉันรู้สึกเบื่อที่จะฟัง > ความรู้สึก

ความต้องการ

สิ่งที่มนุษย์ทุกคนต่างมีร่วมกัน อาจเป็นความต้องการพื้นฐานที่ทำให้มนุษย์ดำรงชีวิตอยู่ได้ หรือเป็นคุณค่าที่ลึกซึ้งของมนุษยชาติ

หัวใจหลัก

• ทุกการกระทำเป็นการตอบสนองความต้องการบางอย่าง 

• ไม่ว่าการแสดงออกของอีกฝ่ายจะเป็นเช่นไร เราสามารถมองลึกลงไปหาความต้องการเบื้องลึกได้เสมอ

• ระบุความต้องการที่เป็นความต้องการร่วมของมนุษย์ ไม่ใช่วิธีการผิวเผิน

ความต้องการกับวิธีการ

• เรามีทางเลือกหลายทางในการทำให้ความต้องการในส่วนลึกของเราได้รับการตอบสนอง

  • เช่น หากเราต้องการความสุข สามารถใช้วิธีการได้หลากหลาย เช่น ไปเที่ยว ทำสวน ปฏิบัติธรรม

• ในระดับความต้องการจะไม่มีความขัดแย้ง ความขัดแย้งจะเกิดขึ้นในระดับวิธีการ

การขอร้อง

การขอในสิ่งที่คาดว่าจะทำให้ความต้องการได้รับการตอบสนอง โดยขอในสิ่งที่ปฏิบัติได้จริง และไม่ใช้รูปประโยคปฎิเสธ

ขอร้อง 2 แบบ

1. ขอร้องเพื่อสร้างความสัมพันธ์ เช่น คุณคิดยังไงกับสิ่งที่ผมพูดไป, คุณรู้สึกยังไงกับเรื่องนี้, คุณช่วยทวนได้ไหมว่าคุณได้ยินผมพูดว่าอะไรบ้าง

2. ขอร้องให้เกิดการกระทำ ระบุให้ชัดเจนถึงบุคคล สถานที่ การกระทำ เวลา และสิ่งของ

หัวใจหลัก

• ใส่ใจความต้องการของทุกฝ่าย

• แยกแยะการขอร้องออกจากคำสั่ง

• ใช้ประโยคบอกเล่า คือบอกในสิ่งที่ต้องการ ไม่ใช่สิ่งที่ไม่ต้องการ

• ขอในสิ่งที่ทำได้จริง เป็นรูปธรรม (ชัดเจน)

• เตรียมใจรับการปฏิเสธกลับมา และพร้อมจะสนทนาต่อไป โดยทำความเข้าใจว่าอีกฝ่ายกล่าวปฏิเสธเพื่อตอบสนองความต้องการใด