SƏRRAF QASIMIN HƏYATI

.

Sərraf Qasımın qısa bioqrafiyası ilə

tanış olmaq üçün buraya daxil olun >>

* * * * *

SƏRRAF QASIMIN DÜNYAYA GƏLİŞİ

Görkəmli Azərbaycan şairi Rüstəmli SƏRRAF QASIM Əyyub oğlu 31 dekabr 1939-cu il tarixdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunun Aşağı Qışlaq kəndində zəhmətkeş bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur.

Mahalım Naxçıvan, özüm Şahbuzlu,

Tanınsın qoy yurdum, dedim Gəncədə,

"Aşağı Qışlaq"dır kəndimin adı,

Mən yerimi nişan verdim Gəncədə.

Sərraf Qasım 1939-cu ildə dekabrın 31-də yeni il gecəsində dünyaya gəldiyi üçün bəzi mənbələrdə isə onun 1 yanvar 1940-cı il tarixdə dünyaya gəldiyi qeyd edilmişdir.

Sərraf Qasım məktəb illərində

Sərraf Qasım 8 yaşına çatanda atasını itirmiş və bundan sonra o, ali məktəbə qəbul olunanadək anasının və böyük qardaşı Müslümün himayəsində böyümüşdür.

TƏHSİLİ

Sərraf Qasım 1947-1955-ci illərdə Aşağı Qışlaq kənd orta məktəbində (1-8-ci siniflərdə), 1955-1957-ci illərdə isə Kolanı kənd orta məktəbində (9-10-cu siniflərdə) təhsil almış və 10 illik orta məktəb təhsilini müvəffəqiyyətlə başa çatdırmışdır.

1959-1961-ci illərdə Naxçıvan Kənd Təsərrüfatı Texnikumunun heyvandarlıq ixtisasında təhsil almışdır.

1962-ci ildə isə Gəncədə yerləşən Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin) heyvandarlıq fakültəsinə qəbul olunmuş, 1967-ci ildə tam ali təhsilini müvəffəqiyyətlə başa vuraraq, zootexnika ixtisası üzrə alimlik dərəcəsi əldə etmiş və diplom almışdır.

Qeyd edək ki, Sərraf Qasım Azərbaycan Respublikasının tanınmış şairləri ilə müqayisədə ən gənc yaşlarında, yəni 27 yaşında alimlik dərəcəsi əldə etmiş bir şair olmuşdur.

Sərraf Qasım texnikumda və ali məktəbdə təhsil almaqla yanaşı, bir çox digər rəsmi ixtisasartırma, təkmilləşdirmə və idarəçilik kurslarında da iştirak edərək, həmin kursları müvəffəqiyyətlə başa vurmuş və buna görə də müvafiq diplomlara və şəhadətnamələrə layiq görülmüşdür.

Sərraf Qasım, həm Gəncədə ali təhsil aldığı dövrdə, həm də ondan sonrakı dövrlərdə kurslarda oxuduğu vaxtlarda öz rəsmi ixtisası ilə yanaşı, tanış olduğu müxtəlif aşıq və şairlərdən, ustadlardan və alimlərdən həm saz-söz sənətini, həm də ictimai bilikləri dərindən öyrənmişdir. Beləliklə də Gəncə mühiti Sərraf Qasımın hərtərəfli savadlı bir alim və yaradıcı bir şəxs kimi yetişməsinə səbəb olmuşdur.

Oxuyub-oxuyub Sərraf olmuşam,

O bir yaradandan dərs almışam mən,

Həqiqətdə özü bir, adı min bir,

O sirri-sübhandan dərs almışam mən.

ƏMƏK FƏALİYYƏTİ

Sərraf Qasım SOVET dövrünün o vaxtki mövcud qanunlarına görə ardıcıl olaraq texnikumu bitirdiyinə, tam ali təhsilini müvəffəqiyyətlə başa vurub alimlik dərəcəsi əldə etdiyinə və davamlı şəkildə bir çox digər rəsmi ixtisasartırma, təkmilləşdirmə və idarəçilik kurslarında iştirak etdiyinə görə hərbi xidmətə çağırılmamış və birbaşa əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmağa başlamışdır.

Sərraf Qasım Texnikumda oxuyarkən 1961-1962-ci illərdə Şahbuz rayonunun müxtəlif kolxozlarında inzibati işçi kimi fəaliyyət göstərmişdir.

Ali təhsilini başa vurduqdan sonra isə 1967-1970-ci illərdə ali təhsilli bir mütəxəssis kimi Sabirabad rayonuna təyinat alaraq üç ilə yaxın orada işləmişdir.

Bundan sonra Naxçıvana qayıdan Sərraf Qasım 1970-1974-cü illərdə bir inzibati işçi və mütəxəssis kimi Şahbuz rayonunun Baş Heyvandarlıq İdarəsində işləmişdir. Bu dövrdə Sərraf Qasım eyni zamanda Şahbuz rayonunun mətbuat orqanı olan “Qabaqcıl” qəzetində də bir yazıçı və müxbir kimi fəaliyyət göstərmişdir.

1974-1991-ci illərdə Şahbuz rayonunun Lenin adına Sovxozunda müxtəlif illərdə həm bir baş mütəxəssis kimi, həm də rəhbər vəzifələrdə fəaliyyət göstərmiş, o cümlədən bir neçə il ərzində bu Sovxozun direktor müavini və direktoru olmuşdur.

1991-1992-ci illərdə təsis etdiyi biznes şirkəti olan “Nəqşi Cahan” Şirkətinin prezidenti vəzifəsində çalışmışdır. (Azərbaycanda ilk yaranmış özəl şirkətlərdən bir olan “Nəqşi Cahan” Şirkətinin fəaliyyəti sonradna maliyyə böhranı səbəbindən dayandırılmışıdr).

Ömrünü aşıq-saz sənətinin təbliğinə həsr edən və çağdaş Naxçıvan aşıq məktəbinin banisi olan Sərraf Qasım, 1996-ci ildə isə Şahbuz rayonunun Kolanı İbtidai Musiqi Məktəbinin tərkibində öz səbəbkarlığı ilə yaranan Saz Məktəbində bir saz müəllimi kimi işə götürülmüş, lakin bundan sonra o, bir rəsmi saz müəllimi kimi Kolanıda deyil, öz evində yaratdığı Saz Məktəbində rəsmi surətdə saz fənnindən dərs keçməyə başlamışdır.

Nəhayət Sərraf Qasım 2001-ci ildə elə öz evində yaratdığı bu Saz Məktəbindən təqaüdə çıxaraq, ömrünün sonuna kimi öz doğma kəndində yaşamış və ədəbi-bədii yaradıcılıq fəaliyyətini davam etdirmişdir.

Sərraf Qasım rəsmi əmək fəaliyyəti ilə məşğul olduğu bütün dövrlərdə eyni vaxtda bir yaradıcı şair və ustad aşıq kimi yaradıcılıq fəaliyyəti ilə də məşğul olmuşdur.

Gənc vaxtlarından düzgün və etibarlı bir insan kimi tanın Sərraf Qasım, ləyaqətli əmək fəaliyyəti ilə məşğul olduğuna görə də müxtəlif mükafatlara, tərifnamələrə, “Qabaqcıl işçi” nişanı və “Sosializm yarışının qalibi” nişanı kimi döş nişanlarına layiq görülmüşdür.

İCTİMAİ FƏALİYYƏTİ

Sərraf Qasım fəal bir ictimai xadim və ziyalı olmuş, yaşadığı rayonda, eləcə Muxtar Respublikada həm el tədbirlərində, həm də bəzi dövlət tədbirlərində bir şair və öndə gedən bir el ağsaqqlı kmi yaxından iştirak etmişdir.

Sərraf Qasım gününü, güzəranını el içində keçirən, hər zaman öz xalqının sevincinə sevinən, kədərinə kədərlənən bir el sənətkarı olmuşdur.

İDMAN FƏALİYYƏTİ:

Sərraf Qasım gənclik illərində eyni zamanda bir həvəskar idmançı və pəhləvan olmuşdur. O, dəfələrlə tələbələr və kolxozçular arasında keçirilən güləş və pəhləvanlıq yarışlarının qalibi olmuş və buna görə mükafatlara və diplomlara layiq görülmüşdür.

YARADICILIQ FƏALİYYƏTİ

Sərraf Qasımın yaradıcılığı barədə məlumatlar saytımızım digər bölməsində yerləşdirilmişdir. Azərbaycan aşıq sənəti tarixində və poeziyasında öz dövründə bir çox ilklərə imza atmış Sərraf Qasımın aşağıdakı ardıcıllıqla əhatəli və zəngin yaradıcılıq fəaliyyəti olmuşdur:

Sərraf Qasım deyər, haqq nuru, barı,

Əhli-beyti eylə, könlümün yarı,

Ruhumu, qəlbimi rizana sarı,

Dərk etdir, şeytana sarılmayım mən.

İlahi, sən məni iman dağına,

İstəyinlə qaldır, yorulmayım mən.

Sərraf Qasım çox təvazökar bir insan olmuş və çox sadə bir həyat yaşamışdır. O həddindən artıq təvazökar və sadə bir həayat yaşamağa üstünlük verdiyi üçün heç vaxt şan-şöhrət və yüksək vəzifə əldə etməyə, bir şair və aşıq kimi özünü reklam etməyə can atmamış və heç vaxt yaradıcı bir şair kimi fəxri ad almağa təşəbbüs göstərməmişdir. Elə bu səbəbə görə də ömrünü yazıb-yaratmağa həsr etmiş Sərraf Qasımın əsərlərinin çox az bir hissəsi onun sağlığında kitab halına salınmış və çap olunmuş, böyük bir hissəsi isə əlyazma şəkilində qalmışdır.

Sərraf Qasım, vara az meyl saldın,

Çünki topladığın o sərvət – altun,

Sənin deyil, bir gün boşalar altın,

Mənimsə ömürlük sərvətim sözdür.

Sərraf Qasım eyni zamanda yaşadığı bölgədə cəmiyyət arasında xeyirxah və əltutan bir insan kimi tanınmış və xalq ilə öz çörəyini bölüşən, xalqın dərdinə yanan, sevincinə şadlanan, kədərinə şərik olan bir insan olmuşdur.

Olmamışam var aşiqi,

Olmuşam ilqar aşiqi,

Məclislərin yaraşığı,

Sazlı, sözlü, şənliyəm mən.

Nə qədər ki, ölməmişəm,

Xalqımı sevməkdi peşəm.

Sərrafam, təəssübkeşəm,

Sənliyəm mən, mənliyəm mən.

Sərraf Qasımın əsərlərinə baxdıqda da onun, dini dəyərlərimizi dərindən bilən bir dahi sənətkar olduğunu görmək mümkündür. Sərraf Qasım hər dəfə yeni bir əsər yazmağa başlayanda gördüyü işə zikir, şükür və dualarla başlayar və hətta bəzi vaxtlar bunu qələmə alardı və eyni zamanda bununla da öz təvazökarlığını ifadə edərdi.

Sənsən pak xilqətim, vücudum, canım,

Səni çox sevirəm, qəbirim torpaq.

Şükür məhəbbətim, çoxdur ölümə,

Sənsən aram yerim, səbirim torpaq.

Sənsən pak xilqətim, vücudum, canım,

Səni çox sevirəm, qəbirim torpaq.

Məzarında hər kəs, Allaha çatır,

Orada xilqəti - xilqətə qatır,

Sərraf Qasım, qəbir qoynunda yatır,

Ünas, zükur, səğir, kəbirim torpaq.

Sənsən pak xilqətim, vücudum, canım,

Səni çox sevirəm, qəbirim torpaq.

SƏRRAF QASIMIN EV MUZEYİ (yeni yaradılır)

Sərraf Qasımın vəfatından sonra ailə üzvləri tərəfindən onun Şahbuz rayonunun Aşağı Qışlaq kəndində yerəşən qədim evinin gələcəkdə “Sərraf Qasımın ev muzeyi” kimi qorunması və istifadəyə verilməsi qərara alınmışdır.