2 Οικονομική ανάπτυξη ομάδας (και εκτίμηση παιχτών)
Το παιχνίδι ονομάζεται sokker manager. Η λέξη manager υπενθυμίζει ότι απαιτείται συνετή διαχείριση οικονομικών καθότι πολύ γρήγορα μπορεί να βρεθεί μια ομάδα στα όρια της χρεοκοπίας.
"Πολλές, αν όχι όλες, από τις στρατηγικές του παιχνιδιού βασίζονται στην συνετή διαχείριση των οικονομικών"
Οικονομική ανάπτυξη της ομάδας ως τρόπος για να δεις την ομάδα σου να πρωταγωνιστεί
1. Για να δεις την ομάδα σου να πρωταγωνιστεί, θα πρέπει να μπορείς να πληρώνεις μεγάλους μισθούς σε δυνατούς παίχτες.
2. Για να μπορείς να πληρώνεις τους μισθούς, θα πρέπει να έχεις αποκτήσει χρήματα.
3. Για να αποκτήσεις αρκετά χρήματα, θα πρέπει να έχεις βγάλει κέρδος από κάποιους παίχτες παραπάνω από 5 εκατομμύρια ευρώ για τον καθέναν.
4. Για να έχεις βγάλει τέτοιο κέρδος από τους παίχτες σου, θα πρέπει να τους έχεις προπονήσει έξυπνα (επεξήγηση στην συνέχεια της παρούσας σελίδας, στο "Β. Υπολογισμός έμψυχου δυναμικού") και θα πρέπει να έχεις πολύ δυνατούς προπονητές (δες κεφάλαιο 3.2)
5. Για να έχεις πολύ δυνατούς προπονητές, θα πρέπει να έχεις βγάλει κέρδος από κάποιους παίχτες παραπάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ για τον καθέναν.
6. Για να έχεις βγάλει τέτοιο κέρδος από τους παίχτες σου, θα πρέπει να τους έχεις προπονήσει έξυπνα (επεξήγηση στην συνέχεια της παρούσας σελίδας) και θα πρέπει αντί να περιμένεις τις πληρωμές από τους χορηγούς, να βάλεις σε χαρτί τα έξοδά σου και τα πιθανά και προβλεπόμενα έσοδά σου. Αυτό το τελευταίο το ονομάζουμε προγραμματισμό. Μακροχρόνιο προγραμματισμό και αυτός γίνεται σε δύο σκέλη:
1. Προϋπολογισμός (προγραμματισμός οικονομικών)
Η πρόσληψη και μόνο ενός μαγικού (15) προπονητή, αν και επιθυμητή, επιβαρύνει τον προϋπολογισμό μίας περιόδου περίπου κατά 750.000 € (45.000 € εβδομαδιαίος μισθός επί 16 εβδομάδες).
Για να μην βρεθούμε προ δυσάρεστων εκπλήξεων και αναγκαζόμαστε να πουλάμε παίχτες ώστε να μην χρεοκοπήσει η ομάδα, είναι απαραίτητο να υπολογίσουμε τα έσοδα και τα έξοδα της ομάδας για την τρέχουσα και την επόμενη περίοδο.
"Όλοι οι χρήστες που γνωρίζω να έκαναν προϋπολογισμό, τουλάχιστον τριπλασίασαν σε 2 περιόδους την αξία της ομάδας τους"
Ο πιο απλός τρόπος είναι να τον κάνεις σε ένα χαρτί ή στο ακόλουθο υπολογιστικό φύλλο (Excel): Sokker ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ.xls
Σκοπός είναι να γνωρίζεις από τώρα πόσα το πραγματικό ύψος των χρημάτων που διαθέτει η ομάδα σου για τις επόμενες 30 εβδομάδες για διάφορα έξοδα (μεταγραφές, επιπλέον μισθοί, ανακατασκευή γηπέδου, δημιουργία ακαδημίας).
Αν διαθέτεις ήδη 10 εκατομμύρια, τότε αυτό το βήμα μπορείς να το παραβλέψεις.
2. Υπολογισμός έμψυχου δυναμικού (προγραμματισμός προπόνησης και οικονομικής αξίας παιχτών)
Οι παίχτες της κάθε ομάδας αποτελούν έξοδο (μισθοί), είναι όμως και το σημαντικότερο περιουσιακά στοιχείο. Πολλές φορές είναι και η πιο επικερδής επένδυση.
"Ένα ποπάπ παραπάνω μπορεί και να επιφέρει 1 εκατομμύριο επιπλέον!"
Με τα εργαλεία που παρέχει η σελίδα sokker-manager.net μπορεί να υπολογίσει κανείς την πραγματική αξία των παιχτών του στην μεταγραφική αγορά. (Η αξία που αναγράφεται στην σελίδα του κάθε παίχτη είναι τις περισσότερες φορές πολύ πιο χαμηλή από την μεταγραφική του αξία). Mπορεί επίσης να αποκτήσεις μια ιδέα για το ποια θα είναι η τιμή των παιχτών του στο μέλλον. Αυτό προϋποθέτει να έχει υπολογιστεί πότε θα γίνουν τα επόμενα ποπάπ.
Για να ξέρεις να υπολογίζεις πότε θα γίνουν τα επόμενα ποπαπ χρειάζεται να μελετήσεις το κεφάλαιο Προπόνηση, όπου παρουσιάζονται τα οφέλη τής φουλ γραμμικής προπόνησης.
Τα θέματα αυτά θα τα παρουσιάσω αναλυτικά παρακάτω.
Α. Σύνταξη Προϋπολογισμού (Προσπέρασε αυτό το κομμάτι μόνο αν έχεις ήδη 5 εκατομμύρια ευρώ στην άκρη)
Εν περιλήψη, κάθε εβδομάδα κάνουμε τις εξής καταγραφές:
Στην πρώτη στήλη καταγράφουμε την εβδομάδα που διανύουμε.
Στην επόμενη τα τακτικά έξοδα του Σαββάτου, για πληρωμές μισθών, συντήρηση γηπέδου κλπ, όπως αυτά καταγράφονται και στην σελίδα οικονομικών του σόκκερ (το σύνολο καταγράφουμε, εκτός κι αν έχουμε πληρώσει εκτάκτως για κάποια μεταγραφή).
Στην συνέχεια τα τακτικά έσοδα του Σαββάτου (χορηγίες)
Ακολούθως μπορούμε να υπολογίσουμε το αποτέλεσμα εσόδων-εξόδων, το οποίο όσο παράλογο και να ακούγεται, σε μία ομάδα, η οποία είναι οικονομικά γερή, θα είναι αρνητικός αριθμός (ναι, θα μπαίνεις μέσα, επειδή τα πολλά τα έσοδα θα είναι από τις μεταγραφές).
Στην επόμενη στήλη υπολογίζεται το ταμείο του Σαββάτου.
Στις επόμενες στήλες καταγράφουμε τα έσοδα των εισητηρίων της Κυριακής, της Τετάρτης και το σύνολό τους.
Και σειρά έχουν τα έκτακτα έσοδα και έξοδα. Στα έσοδα καταγράφουμε τα έσοδα από τους παίχτες που πουλάμε. Εδώ είναι το όλο κόλπο, για να χτίσεις γερή ομάδα. Αν ακολουθήσεις τα βήματα που περιγράφω στην συνέχεια, θα καταγράφεις πάνω από 10 εκατομμύρια € ανά σαιζόν - τα τακτικά έσοδα από χορηγίες ή τα έσοδα από τα εισητήρια, θα αρχίσουν να σου φαίνονται ψίχουλα, για τα οποία δεν αξίζει να αφιερώνει κανείς τον χρόνο του.
Στα έκτακτα έξοδα καταγράφουμε ό,τι έξοδο έγινε για μεταγραφή, για πωλητήριο, για απόκτηση προπονητή, για επέκταση σταδίου κλπ.
Τέλος, στην τελευταία στήλη καταγράφουμε το ταμείο της Παρασκευής (προτού δηλαδή πληρωθούν οι επόμενοι μισθοί το Σάββατο).
Αν κάνεις έστω μια φορά αυτή την καταγραφή εσόδων-εξόδων για την ομάδα σου, για τις επόμενες 2 σαιζόν (ναι, ήδη σήμερα μπορείς στο περίπου να υπολογίσεις το πώς θα εξελιχθούν τα οικονομικά σου τις επόμενες 2 σαιζόν), τότε σου εγγυόμαι ότι θα έχεις μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το παιχνίδι και θα επισπεύσεις την ενδυνάμωση της ομάδας σου και σε οικονομικό και σε αγωνιστικό επίπεδο.
Τον προϋπολογισμό, όπως τον περιέγραψα παραπάνω, μπορείς να τον κάνεις και με πρόγραμμα Excel. Σε αυτήν την περίπτωση έχω ήδη ετοιμάσει ένα υπολογιστικό φύλλο Excel (Sokker ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ.xls) και περιγράφω παρακάτω πώς μπορείς να το χρησιμοποιήσεις.
(Εάν δεν έχεις εργαστεί με excel και δεν το επιθυμείς, τότε καταγράφεις τα πιθανά έξοδα και έσοδα των επόμενων 32 εβδομάδων σε ένα χαρτί, για την κάθε εβδομάδα χωριστά, όπως το περιέργραψα παραπάνω και αφού τελειώσεις, διαβάζεις στην συνέχεια τούτης της σελίδας το υποκεφάλαιο "Β. Υπολογισμός έμψυχου δυναμικού στο sokker-manager.net".)
1. Πατάς στον ακόλουθο σύνδεσμο, για να ανοίξει το υπολογιστικό φύλλο (Excel): Sokker ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ.xls
Στη συνέχεια πας στο επάνω μέρος της σελίδας που άνοιξε, και επιλέγεις το βέλος που δείχνει προς τα κάτω, ώστε να αποθηκεύσεις στον υπολογιστή σου το πρότυπο και να αρχίσεις να το συμπληρώνεις με τον ακόλουθο τρόπο.
2. Αυτή είναι η αρχική εικόνα:
(κλικ στην εικόνα για μεγένθυνση)
Εάν σήμερα η ομάδα μας έχει 790.000 €, είμαστε στην 8η εβδομάδα και είναι π.χ. Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου, τότε η επίκαιρη σειρά είναι η σειρά 12 και στο κουτί Ν12 θα πρέπει να γράφει 790. ΔΕΝ συμπληρώνουμε στο Ν12 - συμπληρώνουμε στο αρχικό κουτί F4 το ποσό των 790 (χιλιάδων €) και επικυρώνουμε με το ENTER.
Τα μόνα κουτιά στα οποία καταγράφουμε αριθμούς είναι τα χρωματιστά κουτιά.
3. Εάν έχουμε έξοδα ή έξοδα έως και την Κυριακή το βράδυ, τα αναγράφουμε στα κουτιά J12 και K12.
4. Στη συνέχεια μπορούμε να προσθέσουμε στις επόμενες σειρές όλα τα προβλεπόμενα μέχρι το τέλος της περιόδου έσοδα και έξοδα της ομάδας μας.
(κλικ στην εικόνα για μεγένθυνση)
Στην στήλη C βάζουμε τα τακτικά συνολικά εβδομαδιαία έξοδα που γίνονται κάθε Σάββατο (γήπεδο, μισθοί και σχολή νέων).
Στην στήλη D βάζουμε τα (Σαββατιάτικα) έσοδα από τους χορηγούς.
Οι στήλες Ε και F είναι λευκές και συμπληρώνονται από μόνες τους (όπως και οι επίσης λευκές Ι, L, M και N).
Στις στήλες G και H βάζουμε τα έσοδα που προβλέπουμε να έχουμε από τα εισητήρια των αγώνων της Κυριακής και της Τετάρτης.
Στις στήλες J και K βάζουμε τα έκτακτα έσοδα και έξοδα που προβλέπουμε να έχουμε από μεταγραφές, ανακτασκευή χλοοτάπητα, γηπέδου κλπ.
Στο περιθώριο (στήλη P) μπορούμε να σημειώσουμε την αιτία των έκτακτων εσόδων και εξόδων.
Πλέον γνωρίζουμε σε τι οικονομική κατάσταση θα βρίσκεται η ομάδα μας την Παρασκευή της τελευταίας περιόδου που διανύουμε, δηλαδή την σοκκερική 15η εβδομάδα.
5. Τα κουτιά C20 και D20 θέλουν ιδιαίτερη προσοχή κατά την συμπλήρωση. Είναι η στιγμή που αλλάζουν τα μισθολόγια και υπάρχει και η επιπρόσθετη χορηγία.
Αφού συμπληρώσουμε αυτά τα δύο, δεν αλλάζουμε τίποτα άλλο σε αυτή τη σελίδα.
Τώρα πλέον ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε με τα οικονομικά τής επόμενης περιόδου.
Στο πλαίσιο που βρίσκεται κάτω από το πεδίο με τα κουτάκια επιλέγουμε την σελίδα με τον τίτλο "Επόμενη περίοδος".
6. Στη σελίδα "Επόμενη περίοδος" παρατηρούμε ότι το αρχικό κουτί F4 έχει ήδη το ποσό, που υπολογίσαμε να έχουμε την Δευτέρα μετά την κατάθεση της έκτακτης χορηγίας.
(κλικ στην εικόνα για μεγένθυνση)
7. Συμπληρώνουμε από το επόμενο κουτί, όπως κάναμε και στα βήματα 3 έως 5, για τα υπόλοιπα έσοδα και έξοδα της ομάδας. Για διευκόλυνση μπορούμε να αντιγράψουμε τα στοιχεία της προηγούμενης περιόδου από τις στήλες C, D, G και H. Η εικόνα η τελική μπορεί να είναι κάπως έτσι:
(κλικ στην εικόνα για μεγένθυνση)
Φαίνεται ότι η ομάδα μπαίνει μέσα... Δεν έχουν υπολογιστεί όμως ακόμα οι πιθανές μεταγραφές.
8. Προτού πάμε στο επόμενο κεφάλαιο (υπολογισμός έμψυχου δυναμικού), μια εικόνα από το τι είναι δυνατό. Στην παρακάτω εικόνα έχουν προστεθεί τα αναμενόμενα προβλεπόμενα έσοδα/έξοδα της ομάδας από μεταγραφές.
(κλικ στην εικόνα για μεγένθυνση)
Β. Υπολογισμός έμψυχου δυναμικού στο sokker-manager.net
Στην σελίδα sokker-manager.net μπορείς να δεις στο Transfer Search by attributes μεταγραφές που έγιναν το τελευταίο διάστημα. Για να κάνεις μια εύστοχη εκτίμηση για το τι αξία έχει (ή θα έχει) κάποιος παίχτης σου, δώσε βάση στα ακολουθα πράγματα, τα οποία επηρεάζουν στο μέγιστο την μεταγραφική αξία ενός παίχτη:
1.) Ηλικία. Μπορεί 2 παίχτες να έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά (σκιλς), αλλά να αξίζει ακόμα και τα υπέρδιπλάσια χρήματα ο πιο νέος, απλά και μόνο επειδή είναι κατά 1 έτος νεότερος.
Αυτές είναι μεταγραφές τού τελευταίου έτους, παιχτών ηλικίας 17-18, με ταχύτητα-τεχνική-επίθεση 8-9-10. Παρατήρησες ότι οι 18χρονοι αγοράστηκαν για 1 έως 5 εκατομμύρια, ενώ ο 17χρονος για 10;
2.) Βασικό σκιλ. Βασικά σκιλ ονομάζουμε τα σκιλς τής δεξιάς στήλης, δηλαδή τέρμα, άμυνα, οργάνωση ή επίθεση. Για κάθε παίχτη ένα είναι το βασικό σκιλ. Είναι αυτό που αξίζει χρονικά πρώτο να φτάσει στο 17. Στην παραπάνω φωτογραφία, στην δεύτερη σειρά, υπάρχει ένας Βραζιλιάνος. Ο Βραζιλιάνος έχει και στην πάσα ψηλό για την ηλκία του σκιλ, έχει πάσα 9. Αυτό σημαίνει ότι εκτός από επιθετικός (μιας και έχει ψηλά για την ηλικία του σκιλς σε ταχύτητα, τεχνική και επίθεση), χάρη στο ότι έχει 9 στην πάσα, θα μπορούσε να γίνει και μέσος. Αν πρόκειται να τον προπονήσουμε ως επιθετικό, τότε το βασικό του σκιλ είναι η επίθεση. Αν όμως πρόκειται να τον προπονήσουμε για μέσο, τότε το βασικό του σκιλ είναι η οργάνωση.
Η ηλικία σε συνάρτηση με το ύψος του βασικού σκιλ καθορίζουν στον μεγαλύτερο βαθμό την μεταγραφική αξία του κάθε παίχτη.
Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε όλες τις μεταγραφές του τελευταίου έτους, παιχτών ηλικίας 20 ετών, με ταχύτητα και τεχνική 8 έως 11 και βασικό σκιλ επίθεσης 14 ή 15. Είναι προφανές ότι το βασικό σκιλ καθορίζει το ύψος τής μεταγραφικής αξίας.
Σε ανάλογη αναζήτηση, όπου η ταχύτητα ορίζεται μεταξύ 14 και 15, ενώ η τεχνική και η επίθεση μεταξύ 8 και 11, δεν παρατηρείται το ίδιο πράγμα και το ύψος της μεταγραφικής αξίας είναι σαφώς πιο χαμηλό.
3.) Χρονική περίοδος μεταγραφής. Το πότε πωλείται ένας παίχτης επηρρεάζει επίσης το ύψος της μεταγραφικής του αξίας. Άλλη θα είναι η έκβαση μιας δημοπρασσίας, εάν αυτή γίνει κάποιο πρωινό μεσοβδόμαδα, σε χρόνο όπου οι περισσότεροι άνθρωποι είναι απασχολημένοι με την εργασία τους και άλλη η έκβαση την Κυριακή ή την Δευτέρα το βράδυ. Άλλη θα είναι η έκβαση μιας δημοπρασσίας, εάν αυτή γίνει προς το τέλος της σαιζόν )όταν οι περισσότερες ομάδες έχουν ξεμείνει από χρήματα) και άλλη όταν γίνει στην αρχή της σαιζόν.
Άλλη θα είναι η έκβαση μιας δημοπρασσίας, εάν αυτή είχε γίνει πριν 5 σαιζόν και άλλη σήμερα, μιας και στο σόκκερ, όπως και στην πραγματική ζωή, υπάρχει πληθωρισμός. Οι τιμές αυξάνουν.
Πώς χρησιμοποιούμε τα φίλτρα από το sokker-manager.net
Έχοντας αυτά τα τρία στοιχεία κατά νου, μπορεί ο καθένας, στην σελίδα sokker-manager.net να δει στο Transfer Search by attributes μεταγραφές που έγιναν το τελευταίο διάστημα και να κάνει μια εύστοχη εκτίμηση για το τι αξία έχει (ή θα έχει στο μέλλον) κάποιος παίχτης, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα φίλτρα.
Ας το δούμε στο παραδείγμα του ακόλουθου παίχτη:
Για να βρω στο περίπου τι αξία έχει τώρα στην μεταγραφική αγορά, χρησιμοποιώ τα παρακάτω φίλτρα:
Έθεσα χρονικό περιορισμό στο 1 έτος (λόγω πληθωρισμού), έθεσα την ηλικία στα 20 έτη, έθεσα το βασικό σκιλ στο 13, αλλά στα άλλα δύο σκιλς, που είναι σημαντικά για έναν επιθετικό, έβαλα πλαίσιο 9 έως 10. Αυτό το έκανα, για να έχω πιο πολλά αποτελέσματα.
Τα αποτελέσματα:
Μάλλον γύρω στα 2 εκατομμύρια θα πουληθεί ο παίχτης μου... Οι πρώτοι δύο στην λίστα έφτασαν τα 4 εκατομμύρια, πιθανώς λόγω του ότι έχουν 9 στην άμυνα (το να έχει άμυνα ένας επιθετικός θεωρείται επιπλεόν προσόν).
Αν όμως έχω κάνει πλάνο για το τι θα προπονήσω το επόμενο διάστημα, τότε θα μπορώ να ξέρω πώς θα εξελιχθεί ο παίχτης μου και θα μπορώ να δω αν με συμφέρει να τον προπονήσω για άλλη μία σαιζόν.
Γνωρίζω λοιπόν ότι για τις επόμενες 14 εβδομάδες θα προπονώ επίθεση.
Γνωρίζω ήδη ότι την επόμενη εβδομάδα ο παίχτης μου θα ποπάρει στην επίθεση (έχω ήδη 4 εβδομάδες που τον προπονώ στην επίθεση). Οπότε αν τον πουλήσω την επόμενη εβδομάδα, θα μπορώ να υπολογίζω με...
... 4 με 5 εκατομμύρια! (Σημείωση: Μιας και δεν μου έβγαζε αποτελέσματα για παίτες ηλικίας 20, με ταχ-τεχ-επί 10-10-14, για το τελευταίο έτος, μεγάλωσα το εύρος αναζήτησης σε ταχύτητα και τεχνική. Τα έκανα από 8 έως 11. Δεν πείραξα ηλικία και βασικό σκιλ, καθότι αυτά είναι που ορίζουν την τιμή του κάθε παίχτη.)
Και για να δούμε τι θα γίνει αν δεν πουλήσω ούτε την επόμενη εβδομάδα τον παίχτη μου και συνεχίσω να τον προπονώ στην επίθεση και τον φτάσω στο 15:
... με 4-5 εβδομάδες προπόνηση θα ανέβει άλλα 1 με 3 εκατομμύρια η αξία του. Αξίζει λοιπόν να τον προπονήσω κι άλλο!
Και αν τον πάω 16; Θα έχουν περάσει άλλες 6 εβδομάδες και θα έχει γίνει ήδη 21 ετών. Για να δούμε:
... ίσως να βγάλω κάποια χρήματα παραπάνω, ίσως όμως και να βγάλω λιγότερα, μιας και για παίχτες ηλικίας 21 ετών δίνουν λιγότερα χρήματα...
Κι αν αλλάξω το πλάνο προπόνησης και συνεχίσω για άλλες 6 εβδομάδες και τον πάω 17;
... με άλλες 6 εβδομάδες επιπλέον προπόνησης σε επίθεση, θα έχω σίγουρα τα 8 εκατομμύρια.
Μήπως όμως θα άξιζε όταν φτάσει επίθεση 15, να τον ξεκινήσω ταχύτητα;
... κάπως έτσι κάνω τους υπολογισμούς μου και το αποτέλεσμα είναι να έχω τόσα χρήματα...
- ώστε να μπορώ να έχω πιο καλούς προπονητές
- ώστε να ποπάρουν πιο γρήγορα οι παίχτες μου
- ώστε να φτάνουν πιο νωρίς από άλλους συνομήλικούς τους σε υψηλό επίπεδο σκιλλς
- ώστε να μπορώ να τους πουλάω πιο ακριβά απ' ότι πουλιούνται συνομήλικοί τους (με χαμηλότερα σκιλλ) από άλλες ομάδες, ώστε να μου περισσεύουν περισσότερα χρήματα, για να αγοράσω όποιον παίχτη θέλω, να χτίσω μεγαλύτερο γήπεδο, να αποκτήσω ακόμα καλύτερους προπονητές κλπ κλπ
Συγκράτησε το εξής:
Κάνοντας οικονομικό πλάνο και πλάνο προπόνησης, μπορώ να δημιουργήσω πιο γρήγορα μια ομάδα ικανή να πρωταγωνιστήσει στα σαλόνια της Β' εθνικής (Δεν αναφέρω Α' εθνική, διότι για να ανέβεις Α θα χρειαστεί να δουλέψεις και στο κομμάτι τής τακτικής)
Συνήθως η αξία ενός παίχτη μεγαλώνει δραστικά όσο αυξάνει η ικανότητά του στο βασικό του σκιλ (και ακολουθούν τεχνική και ταχύτητα), ενώ πέφτει όσο αυξάνει η ηλικία του.
Κάποιους παίχτες σου με ψηλά σκιλς και χαμηλό ταλέντο συμφέρει να τους πουλήσεις με το που θα βγουν από την ακαδημία (πρόβλεψε την εξέλιξή τους μέσα από τις πληροφορίες που σου παρέχονται στο κεφάλαιο Ανάλυση προπόνησης.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι