2. Opvoeding van de hond

De Bordercollie is in. Daar is een aantal goede redenen voor. In de eerste plaats is het een vrolijke, actieve hond, die er steeds op uit is om zijn baas een plezier te doen. Bovendien is hij uiterst oplettend en gedreven om een opdracht uit te voeren. Het is fascinerend om te zien hoe hij vee drijft. Met name het drijven van schapen hebben veel mensen kunnen zien op televisie of met een demonstratie of een wedstrijd in de buurt. Maar de Bordercollie blijkt ook uit te blinken in behendigheid, flyball en gehoorzaamheid.

Het is een zeer veelzijdige hond met een enorme inzet en werklust. Zo ken ik iemand die ’s zaterdags naar de supermarkt gaat om boodschappen voor de hele week in huis te halen. Thuisgekomen wordt de achterklep van de auto opengezet om de hond de spullen naar binnen te laten brengen. Iemand anders gaat regelmatig naar de tennisbaan en laat de hond verloren tennisballen zoeken in de bosjes. In een mum van tijd heeft die dan dertig tennisballen in de mand. Zo zijn er veel leuke belevenissen van mensen met hun Bordercollie.

Maar er zijn ook minder leuke verhalen, waardoor er gewaarschuwd wordt om juist geen Bordercollie te nemen. De één meent dat je dit ras alleen moet aanschaffen als je vee hebt om te drijven en dat de hond absoluut niet geschikt is om in huis te houden. De ander houdt zijn Bordercollie juist uitsluitend in huis als prettig gezelschap. Wat is nu waar? Ter illustratie twee voorbeelden.

Het voorbeeld van de veedrijver.

Op een winteravond word ik gebeld door een mevrouw. Die vertelt, dat ze een bedrijf hebben met melkkoeien. Om de koeien in de melkstal te krijgen, hebben ze de hulp van hun Bordercollie. ’s Zomers werkt dat prima, maar ’s winters staan de koeien uitsluitend op stal. De hond verveelt zich dan en loopt zwarte paadjes in het gazon. Nog erger is, dat hij altijd tegen het keukenraam aan springt, waardoor dat raam steeds vies is. Iedereen in het gezin is het zat. Ze kunnen nu toch moeilijk de koeien naar buiten laten, alleen om de hond een plezier te doen? Ze willen de hond kwijt en de vraag is of ik er een goede plek voor weet. Ik weet eigenlijk geen betere plek dan de hond al heeft. De ergernis die wordt veroorzaakt is gemakkelijk op te lossen door de hond op te sluiten en twee of drie keer per dag wat aandacht aan hem te besteden door hem uit te laten en af en toe een spelletje met hem te doen. Dat blijkt voor hen echter geen optie te zijn. Een hond hoort niet vast, die hoort los. In deze opmerking over “wat hoort” ligt de kern van een behoorlijk probleem. Ik kom daar op terug.

Het voorbeeld van de huishond.

In een gezin met twee kinderen wordt het verlangen naar een hond steeds sterker. De jongen is 14 en het meisje is 12 jaar. Vooral de jongen wil erg graag een hond. Hij wordt daarin gesteund door zijn moeder. Tien jaar geleden is hun hond doodgegaan en vanwege de kleine kinderen is er bewust geen hond weer aangeschaft. Tijdens een vakantie in Drenthe zien ze een hond aan het werk bij de schaapskudde. Ze raken erg onder de indruk en de vader geeft toe: als we een hond nemen, moet het zo’n soort hond worden, zo vrolijk, zo alert en zo gehoorzaam. In het gesprek met de herder horen ze dat de hond tot het ras van de Bordercollie behoort. Naar aanleiding van dat gesprek komen ze in aanraking met iemand, die een Bordercollie heeft aangeschaft met de bedoeling om deze hond op te leiden als schapendrijver. De hond is geboren uit een combinatie van uitstekende werkende ouders. Beide ouderhonden lopen ook in de wedstrijden mee op het allerhoogste niveau. Maar deze hond heeft op een leeftijd van 12 maanden niets met schapen. Hij moet er helemaal niets van hebben. Het is echter een vrolijke, zeer gehoorzame hond. Het hele gezin gaat mee om de hond te bekijken en ze zijn meteen onder de indruk. Dat is de hond die ze willen. De hond krijgt een leven als huishond. Het is nu twee jaar later en deze mensen zijn nog steeds ontzettend blij met hun actieve, maar toch tevreden huishond.

Uit deze verhalen blijkt hoe veelzijdig de Bordercollie is. Het ras op zich heeft heel veel mogelijkheden, maar het zijn de omstandigheden die bepalen hoe het met de individuele hond gaat. Daarvoor legt de baas van de hond de basis. De mens bekijkt de hond vaak alleen vanuit een menselijk oogpunt. Zowel door de veelzijdigheid als door de beperkingen van de Bordercollie liggen hier een aantal valkuilen.