21. Demo 1: Game ô số (15 puzzle)

Post date: Sep 19, 2011 8:51:42 PM

Giới thiệu

Trong phần này sẽ hướng dẫn từng bước thực hiện một game nhỏ dựa trên những gì đã phát triển.

Nội dung game, cách chơi, bạn có thể tham khảo tại http://en.wikipedia.org/wiki/Fifteen_puzzle

Bước 1: chuẩn bị

Bước đầu tiên khi làm game không phải là nghĩ sẽ code thế nào, mà là nên bắt đầu với thiết kế của game (design) và lên kế hoạch (planing) trước. Việc thiết kế bao gồm nhiều công đoạn, cơ bản:

• Bước thứ nhất: hình thành khái niệm và phát thảo
  • Hình thành ý tưởng về game: game gì, thể loại gì, hướng tới người dùng là ai, làm vì mục đích gì, thị trường hướng tới, platform ...
  • Hình thành nội dung, cốt chuyện nếu có.
  • Hình thành sơ lượt diễn biến game, sơ đồ phát triển của game.
  • Cách chơi game: người chơi sẽ tương tác như thế nào với game.
  • Hình thành ý tưởng về các tính năng có trong game.
  • Chuẩn bị và đưa ra các phát thảo về giao diện, bố cục, trình tự phát triển, qua đó có cái nhìn tổng quát về những gì mình sắp thực hiện.
• Thứ hai: phân tích, so sánh đánh giá
  • Từ ý tưởng ban đầu, tiến hành phân tích, và đánh giá mức độ khả thi, hiệu quả.
  • So sánh với những game hiện có xem ưu và nhược điểm.
  • Lấy ý kiến và chỉnh sửa.
  • Tiến hành chốt lại những khung sườn game. Viết thành các document về nội dung game (các document này có thể được thay đổi, sửa chữa trong quá trình phát triển)
• Thứ 3: Dựa trên khung sườn game
  • Tiến hành đánh giá mức độ khó
  • Xác định thời gian phát triển
  • Đánh giá các rủi ro và kế hoạch dự phòng
  • Lên danh sách những resource cần phải chuẩn bị (con người, máy móc, dữ liệu, ...)
  • Lên plan, xác định các milestone
  • Tiến hành lựa chọn công nghệ (chọn game engine / thư viện ...), đánh giá, phân tích ưu nhược điểm từng loại.
• ...

Trên thực tế, công việc chuẩn bị còn đòi hỏi nhiều thứ hơn những gì đã được liệt kê ở trên. Tuy nhiên, ông bà ta có câu "liệu cơm gắp mắm", có trường hợp, vì một số lý do khách quan, những bước chuẩn bị được đơn giản tới mức tối thiểu. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm (xương máu) của mình, nếu không muốn "sa lầy" phải đảm bảo nguyên tắc nội dung game có trước và code sau, và code phải tuân thủ những gì đã thiết kế, trừ trường hợp bắt khả kháng mới thay đổi design.

Có thể nói, trong việc phát triển game (không tính tới việc kinh doanh sản phẩm), coding chỉ là 1 trong 4 thành phần: design (bao gồm nội dung/đồ họa/âm thanh), coding, QA, management. Thông thường, dưới góc nhìn một programmer, thì coding là quan trọng nhất vì công việc coding mang tính chất đặc thù và programmer có thể đóng vai trò của cả 4 bộ phận. Tuy nhiên, cách nghĩ này không hợp lý. Một programmer tốt không hẳn là người thiết kế game giỏi, vẽ giỏi, soạn nhạc giỏi, quản lý giỏi, ... và có bao nhiêu người chơi game và khen game này code tốt quá?

Áp dụng vào game demo, bước chuẩn bị được giản lượt như sau:

• Ý tưởng game: game puzzle, hướng tới người dùng là người dùng phổ thông, mục đích demo, platform win32, free
• Nội dung, cách chơi:
  • http://en.wikipedia.org/wiki/Fifteen_puzzle ,
• http://www.javaonthebrain.com/java/puzz15/
• Cách điều khiển: người dùng click vào 1 ô, nếu có ô trống liền kề thì đẩy ô được chọn sang vị trí ô trống đó.
• Hình ảnh phát thảo về game

Giai đoạn chuẩn bị tốn không ít thời gian. Trong phạm vi bài viết, cũng như mục đích demo là chính, nên phần chuẩn bị, design được đơn giản hóa đến mức tối đa. Để có thể làm một game thực sự "chơi được", hay cao hơn là "hấp dẫn", đòi hỏi công tác thiết kế phức tạp hơn rất rất nhiều.

Bước 2: Mockup

Ở bước này, ta sẽ thể hiện bản thiết kế một cách đơn giản nhất, bằng cách vẽ giao diện, thực hiện những tương tác chủ yếu và cơ bản của game. Bắt đầu với màn hình chính của game, ta tiến hành tuần tự:

• Tạo project: Bạn làm theo các bước sau để có một khung sườn project: XEM
• Tạo class đại diện cho game: Ở bước này, ta tạo lớp CFifteenPuzzle làm lớp đại diện cho game. Kết thúc bước này, ta có thể run project và kết quả là một màn hình trắng. XEM
• Chuẩn bị data: Trong bản đầu tiên này, ta chỉ cần hình ảnh bàn cờ, do đó, ta chuẩn bị trước một sprite chứa hình ảnh bàn cờ và file text. Các resource tiếp theo sẽ được chuẩn bị dần trong quá trình làm.
• Để thuận tiện cho việc thiết kế, hình ảnh cho sprite có thể được thiết kế với định dạng png. Trong quá trình build data, tất cả các định dạng không phải tga (như png, bmp, ...) đều được tự động chuyển về tga.
• Tất cả các data cần thiết được để trong thư mục data. Để data có thể sử dụng trong game, ta thiết kế qui trình "build data". Xem quản lý data để có thêm thông tin. Ứng với project này, ta cũng xây dựng script build data tương tự. Xem chi tiết.
• Lưu ý: Mỗi khi có sự thay đổi về data, data cần được build trước khi build source. (chạy script makedata.bat)
• Bạn có thể download mẫu dữ liệu đầu tiên ở đây
• Thiếp lập state Ingame, Load và vẽ một cell: Bước này cho phép ta khẳng định việc load dữ liệu có thành công hay không, cũng như đánh dấu cột mốc đầu tiên, trong quá trình làm game. Xem chi tiết
• Vẽ bàn cờ: bước này xây dựng lớp CBoard để quản lý bàn cờ, vẽ bàn cờ ... Xem chi tiết
• Sinh bàn cờ và điểu khiển touch: Bước này cho phép sinh bàn cờ một cách ngẫu nhiên và cho phép người dùng tương tác để chơi. Xem chi tiết. Sau bước này, người chơi có thể chơi game :)
• Mockup 1: Bước đầu xây dựng giao diện và bổ sung tính năng điều khiển bằng phím cho game. Release bản mockup 1

Kết luận

Đến bước này, ta đã có thể hoàn thành cơ bản nội dung game, việc phát triển game hoàn thiện là tùy vào sự sáng tạo của các bạn. Tuy nhiên, ta cũng nhận thấy rằng thư viện còn thiếu 1 phần khá quá trọng phục vụ cho việc làm game là UI như button, list, check-box, drop-box, .... Chức năng này sẽ được bổ sung ở phần sau