Fungi -  Dikarya - Basidiomycota - Agaricomycotina - Agaricomycetes - Agaricomycetidae - Agaricales - Squamanitaceae - Squamanita

Squamanita

Imbach, Mitteilungen der Naturforschenden Gesellschaft Luzern 15: 81 (1946)

Squamanita is een geslacht van zeldzame, parasitaire plaatjeszwammen, die voorheen werden ingedeeld bij de familie Tricholomataceae en nu bij de familie Squamanitaceae. Het geslacht staat bekend om zijn ongebruikelijke levenswijze waarbij de vruchtlichamen parasiteren op de misvormde vruchtlichamen van andere paddenstoelen. 

Belangrijkste kenmerken

Parasitair: Soorten van Squamanita groeien als parasieten op andere paddenstoelengeslachten, met name Amanita en Cystoderma, waarbij ze de gastheer misvormen tot een 'mycocecidium' (een soort gal) van waaruit hun eigen paddenstoel groeit.

Uiterlijk: De vruchtlichamen lijken op normale plaatjeszwammen (agarics) en hebben vaak opvallende schubben op de hoed en steel, die gevormd worden door overblijfselen van het omwindsel.

Zeldzaamheid: De soorten binnen dit geslacht zijn wereldwijd uiterst zeldzaam en komen sporadisch voor. 

Vanwege hun zeldzaamheid en gespecialiseerde ecologie worden sommige soorten, zoals Squamanita schreieri, beschouwd als bedreigd op de IUCN Rode Lijst.

In Nederland komen de volgende soorten voor:

geslacht Squamanita - Dikpootje

• Squamanita contortipes → Dissoderma contortipes - Glad dikpootje

• Squamanita odorata → Dissoderma odoratum - Odeurzwam

• Squamanita paradoxa → Dissoderma paradoxum - Korrelig dikpootje

• Squamanita schreieri - (niet in Nederland)