Embedded Files
Fungi - Dikarya - Basidiomycota - Agaricomycotina - Agaricomycetes - Agaricomycetidae - Agaricales - Squamanitaceae - Dissoderma - Dissoderma odoratum
Dissoderma odoratum
Dissoderma odoratum
(Cool) I. Saar & Thorn, Mycologia 114 (4): 790 (2022)
De Odeurzwam (Squamanita odorata) is een zeer zeldzame, paddenstoel die bekend staat om zijn opmerkelijke, aangename geur en zijn ongebruikelijke parasitaire levenswijze.
Belangrijkste kenmerken
Uiterlijk:
Hoed: De hoedjes zijn klein, 1 tot 3 centimeter breed, dikvlezig en lilagrijs tot violet van kleur, met afstaande schubjes.
Steel: De steel is relatief robuust, cilindrisch en heeft in de onderste helft donkerpaars geschubde gordels of viltige schubjes.
Lamellen: De lamellen zijn aangehecht, licht verdikt en lichtpaars of roomwit van kleur.
Geur: De meest opvallende eigenschap is de sterke, zoete geur, die vaak wordt omschreven als karamelachtig of naar druiven ruikend.
Levenswijze: Het is een myoparasiet, wat betekent dat hij parasiteert op andere schimmels. De schimmel groeit uit misvormde, gezwollen gallen (mycocecidia) aan de basis van het vruchtlichaam van zijn gastheer.
Gastheer: De specifieke gastheer voor Squamanita odorata is de tweekleurige vaalhoed (Hebeloma mesophaeum).
Habitat en verspreiding
De Odeurzwam is zeldzaam en wordt sporadisch aangetroffen in Europa, onder andere in Nederland, Zwitserland, Frankrijk en Polen. Hij groeit meestal op pleistocene zand- en leemgronden, vaak aan de rand van wegen en paden of in bosrijke omgevingen, waar ook de gastheer voorkomt.
Synoniemen
Synoniemen
Lepiota odorata - Cool - Meded. Ned. Mycol. Ver.: 47-52 (1918)
Coolia odorata - (Cool) Huijsman - Meded. Ned. Mycol. Ver. 28: 60 (1943)
Squamanita odorata - (Cool) Imbach - Mitt. Naturf. Ges. Luzern 15: 83 (1946)
Tricholoma odoratum - (Cool) Konrad & Maublanc - Encycl. Mycol. 14: 436 (1949)
Armillaria odorata - (Cool) Zerova - Viznachnik gribiv Ukraini. T. 5. Basidiomycetes: 288 (1979)
Dissoderma odoratum - (Cool) I. Saar & Thorn - Mycologia 114 (4): 790 (2022)
Mycobank CC BY-NC-ND
Sleutel(s)
Sleutel(s)
Knudsen & Vesterholt (2008) - Funga Nordica: 517
Knudsen & Vesterholt (2012) - Funga Nordica: 658
Literatuur & artikelen
Literatuur & artikelen
Arnolds, Chrispijn & Enzlin (2014) - Hoofdstuk 27c: Loofbossen op verstoorde, zeer voedselrijke grond. Ecologische Atlas Paddenstoelen Drenthe 3: 460-461 (met illustratie)
Bas, C. (1965) - De geschiedenis van het Odeurzwammetje en een recent vervolg daarop. Coolia 11(4-6): 64-72
Bas, C. (1965) -The genus Squamanita. Persoonia 3(3): 331-359
Bas, C. (1994) - Niet te geloven, een derde Squamanita-soort in Nederland. Coolia 37(2): 46-49
Cool, C. (1918) - Lepiota odorata N. sp. Mededeelingen van de Nederlandsche Mycolosche Vereeniging 9: 47-52
Eyssartier & Roux (2013) - Guide Champignons France Europe: 364
Flammer, R. (2010) - Schuppenwulstlinge: seltene und rätselhafte Parasiten auf Ständerpilzen. Schweizerische Zeitschrift für Pilzkunde 88(5): 192-194
Gerhardt (1999) - Paddenstoelengids onderweg: 118
Glaser, T. (2010) - Squamanita odorata, der Duftende Schuppenwulstling, ein bemerkenswerter Pilzfund „vor der Haustür“. Mycologia Bavarica 11: 29-35
Halama, M. (2016) - Squamanita odorata (Agaricales, Basidiomycota), new mycoparasitic fungus for Poland. Polish Botanical Journal 61(1): 181-186
Krieglsteiner, G.J. & M. Enderle (1987) - Über neue, seltene, kritische Makromyzeten in der Bundesrepublik Deutschland (Mitteleuropa) IX. Zeitschrift für Mykologie 53: 3-38
Leach, J. (2013) - Squamanita Odorata Found in Britain. Field Mycology 14(2): 53-55
Læssøe, T. (1985) - Nyt fund af Vellugende Knoldfod (Squamanita odorata (Cool) Bas I anmark. Svampe 12: 67-68
Læssøe & Petersen (2019) - Fungi Temperate Europe 1: 228 (foto)
Mondiet, N.; M.-P. Dubois & M.-A. Selosse (2007) - The enigmatic Squamanita odorata (Agaricales, Basidiomycota) is parasitic on Hebeloma mesophaeum. Mycological Research 111(5): 599-602
Saar, I.; R.G. Thorn; E. Nagasawa; T.W. Henkel & J.A. Cooper (2022) - A phylogenetic overview of Squamanita, with descriptions of nine new species and four new combinations. Mycologia 114(4): 769-797
Tintling, Der (2002) - Duftender Schuppenwulstling. Porträt nr. 45
Vegte, M. van der (2010) - De exclusieve Odeurzwam gevonden bij Brummen. NatureToday
Vries, G.A. de (1985) - Squamanita odorata en Geastrum pectinatum, twee zeldzame fungi in de bossen tussen Baarn en Hilversum. Coolia 28(3): 53-55
Vuyck, L. (1930) - Lepiota odorata - Welriekende lepiota, Lépiote á odeur. Flora Batava 26: plaat 2039a
Wanningen, D. (1995) - Beginnersgeluk. Coolia 38(3): 105-106
Dissoderma odoratum op internet:
First Nature
NMV Paddenstoel van de maand
Danmarks svampeatlas
MushroomExpert
123 Pilze
Nahuby
Nagrzyby
The Ultimate Mushroom Guide
Pilzbuch Pilzwelten
All about funghi
Guía de Setas y Hongos de Navarra
Česká mykologická společnost
Funghi in Italia
Asturnatura
De Interactieve Paddenstoelengids
Fungipedia
Page updated
Google Sites
Report abuse