การควบคุมสถานที่จำหน่าย ผู้ดื่ม และวิธีการจำหน่าย
พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551
มาตรา 27 : ห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสถานที่หรือบริเวณ ดังต่อไปนี้
วัดหรือสถานที่สำหรับปฏิบัติพิธีกรรมทางศาสนา
สถานบริการสาธารณสุข สถานพยาบาล ร้านขายยา
สถานที่ราชการ ยกเว้นบริเวณที่จัดให้เป็นร้านค้าหรือสโมสาร
สถานศึกษา
สวนสาธารณะ
หอพัก
สถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง /ร้านค้าบริเวณสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง
มาตรา 39 : ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 27 หรือมาตรา 28 "ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
มาตรา 29 : ห้ามมิให้ผู้ใดขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แก่บุคคล ดังต่อไปนี้
บุคคลซึ่งมีอายุต่ำกว่ายี่สิบปีบริบูรณ์
บุคคลที่มีอาการมึนเมาจนครองสติไม่ได้
มาตรา 30 : ห้ามมิให้ผู้ใดขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยวิธีการหรือในลักษณะ ดังต่อไปนี้
ใช้เครื่องขายอัตโนมัติ
การเร่ขาย
การลดราคาเพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมการขาย
ให้หรือเสนอให้สิทธิในการเข้าชมการแข่งขัน การแสดง การให้บริการ การชิงโชค การชิงรางวัล หรือสิทธิประโยชน์อื่นใดเป็นการตอบแทนแก่ผู้ชื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือแก่ผู้นำหีบห่อหรือสลากหรือสิ่งอื่นใดเกี่ยวกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาแลกเปลี่ยนหรือแลกซื้อ
โดยแจก แถม ให้ หรือแลกเปลี่ยนกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือกับสินค้าอื่น หรือการให้บริการอย่างอื่นแล้วแต่กรณี หรือแจกจ่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในลักษณะเป็นตัวอย่างของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือเป็นการจูงใจสาธารณชนให้บริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมถึงการกำหนดเงื่อนไขการขายในลักษณะที่เป็นการบังคับซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยทางตรงหรือทางอ้อม
มาตรา 40 : ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 29 หรือมาตรา 30 "ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
การควบคุมวัน และเวลาจำหน่าย
มาตรา 28 : ห้ามมิให้ผู้ใดขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวัน หรือเวลาที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด
มาตรา 39 : ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 27 หรือมาตรา 28 "ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดเวลาห้ามขายเครื่องดื่มแอลกฮอล์ พ.ศ. 2558 : ช่วงเวลาที่จำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ได้
ตั้งแต่เวลา 11.00 นาฬิกา - 14.00 นาฬิกา
ตั้งแต่เวลา 17.00 นาฬิกา - 24.00 นาฬิกา
ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดวันห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2568
ห้ามผู้ใดขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา วันอาสาฬหบูชา วันเข้าพรรษา และวันออกพรรษา
ยกเว้นการขายในกรณีดังนี้
(1) การขายในอาคารที่ให้บริการแก่ผู้โดยสารในสนามบินที่ให้บริการเที่ยวบินระหว่างประเทศ
(2) การขายในสถานบริการตามกฎหมายว่าด้วยสถานบริการ
(3) การขายในสถานประกอบการที่เปิดให้บริการในลักษณะคล้ายสถานบริการทั้งตั้งอยู่ในพื้นที่หรือบริเวณแหล่งท่องเที่ยวตามที่รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขประกาศกำหนด
(4) การขายในสถานที่ซึ่งใช้จัดกิจกรรมพิเศษระดับชาติหรือนานาชาติ และมีคนจำนวนมากไปทำกิจกรรมร่วมกันตามรายชื่อสถานที่ที่รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขประกาศกำหนด
พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561
มาตรา 147 : ผู้ใดขาย จำหน่าย จ่ายแจก หรือจัดเลี้ยงสุราทุกชนิดในเขตเลือกตั้งในระหว่างเวลา 18.00 นาฬิกาของวันก่อนเลือกตั้งหนึ่งวัน จนถึงเวลา 18.00 นาฬิกาของวันเลือกตั้ง "ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562
มาตรา 123 : ผู้ใดขาย จำหน่าย จ่ายแจก หรือจัดเลี้ยงสุราทุกชนิดในเขตเลือกตั้งในระหว่างเวลา 18.00 นาฬิกาของวันก่อนเลือกตั้งหนึ่งวัน จนถึงเวลา 18.00 นาฬิกาของวันเลือกตั้ง "ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
หมวดที่ 1 สุขลักษณะของสถานที่
การจัดการเกี่ยวกับสถานที่
พื้นที่ที่ใช้ปรุง ประกอบอาหารต้องสะอาด ทำด้วยวัสดุที่แข็งแรง ไม่ชำรุด และความสะอาดง่าย
ผนัง เพดาน ต้องสะอาด ทำด้วยวัสดุที่แข็งแรง ไม่ชำรุด
มีการระบายอากาศเพียงพอ และอยู่ภายใต้กฎหมายการควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ
มีแสงสว่างเพียงพอตามความเหมาะสมของสถานที่
มีที่ล้างมือและอุปกรณ์สำหรับล้างมือ
โต๊ะที่ใช้เตรียมประกอบอาหาร หรือจำหน่ายอาหารต้องสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 เซนติเมตร ทำด้วยวัสดุที่ทำความสะอาดง่าย
โต๊ะ เก้าอี้ ที่จัดไว้สำหรับบริโภคอาหารต้องสะอาด ทำด้วยวัสดุที่แข็งแรง ไม่ชำรุด
การจัดการเกี่ยวกับห้องส้วม
ต้องจัดให้มีห้องส้วมที่มีสภาพดี พร้อมใช้งาน และมีจำนวนเพียงพอ
ห้องส้วมต้องสะอาด พื้นระบายน้ำได้ดี ไม่มีน้ำขัง มีการระบายอากาศที่ดี และมีแสงสว่างเพียงพอ
มีอ่างล้างมือและอุปกรณ์สำหรับล้างมือจำนวนเพียงพอ
ห้องส้วมต้องแยกเป็นสัดส่วน ประตูไม่เปิดโดยตรงสู่บริเวณเตรียมประกอบ/ปรุงอาหาร ที่บริโภค ที่ล้างหรือที่เก็บภาชนะอุปกรณ์ เว้นแต่มีการจัดการห้องส้วมอยู่เสมอและมีฉากกั้นที่เหมาะสม ทั้งนี้ ประตูห้องส้วมต้องปิดตลอดเวลา
การจัดการเกี่ยวกับขยะมูลฝอย
มีถังรองรับมูลฝอยที่มีสภาพดี ไม่รั่วซึม ไม่ดูดซับน้ำ มีฝาปิด
มีการแยกเศษอาหารจากมูลฝอยประเภทอื่น
ดูแลรักษาความสะอาดถังรองรับมูลฝอยและบริเวณโดยรอบอย่างสม่ำเสมอ
การจัดการเกี่ยวกับน้ำเสีย
พื้นที่มีการระบายน้ำได้ดี ไม่มีน้ำขัง และไม่มีเศษอาหารตกค้างในบริเวณที่จำหน่ายอาหาร
มีการแยกเศษอาหารออกจากภาชนะ อุปกรณ์ หรือเครื่องใช้ก่อนทำความสะอาด
มีการแยกไขมันไปกำจัดก่อนระบายน้ำทิ้งออกสู่ระบบระบายน้ำ โดยใช้ถังดักไขมันหรือบ่อดักไขมัน หรือบำบัดด้วยวิธีการอื่นที่มีประสิทธิภาพไม่ต่ำกว่า และการทิ้งน้ำเสียต้องได้มาตรฐานตามกฎหมายกำหนด
การจัดการด้านความปลอดภัย
ต้องมีมาตรการในการป้องกันสัตว์ แมลงนำโรค และสัตว์เลี้ยง
ต้องมีมาตรการ อุปกรณ์ หรือเครื่องมือสำหรับป้องกันอัคคีภัย
หมวดที่ 2 สุขลักษณะของอาหาร กรรมวิธีการทำและจำหน่าย
การจัดการเกี่ยวกับอาหารสด/อาหารแห้ง/อาหารปรุงสำเร็จ
อาหารสดที่นำมาประกอบอาหารต้องสด มีคุณภาพดี สะอาด ไม่ปนเปื้อน และปลอดภัยต่อผู้บริโภค
มีการเก็บรักษาในอุณหภูมิที่เหมาะสม และแยกเก็บเป็นสัดส่วน มีการปกปิด ไม่วางบนพื้น
อาหารที่บรรจุในภาชนะปิดสนิท เครื่องปรุงรส วัตถุเจือปนอาหาร หรือสิ่งอื่นที่นำมาใช้ประกอบอาหาร ต้องปลอดภัยได้มาตรฐานตามกฎหมายว่าด้วยอาหาร
อาหารปรุงสำเร็จต้องเก็บในภาชนะที่สะอาด ปลอดภัย และมีการป้องกันการปนเปื้อน รวมทั้งวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 เซนติเมตร
การจัดการเกี่ยวกับน้ำบริโภค/อุปโภค
น้ำดื่ม เครื่องดื่มที่เป็นอาหารในภาชนะบรรจุปิดสนิท ต้องมีคุณภาพและมาตรฐานตามกฎหมายว่าด้วยอาหาร โดยวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 15 เซนติเมตร และต้องทำความสะอาดพื้นผิวภายนอกของภาชนะบรรจุให้สะอาดก่อนนำมาให้บริการ
น้ำดื่มที่ไม่ได้เป็นอาหารในภาชนะบรรจุปิดสนิท หรือเครื่องดื่มปรุงจำหน่าย ต้องบรรจุในภาชนะที่สะอาด มีการปกปิด และป้องกันการปนเปื้อน โดยวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 เซนติเมตร
น้ำที่ใช้ในการประกอบอาหาร ต้องใช้น้ำที่มีคุณภาพไม่ต่ำกว่าเกณฑ์คุณภาพน้ำบริโภค
การใช้น้ำแข็ง ต้องสะอาดและมีคุณภาพตามกฎหมายว่าด้วยอาหาร เก็บในภาชนะที่สะอาด สภาพดี มีฝาปิด และวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 15 เซนติเมตร ปากขอบภาชนะสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 เซนติเมตร ไม่วางในบริเวณที่อาจก่อให้เกิดการปนเปื้อน ใช้อุปกรณ์สำหรับคีบหรือตักน้ำแข็งโดยเฉพาะ โดยอุปกรณ์ต้องสะอาดและมีด้านจับ
ห้ามนำอาหารหรือสิ่งของอื่นไปแช่รวมกับน้ำแข็งสำหรับบริโภค
การจัดการเกี่ยวกับสารเคมี วัตถุมีพิษ ก๊าซหุงต้ม และเชื้อเพลิง
ต้องมีการจัดการกับสารเคมี สารทำความสะอาด วัตถุมีพิษ หรือวัตถุที่อันตรายต่ออาหาร โดยการติดฉลาก/ป้ายกำกับให้เห็นชัดเจน และจัดเก็บแยกบริเวณให้เป็นสัดส่วน ห้ามนำภาชนะบรรจุอาหารมาใช้บรรจุสารเคมี/วัตถุมีพิษ
ห้ามใช้ก๊าซหุงต้มเป็นเชื้อเพลิงในการประกอบอาหารหรือปรุงอาหารบนโต๊ะรับประทานอาหาร
ห้ามใช้เมทานอลหรือเมทิลแอลกอฮอล์เป็นเชื้อเพลิงในการประกอบอาหารหรืออุ่นอาหาร เว้นแต่การใช้แอลกอฮอล์แข็งสำหรับใช้เป็นเชื้อเพลิง
หมวดที่ 3 สุขลักษณะของภาชนะ อุปกรณ์ หรือเครื่องใช้อื่นๆ
การจัดการเกี่ยวกับภาชนะ อุปกรณ์ และเครื่องใช้
ภาชนะ อุปกรณ์ และเครื่องใช้ต้องสะอาด ทำจากวัสดุที่ปลอดภัยเหมาะสมกับอาหารแต่ละประเภท
มีการจัดเก็บในที่สะอาด โดยวางสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 60 เซนติเมตร และมีการปกปิดหรือป้องกันการปนเปื้อนที่เหมาะสม
จัดให้มีช้อนกลางสำหรับอาหารที่รับประทานร่วมกัน
ตู้เย็น ตู้แช่ หรืออุปกรณ์รักษาคุณภาพอาหารด้วยความเย็น ต้องสะอาด อยู่ในสภาพดีไม่ชำรุด และมีประสิทธิภาพเหมาะสมในการรักษาคุณภาพของอาหาร
ตู้อบ เตาอบ ไมโครเวฟ อุปกรณ์ประกอบอาหารด้วยความร้อน ต้องสะอาด ปลอดภัย อยู่ในสภาพดีไม่ชำรุด
การจัดการเกี่ยวกับการทำความสะอาดภาชนะ อุปกรณ์ และเครื่องใช้
ภาชนะ อุปกรณ์ หรือเครื่องใช้ที่รอทำความสะอาด ต้องเก็บในที่สามารถป้องกันสัตว์และแมลงนำโรคได้
ใช้สารทำความสะอาดที่เหมาะสม และปลอดภัย
จัดให้มีการฆ่าเชื้อภาชนะ อุปกรณ์ และเครื่องใช้หลักการทำความสะอาด
หมวดที่ 4 สุขลักษณะส่วนบุคคลของผู้ประกอบกิจการและผู้สัมผัสอาหาร
ผู้ประกอบกิจการและผู้สัมผัสอาหารต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ ดังต่อไปนี้
ต้องมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง ไม่เป็นโรคติดต่อหรือพาหะนำโรคติดต่อ โรคผิวหนังที่น่ารังเกียจ หรือโรคอื่นๆ ตามที่กำหนดในข้อบัญญัติท้องถิ่น
ในกรณีเจ็บป่วยต้องหยุดปฏิบัติงานและรักษาให้หายก่อนจึงกลับมาปฏิบัติงานได้
ต้องรักษาความสะอาดของร่างกาย สวมใส่เสื้อผ้าและอุปกรณ์ป้องกันที่สะอาด และสามารถป้องกันการปนเปื้อนสู่อาหารได้
การปฏิบัติตนในการเตรียมประกอบอาหาร จำหน่าย และเสิร์ฟอาหาร ต้องถูกสุขลักษณะ และไม่กระทำการใดๆ ที่จะทำให้เกิดการปนเปื้อนของอาหารหรือก่อให้เกิดโรค
สถานประกอบการที่ประกอบกิจการคล้ายสถานบริการ พิจารณาเทียบเคียงจากนิยามตามมาตรา ๓ แห่ง พ.ร.บ.สถานบริการฯ โดยเจตนารมณ์และวัตถุประสงค์เพื่อควบคุมสถานบริการที่อาจดำเนินการในทางที่กระทบกระเทือนต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน คส.หน.คสช. ที่ ๔๖/๒๕๕๙ จึงหมายความรวมถึงสถานประกอบการที่ไม่ครบองค์ประกอบการเป็นสถานบริการตาม พ.ร.บ.สถานบริการฯ แต่มีลักษณะการให้บริการตามความข้างต้น ต้องปฏิบัติ ดังนี้
ปิดให้บริการก่อนเวลา ๒๔.๐๐ นาฬิกา
หากปิดหลังเวลา ๒๔.๐๐ นาฬิกา จะต้องเป็นสถานบริการตาม พ.ร.บ.สถานบริการ พ.ศ. ๒๕๐๙
ได้รับอนุญาตตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
ได้รับใบอนุญาตจำหน่ายอาหาร กรณีมีพื้นที่เกิน ๒๐๐ ตารางเมตร
ได้รับหนังสือรับรองการจัดตั้งสถานที่จำหน่ายอาหาร กรณีพื้นที่ไม่เกิน ๒๐๐ ตารางเมตร
ได้รับอนุญาตสะสมอาหาร
ได้รับอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุภาพ กรณีมีการแสดงมหรสพ การแสดงดนตรี เต้นรำ รำวง รองเง็ง ดิสโกเทค คาราโอเกะ ตู้เพลง หรือการแสดงอื่นๆ ในทำนองเดียวกัน
ได้รับอนุญาตจำหน่ายสุรา ตามพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต พ.ศ. ๒๕๖๐ กรณีมีการจำหน่าายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ประกอบกิจการภายใต้ การควบคุมเกี่ยวกับเหตุเดือดร้อนรำคาญ ตามพระราชบัญญัติสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
ประกอบกิจการภายใต้ การรักษาความสะอาด ตามพระราชบัญญัติรักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕
ประกอบกิจการภายใต้ การควบคุมความร้อน แสง เสียง กลิ่น ความสั่นสะเทือน หรือเหตุรำคาญอื่นๆ ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕