Bệnh hạ cam (Chancroid) (軟下疳)

Hạ cam mềm.：vết loét tròn, kích thước 1-2cm. Bờ vết loét rất rõ, bờ có thể tróc, bờ đôi với 2 viền: trong vàng, ngoài đỏ. Bề mặt vết loét có mủ màu vàng.

Vết loét thường thấy ở môi lớn, môi nhỏ, âm vật, tiền đình âm đạo. Vết loét trong âm đạo không đau mà chỉ có mủ chảy ra.

BỆNH HẠ CAM (Chancroid) - Phác đồ điều trị Bv Từ Dũ

Bệnh hạ cam là một BLQĐTD do vi khuẩn Haemophilus, là vi khuẩn gram âm, yếm khí, ưa máu.

1. Triệu chứng

- Tổn thương là vết loét mềm ở sinh dục xuất hiện 3-5 ngày sau khi lây bệnh.

- Trái với giang mai loét không đau và tự lành sau một thời gian, bệnh hạ cam các vết loét tồn tại nhiều tháng.

- Săng là một sẩn mềm bao quanh bằng hồng ban. Sau đó sẩn thành mủ rồi vỡ ra thành vết loét tròn, kích thước 1-2cm. Bờ vết loét rất rõ, bờ có thể tróc, bờ đôi với 2 viền: trong vàng, ngoài đỏ. Bề mặt vết loét có mủ màu vàng. Nếu rửa sạch mủ sẽ thấy đáy không bằng phẳng, lởm chởm, có những chồi thịt. Săng nằm trên vùng da phù nề mềm, đau nên gọi là hạ cam mềm.

- Hạch: được coi là biến chứng của bệnh. Gặp 50% trường hợp. Hạch một bên bẹn sưng to, đỏ và đau. Ít gặp ở nữ.

- Vết loét thường thấy ở môi lớn, môi nhỏ, âm vật, tiền đình âm đạo. Vết loét trong âm đạo không đau mà chỉ có mủ chảy ra.

2. Xét nghiệm

- Nhuộm gram hoặc giêm sa: trực khuẩn gram âm, ngắn, xếp thành chuỗi song song như đàn cá bơi hoặc dải dài như đường tàu.

- Nuôi cấy khó khăn.

- Cần chẩn đoán phân biệt với bệnh giang mai và herpes sinh dục.

3. Điều trị

- Điều trị cho bệnh nhân và bạn tình.

- Phải xét nghiệm tìm các BLQĐTD khác như giang mai, lậu…

- Erythromycine 500mg uống 4 lần/ngày trong 7 ngày.

Cedtriaxone 250mg TB liều duy nhất.

Spectinomycin 2gr tiêm bắp liều duy nhất.

- Hạch viêm cần chọc hút mủ qua vùng da lành.

(Phác đồ điều trị Bv Từ Dũ)

Bệnh hạ cam, vì sao lây?

Tôi nghe nói quan hệ tình dục có thể lây bệnh hạ cam. Bác sĩ cho biết cách phát hiện và phương pháp chữa bệnh?

Nguyễn Văn A (Thanh Hóa)

Hạ cam là một bệnh lây qua đường tình dục, do trực khuẩn gram âm Hemopilus ducreyi gây ra. Bệnh còn có thể lây từ người sang người do tiếp xúc với vết loét. Thời gian ủ bệnh từ 3-5 ngày. Muốn phát hiện được bệnh cần phải dựa vào các triệu chứng sau: tổn thương nơi đường vào lúc đầu là vết sẩn mụn phỏng, sau đó vỡ ra tạo nên nốt loét đau, mềm, có đáy hoại tử và vòng đỏ xung quanh bờ không rõ ràng. Có khi có nhiều vết loét do lây tại chỗ và viêm hạch bẹn. Thường viêm hạch một bên, sưng đau, chắc, trên mặt có màu đỏ, hạch vỡ ra tự nhiên. Bệnh nhân còn có sốt, rét run, mệt nặng. Ở phụ nữ có thể không có các biểu hiện bên ngoài. Lấy bệnh phẩm trên tổn thương và cấy trên môi trường thạch có thể thấy vi khuẩn mọc. Nhiều loại vi khuẩn như các vi khuẩn hình chùy, xoắn khuẩn... có thể gặp ở vết loét. Biến chứng thường gặp là viêm quy đầu. Nốt loét hạ cam cần phân biệt với các vết loét của bệnh khác, đặc biệt là giang mai, nhưng trong bệnh giang mai thì thường vết loét sạch, không đau, đáy cứng. Để điều trị bệnh cần thăm khám chuyên khoa da liễu.

Hiện nay bệnh có thể dùng một trong các thuốc sau: azithromycin, ceftriaxon augementin, erythromycin, ciprofloxacin... thường có kết quả tốt.

BS. Phú Vinh (SKĐS)