Καλλιστώ

Η Καλλιστώ ήταν μία από τις πολλές κατακτήσεις του Δία, βασιλιά των θεών, και ως εκ τούτου μια από τις πολλές γυναίκες της ελληνικής μυθολογίας που υπέστη τη ζηλόφθονη οργή της Ήρας, της συζύγου και βασίλισσας του Δία. Η Ήρα μετέτρεψε την Καλλιστώ σε αρκούδα, η οποία σύμφωνα με το μύθο είναι η Μεγάλη Άρκτος που μπορούμε να δούμε στο νυχτερινό ουρανό.Η Καλλιστώ ήταν η κόρη του Λυκάονα, ενός ισχυρού βασιλιά της Πελασγίας, ενώ κάποιοι λένε ότι ήταν και νύμφη.

Τόσο ο ίδιος όσο και οι γιοι του Λυκάονα ήταν γνωστοί ως αδίστακτοι και αναξιόπιστοι. Μια μέρα ο Δίας, μεταμφιεσμένος σε ταπεινό εργάτη, επισκέφθηκε το Λυκάονα για να διερευνήσει τη συμπεριφορά του.

Όταν ο Δίας έφτασε στην Πελασγία, ο Λυκάονας έκανε μια ανθρωποθυσία στο βωμό του Δία και στη συνέχεια την προσέφερε στους επισκέπτες του για να φάνε. Ο Δίας ήταν τόσο αηδιασμένος από αυτή τη βλασφημία που έριξε μονομιάς κεραυνούς στο Λυκάονα και τους γιους του, σκοτώνοντάς τους. Άλλες εκδοχές του μύθου λένε ότι ο Δίας σκότωσε τους γιους του αλλά μετέτρεψε τον ίδιο το Λυκάονα σε λύκο. Ο Δίας έστειλε τότε μια τεράστια πλημμύρα (τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα) για να ξεπλύνει και να καθαρίσει τη γη.

Μετά το θάνατο του πατέρα και των αδελφών της, η Καλλιστώ κατέφυγε στη Άρτεμη, θεά του κυνηγιού. Η Άρτεμις ήταν διάσημη για την αγνότητα της και την απέχθεια που είχε στη συναναστροφή με άντρες. Ζούσε στο δάσος, όπου κυνηγούσε με μια επίλεκτη ομάδα νεαρών γυναικών που όλες τους είχαν ορκιστεί παρθενία και αφοσίωση στη θεά. Ο Δίας όμως είδε την Καλλιστώ να κοιμάται στο δάσος. Ο ίδιος μεταμφιέστηκε σε αρκούδα και κατάφερε να αποπλανήσει την Καλλιστώ, που έμεινε έγκυος. Φοβούμενη τις συνέπειες εάν Η Άρτεμις μάθαινε την εγκυμοσύνη της, η Καλλιστώ κατάφερε να κρύψει την κατάστασή της από την θεά και τις υπόλοιπες συντρόφους της για περίπου εννέα μήνες. Μια καυτή ημέρα, όμως, η ομάδα του κυνηγιού πήγαν κάτω στο ρέμα για να κάνουν μπάνιο. Καθώς οι νεαρές γυναίκες γδύθηκαν, η Καλλιστώ δεν μπορούσε πλέον να κρύψει το μυστικό της. Η θεά έγινε έξαλλη με την παράβαση της Καλλιστώς, απέναντι στην παρθενία, και παρά τις ικεσίες του κοριτσιού, η Άρτεμις την εξόρισε από την ομάδα της. Λίγο μετά την εξορία της η Καλλιστώ, καθώς περιπλανιόταν μόνη στο δάσος, γέννησε ένα αγοράκι, το οποίο ονόμασε Αρκά.


Η Εκδίκηση της ΉραςΜέχρι αυτό το σημείο της ιστορίας, η Ήρα δεν είχε κάνει τίποτα για να τιμωρήσει Καλλιστώ. Η γέννηση του μωρού της, όμως, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την βασίλισσα των θεών. Η Ήρα όρμησε επάνω στην Καλλιστώ και την έριξε στο έδαφος. Η Καλλιστώ, ικέτευσε την Ήρα να την λυπηθεί, αλλά παρακολούθησε με φρίκη τα χέρια και τα πόδια της να βγάζουν τρίχωμα και τα νύχια της να μεγαλώνουν σε σημείο που η μεταμόρφωσή της ολοκληρώθηκε. Μέσα στην οργή της η Ήρα είχε μεταμορφώσει την Καλλιστώ σε αρκούδα.

Καλλιστώ διέφυγε βαθιά μέσα στο δάσος της Πελασγίας όπου ζούσε μόνη της σε απόγνωση. Επειδή το μυαλό της παρέμεινε ανθρώπινο, είχε πλήρη επίγνωση γι’ αυτό που της είχε συμβεί. Ωστόσο με το στόμα της αρκούδας δεν είχε τη δυνατότητα να μιλήσει, παρά μόνο να μουγκρίζει, κι έτσι δεν μπορούσε να προειδοποιήσει τους κυνηγούς να μην την φοβούνται.

Στο μεταξύ, ο Δίας είχε δώσει τον Αρκά σε μία από τις προηγούμενες ερωμένες του, τη Μαία για να τον μεγαλώσει. Η Μαία ήταν η μεγαλύτερη από επτά αδελφές που αποτελούσαν τον αστερισμό των Πλειάδων. Στο παρελθόν ο Δίας την είχε αποπλανήσει, και είχε γεννήσει τον Ερμή, τον αγγελιοφόρο των θεών του Ολύμπου.

Η Μεγάλη Άρκτος από αρχαίο αραβικό χειρόγραφο

Όταν ο Αρκάς έγινε έφηβος, πήγε στο δάσος Πελασγών για να κυνηγήσει. Η Καλλιστώ, που εξακολουθούσε να ζει στο δάσος, αναγνώρισε τον γιο της αμέσως. Ακολούθησε τον Αρκά επειδή ήταν περίεργη να τον δει και λαχταρούσε να είναι κοντά του, αλλά ήξερε ότι έπρεπε να μείνει κρυμμένη. Ξαφνικά ο Αρκάς την αντιλήφθηκε και άρχισε να καταδιώκει την αρκούδα.Ο Αρκάς ήταν έτοιμος να σκοτώσει την Καλλιστώ με το τόξο και τα βέλη του, όταν παρενέβη ο Δίας. Εκείνος άρπαξε την Καλλιστώ και την τοποθέτησε στον ουρανό, έτσι έσωσε και τον Αρκά από το έγκλημα της μητροκτονίας .Ο Δίας μετέτρεψε την Καλλιστώ σε αστερισμό, τη Μεγάλη Άρκτο και τον Αρκά στο λαμπρό αστέρι Αρκτούρο. (Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου, Αρκάς έγινε βασιλιάς της Πελασγίας ως κληρονόμος του παππού του Λυκάονα, και η γη της Πελασγίας μετονομάστηκε σε Αρκαδία προς τιμήν του.)

Η Ήρα δεν χάρηκε καθόλου με τη διακοπή των βασάνων της αντίζηλής της, μετά από την παρέμβαση του συζύγου της. Οπότε πήγε να δει την παλιά της τροφό Τηθύ, που ήταν σύζυγος του Ωκεανού. Η Τηθύς συμπαραστάθηκε στην Ήρα. Έτσι απαγόρευσε στο νέο αστερισμό να πλησιάζει για να πίνει από τον ωκεανό, γεγονός που είναι ο λόγος που ποτέ η Μεγάλη Άρκτος δεν δύει στον ωκεανό, όπως οι άλλοι αστερισμοί, αλλά πάντα παραμένει επάνω από τον ορίζοντα.

mythologicon.blogspot.com