tatwavivEkaH-moola
tatwavivEkaH
swataMtra parataMtraM ca pramEyaM dwividhaM matam |
swataMtrO bhagavAn viShNuH nirdOShAKilasadguNaH ||
dwividhaM parataMtraM ca bhAvO&bhAva itIritaH |
pUrvAparasadAtwEna trividhO&bhAva iShyatE ||
bhAvAbhAvaswarUpatwAt nAnyOnyAbhAvatA pRuthak |
cEtanO&cEtanashcEti bhAvashca dwividhaH smRutaH |
nityamuktashcasRutiyuk parataMtrO&pi cEtanaH ||
dwidhaiva shrIrnityamuktA sRutiyuk ca dwidhA mataH |
muktO&mukta iti hyatra brahmAMtA uttarOttaram |
muktAH shataguNAH prOktAH ramA tEbhyO&KilairguNaiH |
nityaM bahuguNOdriktA tatO&naMtaguNO hariH ||
amuktAstrividhAstatra nIcamadhyOccabhEdataH |
muktiyOgyAstatra cOccAH nityAvartAstu madhyamAH ||
nIcA nityatamOyOgyAH ..............|
.............dwidhaivAcEtanaM matam |
nityAnityatwabhEdEna dEsaH kAlaH shrutistathA |
bhUtEMdriya prANa guNa sUkShmarUpaM ca nityakam |
EShAM vikArO&nityaH syAt nityA Eva hi cEtanAH ||
guNa kriyA jAtipUrvA dharmAH sarvE&pi vastunaH |
rUpamEva dwidhaM tacca yAvadwastu ca KaMDitam |
KaMDitE bhEda aikyaM ca yAvadwastu na bhEdavat |
KaMDitaM rUpamEvAtra vikArO&pi vikAriNaH |
kAryakAraNayOshcaiva tathaiv guNatadwatOH |
kriyAkriyAvatOstadwat tathA jAtivishEShayOH |
vishiShTashuddhayOshcaiva tathaivAMshAMshinOrapi ||
ya Etat parataMtraM tu sarvamEva harEH sadA |
vashamityEva jAnAti saMsArAnmucyatE hi saH ||
|| iti shrImadAnaMdatIrthabhagavatpAdAcAryaviracitaM tatwavivEka prakaraNaM saMpUrNam ||