VII-15 Van Raab van Canstein, Johan Jacob Willem

Biografische aantekeningen

Johan Jacob van Raab van Canstein verhuist op jonge leeftijd met z’n ouders naar Wageningen. Hij treedt als 16-jarige in dienst bij de Admiraliteit van Amsterdam, waarvan z'n oom (broer van moeder) Gerard Willem van Blijdenbergh raadsheer was. Hij werkt zich op tot Inspecteur voor Convooien en Licenten.

Onder de nakomelingen van J.J. van Raab van Canstein komen ongebruikelijk veel handicaps voor. Zijn oudste dochter werd doof geboren, en hetzelfde geldt voor twee van zijn kleinkinderen (kinderen van Theresia Cipperiana). En zijn jongste zoon was "onnozel", een eufemisme voor geestelijk gehandicapt.

Marie Catharine Boudon werd negen dagen na de geboorte van haar dochter Jeanne Adrienne in Kleef bevangen door de koorts. Ze stierf binnen een week, 25 jaar oud.

Anna Johanna Kinderman was waarschijnlijk in Amsterdam bij J.J. van Raab in betrekking, en raakte er zwanger van haar patroon. Ze trouwden twee maanden voor de geboorte van het kind.

Zijn dochter Anna Godefrida keert in 1814 met twee van haar zes kinderen in het ouderlijk huis terug. Daar is het arm. Jan Jacob van Raab schrijft in een brief aan de schoonvader (A. Ottenhoff) van zijn dochter dat hij het onderhoud van zijn zes ongehuwde kinderen, plus Anna Godefrida en de twee kleinkinderen niet langer kan dragen: de zes kinderen moeten van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat aardappelen rooien om wat aan het huishoudgeld bij te dragen.

In februari 1816 schrijft Van Raab aan Ottenhoff opnieuw dat hij geen geld heeft: "eene hardnekkige en langdurige rumatisme en bezetting op de borst" kluistert hem al drie maanden aan bed, "... ik vreeze, dat in eene tering of verval van kragten zal eindigen..." De Waalse kerkeraad in Groningen heeft zijn schoonzoon de waarheid gezegd, maar Van Raab is bang "dat het den moriaan gewassen is" - zinloos dus. 

Bronnen

• • Nederland's Adelsboek 90 (2002-2003), p. 293-302.

  • Wapen: In zilver een naar links gewende, goudgekroonde, zwarte raaf, loopende op een grasgrond. Gekroonde helm met zilver zwarte dekkleeden. Helmteeken: de raaf uit het schild (niet omgewend). Schildhouders: twee wildemannen van natuurlijke kleur, omgord van groen, elk met den knots aan den voet.

* 1772, 1-5: Gelders Archief, DTB Ede p. 2: Majus 1: Henricus, onegte zoon van Elisabeth Hendriksen. Zij geevt tot vader van dit kind op de Hr. Jan Jacob Willem Raap, bij welke zij te Wageningen in 't huis daar die heer een kostganger was als dienstmeijt gewoont heeft, dogh nu segt zij dat Jan Jacob Willem Raap tot Amsterdam in Bedieninge is. Het kind is geboren in de Doesburger Agterveen den 10 April 1772, gedoopt tot Ede den 3 meij.

* 1782, 19-8: Regionaal Historisch Centrum Zuid-Oost Utrecht, stadsgerecht Wijk bij Duurstede invnr 73 (burgereden 1604-1782): transcriptie: eed afgelegd door Jan Jacob Willems van Raab Cansteen, voor hem, zijn vrouw en kind.

* 1784, 21-7: FamilySearch, begraafregister Wijk bij Duurstede: "den 21 Julij 1784 is begraven in de kerk een kint van de Heer J.J. Raap van Cansteijn - kint genaamt Adrijaanus."

* 1786, 7-12: Regionaal Historisch Centrum Zuid-Oost Utrecht, stadsgerecht Wijk bij Duurstede archiefnr 335, invnr 4, Notulen kerkraad Ned. Herv. gemeente Wijk bij Duurstede: "Attestatie werdt, na de gewone afkondiging, verleend aan den heer J.J.W. van Raab van Canstein en vrouwe C.M. Boudon van hier naar Cleve."

* 1846, 10-1: Opregte Haarlemsche Courant: "Heden overleed in den ouderdom van ruim 79 jaren, aan een verval van krachten, onze innig geliefde Moeder, Behuwd- en Grootmoeder, Mevrouwe de Wed. Van RAAB van CANSTEIN, geb. KINDERMAN. Aalten, den 2den Januarij 1846. Uit aller Naam, A. van RAAB van CANSTEIN; J. J. Klijnpennink; J. D. WERDMULLER van ELLG."

* 1846, 4-1: Gelders Archief memorie van successie Groenlo 1846 (1) img 4: memorie van successie van Anna Johanna Kinderman, overleden te Aalten op 2-1-1846 door Adrianus van Raab van Canstein, rijksontvanger te Beek, Jacobus Johannes Klijnpennink, medisch docter en vroedmeester namens zijn huisvrouw Sara Johanna van Raab van Canstein, Theresia Cippriana van Raab van Canstein, zonder beroep, weduwe van Antonie Johannes Voorhorst, en Cornelia Gerhardina van Raab van Canstein, weduwe van Berend Voorhorst, wonende de drie laatsten te Aalten en gezamenlijk de rato caverende voor hun innocente broer Hidde Heremiet van Raab van Canstein, verklaren dat de overledene geen onroerend goed heeft nagelaten. In de index van de memorie staat haar geboortedatum: Leeuwarden 14-11-1766

kind 11:

* 1804, 21-11: Bij zijn doop trad als getuige op Hidde Heeremiet (deze is op 25-1-1756 te Asd. gedoopt als zoon van Meijndert Heremiet en Margreta van Heerde).

* 1846, 2-6: Nederlandsche Staatscourant: "Bij Vonnis der Arrondissements-Regtbank, zitting houdende te Zutphen , in dato den 28sten Mei jl, is de persoon van Hidde Heremiet van Raab van Canstein, wonende te Aalten, wegens Onnoozelheid gesteld onder Curatele. Zutphen , 29 Mei 1846. Hetgeen certificeert, J. L. Steenlack, Procureur."

Openstaande vragen / discussie

de geboortedatum van Anna Johanna Kinderman is ontleend aan het bevolkingsregister van Aalten en de memorie van successie.

Het huis in Wijk bij Duurstede werd op 10-3-1786 verkocht, meldt het artikel "Het bonte leven van Wessel Ottenhoff"; Van Raabs moeder, Anna Aleida van Blijdenbergh, woont echter vanaf 1787 (ook) in Wijk bij Duurstede: zij zorgt vanaf dat moment voor haar doofstomme kleindochtertje Anna Godefrida van Raab.