Wie is de Hoax-Wijzer?

Soms stellen mensen zich de vraag: maar als er zoveel onjuiste dingen op het internet circuleren, is hetgeen de Hoax-Wijzer zegt dan wel juist? En wie mag de Hoax-Wijzer dan wel zijn?

In feite zijn beide vragen ondergeschikt aan de vraag: op welke bronnen baseren wij ons? Als je onze artikels bekijkt, zal je merken dat we, in bijna alle gevallen, onderaan een lijst meegeven van bronvermeldingen. Alnaargelang het onderwerp van het artikel, kan dat gaan om wetenschappelijke of medische publicaties, meldingen van de politie, persberichten, enz... Als Engels- of anderstalige websites zoals bv. Hoax-Slayer, Snopes.com of WafflesAtNoon het onderwerp ook besproken hebben in een eigen artikel, verwijzen we ook daar naar met een link. En zij geven op hun beurt ook de nodige bronvermeldingen op. Verder primeert vooral gezond verstand en logisch nadenken.

Het maakt dus in feite helemaal niet uit wie de artikels schrijft van de Hoax-Wijzer, wel op welke bronnen we onze informatie baseren. Op die manier kan je dus ook zelf op onderzoek uit gaan, en hoef je ons niet op ons woord te geloven.

Jammer genoeg brengt dit soms ook de nodige tegenwind met zich mee, mensen zijn vaak wantrouwig (behalve dan tegenover de talloze hoaxes, uiteraard) en houden er niet van om dat wat ze altijd voor waarheid hebben aanschouwd te zien smelten als sneeuw voor de zon. Correcte informatie is vaak confronterend, ook voor onszelf, en hierdoor gaan mensen makkelijk in ontkenning, en zelfs wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat mensen vaak liever geloven in dat wat overeen komt met hun persoonlijke mening, ook als ze bewijs van het tegendeel te zien krijgen (zie artikel). Maar wie geen vijanden heeft of geen tegenwind krijgt, is ook nergens voor opgekomen, dus beschouw ik het eigenlijk liever als een compliment voor mijn werk :-)

Helaas is dit ook de reden waarom je hier niet meer informatie zal vinden over de personen achter de Hoax-Wijzer. Sommige complotdenkers voelen zich schijnbaar zo bedreigd door de Hoax-Wijzer, dat ze het nodig vinden om persoonlijk te gaan aanvallen naar ons en onze families toe. Dat is vanzelfsprekend onaanvaardbaar, zeker als het gaat om gevallen van laster of in sommige gevallen zelfs (doods)bedreigingen. U begrijpt dat wij dan ook genoodzaakt zijn onszelf en onze families hiertegen te beschermen.

Waarom de Hoax-Wijzer?

Op 3 december 2012 werd de Hoax-Wijzer opgericht als reactie op het alsmaar toenemende aantal berichten met valse informatie op Facebook en elders op het internet. Reeds sinds het pre-Facebook tijdperk stoorde ik me hard aan tal van doorstuur-emails die helemaal niet juist waren en zelfs problemen kunnen veroorzaken voor mensen. Het oudste voorbeeld dat ik me nog kan herinneren, betreft een kettingmail uit 2005 in naam van Johan Devadder, waarbij 32 eurocent zou worden gedoneerd aan zijn zieke dochter, per keer dat de e-mail werd doorgestuurd. Het enige wat klopte aan die kettingbrief was, jammer genoeg, de man zijn adres en telefoonnummer (zie Nieuwsblad artikel).

Ik vond het verschrikkelijk om te merken hoe zulke hoaxes in staat zijn mensenlevens op hun kop te zetten, en in de voorbije jaren heb ik gemerkt dat het aantal foute berichten nog sterk is toegenomen op het internet, vooral via Facebook waar het "delen" van zulke hoaxes nog nooit zo gemakkelijk en snel kon gaan. Het gaat van berichten dat je moet betalen voor Facebook tenzij je een status kopieert tot "mishandelde hond krijgt 2 euro per keer zijn foto gedeeld wordt" (met natuurlijk een sensationele, wansmakelijke foto erbij), en van eieren die op de autoruit worden gesmeten en kinderstoelen langs de weg, tot oplichters die enkel via de serienummer van je kaartlezer je bankrekening zouden plunderen. Allemaal goedgekeurd door Albert Einstein of Morgan Freeman. Om nog maar te zwijgen over de échte gevaarlijke hoaxes, waarbij mensen worden aangezet om te beginnen hoesten bij een hartstilstand, waardoor ze in realiteit hun leven in potentieel nog meer gevaar brengen, en kwakzalverstherapieën die kanker beweren te genezen zoals zuurzak/graviola die bv. eerder schade aan het zenuwstelsen zullen berokkenen. Allemaal foute informatie die tot tienduizenden keren toe wordt gedeeld op Facebook, forums en elders op het internet, zonder dat men ook maar even de moeite doet om na te gaan of die informatie wel klopt. Gelukkig bestaan er goede, volledige en betrouwbare websites zoals Snopes.com en Hoax-Slayer.com die valse informatie proberen te ontkrachten, maar het aantal Nederlandstalige alternatieven was beperkt, dus besloot ik eind 2012 dat het tijd was om de Hoax-Wijzer op te richten.

De Hoax-Wijzer wordt draaiende gehouden door vrijwilligers, en maakt zoveel mogelijk gebruik van gratis diensten, zoals een Facebook pagina, Twitter profiel, en deze website gehost door "Google Sites". Het is immers gebleken dat dit initiatief perfect kan werken én groeien zonder dat het ook maar iets hoeft te kosten: niet voor mezelf, en ook niet voor de mensen die gebruik kunnen maken van deze diensten door zich hier te komen informeren.

Tenslotte dan nog één van mijn favoriete slogans: The truth will set you free, but first it will piss you off. ;-)

Veel plezier met de Hoax-Wijzer!