อาชีพการเพาะเห็ดนางฟ้า/นางรม
1. ชื่ออาชีพ "การเพาะเห็ดนางฟ้า/นางรม"
2. รายละเอียดผู้ประกอบอาชีพ (ประวัติข้อมูลส่วนตัว)
นางสรณ์สิริ โสคำภา เกิดวันที่ 4 พฤศจิกายน 2510
ที่อยู่ บ้านเลขที่ 35 หมู่ที่ 6 ตำบลบ่อโพธิ์ อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก โทร.087-8431146
3. สถานที่ ที่ตั้ง (พิกัด) ของผู้ประกอบอาชีพ ละติจูด 17.113459 ลองติจูด 101.022763
บ้านเนินสวรรค์ หมู่ที่ 6 ตำบลบ่อโพธิ์ อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
4. กระบวนการผลิต เห็ดนางฟ้า/นางรม เป็นเห็ดที่เพาะง่าย และให้ผลผลิตที่สูง มีรสชาติอร่อย จึงเริ่มเป็นที่นิยมในวงกว้างมากขึ้น จากเดิมที่บริโภคเฉพาะในท้องถิ่น มาเป็นการสร้างรายได้ให้กับครอบครัว การเพาะเห็ดโดยใช้ขี่เลื้อยยางพารา ฟางข้าว เป็นวัสดุเพาะ ซึ่งสามารถที่ จะนำมาเป็นวัสดุเพาะได้ทั้งสิ้น และเป็นวัสดุเพาะที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น การเพาะเพื่อการบริโภคในครัวเรือน และทำเป็นอาชีพเสริม
อุปกรณ์ที่ใช้ในการเพาะเห็ด
วัสดุเพาะ โดยทั่วไปจะใช้วัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร อาทิ ขี้เลื่อยไม้ยางพาราขี้เลื่อยไม้อ่อน ฟางข้าว ชานอ้อย ถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 6.75 นิ้ว x 12.5 นิ้ว หรือ ขนาด 8 นิ้ว x 12 นิ้ว คอขวดพลาสติกเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.5 นิ้ว สำลี ยางรัด หม้อนึ่งเชื้อ โรงเรือนบ่มเส้นใย โรงเรือนเปิดดอก เป็นต้น
สูตรอาหารก้อนเชื้อเห็ด
ขี้เลื่อยยางพาราแห้ง(ไม่ต้องหมัก) 100 กิโลกรัม
รำละเอียด 5 กิโลกรัม
ปูนขาว 1 กิโลกรัม
ยิปซั่ม 2 กิโลกรัม
ดีเกลือ 0.2 กิโลกรัม
(ปรับความชื้นในวัสดุเพประมาณ 60-65%)
ขั้นตอนการดำเนินงาน
1.นำส่วนผสมข้างต้นผสมให้เข้ากันด้วยมือหรือเครื่องผสม ปรับความชื้นประมาณ 60-65% โดยการเติมน้ำมันลงไปพอประมาณ
2. ใช้มือกำขี้เลื่อยขึ้นมาบีบให้แน่นแล้วสังเกตว่าถ้ามีน้ำซึมออกมาตามร่องนิ้วมือแสดงว่าเปียกไป ให้เติมขี้เลื่อยแห้งแต่ถ้าไม่มีน้ำซึมให้แบบมือออกขี้เลื่อยจะรวมกันเป็นก้อนแล้วแตกออก 2-3 ส่วน แสดงว่าใช้ได้(มีความชื้นประมาณ 60-65% แต่ถ้าแบมือแล้วขี้เลื่อยไม่รวมตัวกันเป็นก้อนแสดงว่าแห้งไปให้เติมน้ำลงไปอีก
3.เมื่อผสมคลุกเคล้าส่วนผสมเข้ากันดีแล้วให้บรรจุขี้เลื่อยใส่ลงถุงพลาสติกทนความร้อนน้ำหนักบรรจุ ถุงละ 8-10 ขีด หรือ 2 ใน 3 ของถุง แล้วกดให้แน่นพอประมาณ ใส่คอขวด รัดด้วยหนังยางจุกสำลี
4. นำไปนึ่งฆ่าเชื้อที่ 90-100 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง
5. นำถุงพลาสติกออกพักให้เย็นในที่สะอาด เปิดจุกสำลีต่อเชื้อที่ต้องการลงไปตรงคอขวด
6.นำถุงเชื้อเห็ดไปบ่มไว้ในที่สะอาดมีอากาศถ่ายเทสะดวกจนกว่าเส้นใยจะเต็มถุง(ระยะเวลาต่างกันตามชนิดของเห็ด)
7.เมื่อเส้นใยเห็นเดินเต็มถุงแล้วคัดเอาเฉพาะถุงที่ไม่มีการปนเปื้อนมาเปิดในโรงเรือนเปิดดอกเพื่อให้เกิดดอกเห็ดต่อไปภายในโรงเรือนต้องสะอาด มีอากาศถ่ายเทดี มีแสงสว่างและเก็บความชื้นได้ดีพอสมควร(ความชื้นสัมพันธ์ภายในโรงเรือนประมาณ70% รดน้ำทุกวันเพื่อให้เห็ดออกดอก
เห็ดนางฟ้า/นางรม มีคุณสมบัติทางยา มีโปรตีนค่อนข้างสูง สามารถบริโภคแทนเนื้อสัตว์ได้ เพื่อบำรุงดูสุขภาพร่างกายและจิตใจ ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เพราะสรรพคุณทางยาและมีรสชาดที่ดี กระบวนการผลิต ปลอดสารเคมีจึงมีความนิยมในการบริโภคเห็ดนางฟ้า/นางรม
ผู้เขียน/เรียบเรียง/ถ่ายภาพโดย
บัวเรือน บุญธรรม ครู กศน.ตำบลบ่อโพธิ์