goierrikomb@gmb.eus

Kontuan hartzeko/Aviso de responsabilidad

Klikatu👈 / 👉 Pinchar

goierrikomb@gmb.eus

Hurrengo ibilaldia / Próxima salida

BERGARA – IBARRA (ARAMAIO)

(2025-10-01ean, asteazkena)

Bergara (turismoa.euskadi.eus) hegoaldeko industrialdetik abiatu eta igotzen hasiko gara, autobiaren eta abiadura handiko trenaren biaduktuen (cadenadesuministro) azpitik igaroz. Pinudien artean igoz Irutontorretara (luberri) iritsiko gara, ehun mendien katalogoan agertzen den mendi-gailurrera.

Handik aurrera, aldapa handirik gabe etengabe gora eta behera egiten duen bidea izango dugu, bidezidor eta landa-bideetatik, Kanpanzarreko (euskara.bergara.eus) portura iritsi arte. Han Arrasatetik Elorriora doan errepidea zeharkatuko dugu, baina lehenago hiru tontor txiki igaroko ditugu: Arantzasti, Azalgarate (mendikat) bere geodesikoarekin eta Ametzaga.

Kanpanzartik aurrera Udalatx (mendikat) menditzarra inguratuko dugu, eta inguru horretan artadi kantauriar (wikipedia) batetik (Lauro nobilis-Quercetum ilicis) igaroko gara. Laster iritsiko gara Besaide (turismovasco) mendira.

Besaide mendiak Bizkaia, Araba eta Gipuzkoa arteko muga egiten du eta 555 metroko garaiera du. Besaide mendian, mendizaleen aldeko monumentua eraiki zen 1950eko hamarkadan, Euskal Mendizale Federazioaren (emf.eus) ekimenez. Iraileko hirugarren igandean mendian hildako mendizaleen aldeko ekitaldia egiten da bertan.

Ogata (wikipedia) eskultorearen obra (ondavasca) Euskal Mendizale Federazioak enkargatu zuen eta 1991ko irailaren 29an inauguratu zen; Paco Iriondo zen orduan Federazioko lehendakaria eta Alvaro Arregi, berriz, Arrasateko alkatea.

Handik aurrera, pista errazetatik, borda (wklcdn.com) baten ondotik igaro (LARRABILGO LAUA) eta, zuzenean, Ibarrara (hola.com) jaitsiko gara, Aramaioko (hola.com) herriburura.

Gehiago/Más

SANTA CRUZ APAIZA

(aramaio.eus)

1842an jaio zen Elduain, Gipuzkoan, eta 1926an hil Kolonbian.

Apaiza eta gerrillaria zen. Gutxienez hiru aldiz izan zen atxilotua eta hiruretan lortu zuen ihes egitea. 1873ko abuztuan atxilotu eta Aramaiora ekarri zuten fusilatzeko. Gaurko udaletxearen eraikinean zegoen kartzelan sartu zuten, baina berriro ihes egitea lortu zuen, leihotik jaisteko izara batzuk erabilita eta ondoren zenbait orduz Aixola ibaian sartuta gorde zen, kanabera huts baten bidez arnasa hartuz.

Erdi hilik, baserritar batek erreskatatu omen zuen eta Urdungio baserriko norbaiten laguntzarekin “Gantzako atxan” ezkutatu zen. Gaur egun, Santa Cruz apaizaren koba bezala ezagutzen da haitzulo hori.

Esaten denez, bertan egon zen hiru egunetan, Urdungio (x.com/madinajl) baserriko Valentin Larrañagaren laguntza jaso zuen bizirik irauteko. 1921ean, Aramaion bizi izandakoaz idatzi zuenez: “Ara etortzen zan artzai antzean mutiko bat txilibitua joaz, neri jatekoa ekartzera”.

Gordeleku ona izan zuen abadeak, erraza baita sarreraren aurrean pasatzea eta ez konturatzea. Hara iristeko modu desberdinak daude, baina lehen aldiz, dakien norbaitekin joatea gomendatzen da.