2567

บทสรุปชุดโครงการวิจัยการขับคลื่อนนวัตกรรมการศึกษาที่สอดคล้องบริบทเชิงพื้นที่อย่างมีส่วนร่วม และการพัฒนาระบบแพลตฟอร์มกลางองค์ความรู้แบบสาธารณะเพื่อสร้างเมืองแห่งการเรียนรู้ในจังหวัดเชียงใหม่ ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากได้รับทุนสนับสนุนจากกองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (ววน.)  และหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.)  ภายใต้กรอบการวิจัย การพัฒนาพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา ประจำปีงบประมาณ 2566  เลขที่ A13F660082

กระบวนการในการตั้งโจทย์การทำงานในพื้นที่

ได้มีการดำเนินงานขับเคลื่อนกลไกความร่วมมือด้วยการประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนแนวทางการดำเนินงานให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ตามบริบทของทั้งสามหน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเชียงใหม่ และ มหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น เพื่อเข้าสู่กระบวนการตั้งโจทย์และแก้ไขปัญหาการทำงานในพื้นที่

การสร้างเป้าหมายและแนวทางการทำงานร่วมกันในการพัฒนาการศึกษาจังหวัด

1. มีการสร้างเป้าหมายร่วมกันตามบทบาทและหน้าที่ของแต่ละหน่วยงาน

2. มีการวางแนวทางการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์โครงการวิจัยผ่านคู่มือการวิจัยร่วมกัน ได้แก่ กลไกความร่วมมือเชิงกระบวนการ กลไกการพัฒนาทักษะครู และ กลไกการออกแบบและพัฒนาแพลตฟอร์มสื่อการสอนดิจิทัลคอนเทนต์

การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้

นวัตกรรมการเรียนรู้ที่โครงการพัฒนาขึ้น คือ S P A T I A L เป็นโมเดลการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นจากทีมวิจัยที่ตกผลึกมาจากกระบวนการดำเนินงานวิจัย นำไปใช้เป็นแนวทางการสร้างสื่อการสอนแบบดิจิทัลคอนเทนต์ของครูกศน. เกิดการแลกเปลี่ยนแนวทางการดำเนินงานผ่านกิจกรรมต่าง ๆ ทำให้เกิดประสิทธิภาพในการจัดการเรียนส่งผลให้ผู้เรียนมีสมรรถนะตามวัตถุประสงค์ของเนื้อหาการเรียนรู้ 

S P A T I A L Model ประกอบด้วย 

1. S: Surveying & Sustainable Development Goals (SDGs) การสํารวจข้อมูลเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลเชิงพื้นที่ และการนําเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนสู่ห้องเรียน

2. P: Participation สร้างการมีส่วนร่วมกับคนในชุมชนผ่านการออกแบบและร่วมจัดกิจกรรม

3. A: Active Learning ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างหลากหลาย

4. T: Thinking การคิดเชิงพื้นที่และการคิดวิเคราะห์เพื่อหาความสัมพันธ์เชิงพื้นที่และปรากฎการณ์ในท้องถิ่นสู่การพัฒนาและแก้ปัญหา

5. I: Identity & integration บูรณาการ

6. อัตลักษณ์เชิงพื้นที่และบูรณาการสหวิทยาการ

7. A: Authentic Assessment การวัดและประเมินตามสภาพจริง เพื่อให้ได้ข้อมูลที่สะท้อนความสามารถที่แท้จริงของผู้เรียน

8. L: Lifelong learning สนับสนุนให้เกิดโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิตโดยเป็นการดำเนินงานผ่านกิจกรรม Coaching & Mentoring : Content Creator ผ่านเครื่องมือวัดและประเมินผลที่ผ่านการวัดจากผู้ทรงคุณวุฒิ

การพัฒนานวัตกรรมเชิงระบบ

นวัตกรรมเชิงระบบ MCELEP Model เป็นนวัตกรรมเชิงระบบกลไกความร่วมมือและการพัฒนาบุคลากร โดยแต่ละหน่วยงานดำเนินงานตามบทบาทของหน่วยงาน และมีการสนับสนุนการดำเนินงานซึ่งกันและกัน

MCELEP ประกอบด้วย

1. MOU เป็นการขับเคลื่อนกลไกด้วยการจัดทำ MOU ระหว่างผู้บริหารมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น และ สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดเชียงใหม่ และสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเชียงใหม่

2. Coaching & Mentoring เป็นการสร้างครูแกนนำ เทคนิคการสร้างสื่อการสอนแบบดิจิทัลคอนเทนต์

3. Lesson Learned การถอดบทเรียนข้อค้นพบจากการทำงาน

4. Embedded เป็นการลงพื้นที่เพื่อสร้างกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันในระดับปฏิบัติการ

5. Learning Community ชุมชนการเรียนรู้

6. Policy เป็นการนำวิเคราะห์ผลวิจัยไปสู่แนวทางการจัดทำนโยบายให้เกิดสัมฤทธิ์ผลอย่างยั่งยืน

การขับเคลื่อนการใช้นวัตกรรมการเรียนรู้

1. มีการดำเนินการขับเคลื่อนนวัตกรรมการเรียนรู้ หลักสูตร Creative teaching content creators นำไปสู่การดำเนินกิจกรรมเพื่อการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ที่สอดคล้องบริบทเชิงพื้นที่ผ่านการดำเนินกิจกรรม Coaching & Mentoring: Content Creator 2023 

2. กระบวนการสร้างการมีส่วนร่วมเริ่มต้นจาก การนำเสนอข้อมูลสารสนเทศเกี่ยวกับหลักสูตรแสดงผลบนเว็บไซต์ www.feusandbox.com สร้างระบบลงทะเบียน จากนั้นดำเนินงานติดต่อประสานผ่านความร่วมมือในทุก ๆ ช่องทางการติดต่อ

3. การเปลี่ยนแปลงที่พบ คือ ครูมีทักษะด้านนวัตกรรมการเรียนการสอน การสร้างสื่อการสอนแบบดิจิทัลคอนเทนต์ทั้งที่ใช้สำหรับการในเรียนการสอนเอง และสำหรับการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องตามบทบาทและหน้าที่ในหน่วยงานของตน

การขับเคลื่อนนวัตกรรมเชิงระบบ

ผลลัพธ์การดำเนินงานด้านการพัฒนาทักษะให้แก่ทีมครู และผู้บริหารทำให้เกิดการระบบการขับเคลื่อนงานภายในหน่วยงาน สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดเชียงใหม่ โดยนางทิพวรรณ เตียงธวัช ผู้อำนวยการ ได้ดำเนินโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาบุคลากรด้านสื่อการเรียนรู้ของการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อพัฒนาระบบการให้ความช่วยเหลือผู้เรียนและพัฒนาคลังสื่อการเรียนรู้ที่ถูกต้องและเหมาะสมกับความต้องการและความสามารถของผู้เรียน รวมถึงส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ทบทวนบทเรียนโดยใช้แบบทดสอบออนไลน์เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และใช้ระบบการดูแลช่วยเหลือผู้เรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การวัดและประเมินผล

ในการพัฒนาเครื่องมือและเกณฑ์การประเมินสื่อการสอนดิจิทัลคอนเทนต์ร่วมกับการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิได้องค์ประกอบการประเมินสื่อการสอนดิจิทัลคอนเทนต์ ประกอบด้วย ความเหมาะสมของเนื้อหา(Content) และการนำเสนอเนื้อหาของสื่อดิจิทัลคอนเทนต์ ความเหมาะสมขององค์ประกอบของสื่อดิจิทัลคอนเทนต์ และศิลปะ/ความคิดสร้างสรรค์ของสื่อดิจิทัลคอนเทนต์และการเชื่อมโยงกับบริบทเชิงพื้นที่