ลิเกสาวแรกแย้ม

อนุรักษ์สืบสานศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี “ลิเกฮูลู” ให้อยู่คู่กับคนอิสลาม

วันนี้เราจะพาไปตะลอนทัวร์ ในพื้นที่ตำบลชุมพลเอ๊ะ!!! ตำบลชุมพลนี้มีอะไรดีน๊า!!! อยากรู้จัง เพื่อนๆ รู้จักลิเกฮูลูกันหรือเปล่าคะ??? ครู กศน.ตำบลชุมพล เชื่อว่ามีหลายๆ คน ที่ไม่รู้จักลิเกฮูลูและคงจะรู้จักแต่ลิเกสมัยใหม่ที่พระเอกหล่อๆ ใส่ชุดเพชรมาโชว์กันใช่ไหม๊ล่ะคะ งั้นมาๆ ค่ะ เราจะพาทุกท่านเดินตามเส้นทางศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี ไปเรียนรู้เรื่องลิเกฮูลูกันหน่อยนะคะ ว่ามีหน้าตาเป็นยังไง??? ก่อนอื่นเราต้องไปรู้จักกับประวัติความเป็นมาของลิเกฮูลูกันก่อนค่ะ ว่ามาเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของชาวอิสลามในตำบลชุมพลได้อย่างไร??? ตามมากันเลยค่ะ!!!

“ดิเกร์ฮูลู” หรือที่นิยมเรียกในปัจจุบันว่า “ลิเกฮูลู” เป็นการละเล่นพื้นบ้านในแถบจังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่ได้รับความนิยมมากของชาวไทยมุสลิม มักจะใช้แสดงในงานมาแกปูโละ (งานแต่งงาน) งานสุหนัต งานเมาลิด งานฮารีรายอ ดิเกร์ฮูลู หรือลิเกฮูลู เป็นการละเล่นขึ้นบทเป็นเพลงประกอบจังหวะดนตรี ตำบลชุมพลมีผู้นับถือศาสนาอิสลามมากถึง 86.33 % และจากประวัติความเป็นมาตั้งแต่เดิมของชุมชน ได้อพยพมาจากพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ แถบจังหวัดปัตตานี ยะลาและนราธิวาส โดยมาตั้งรกรากอยู่ที่ตำบลบึงศาลและเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2517 ได้แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 2 เขต คือตำบลบึงศาลและตำบลชุมพลในปัจจุบัน ก่อนหน้านี้ลิเกฮูลูได้สูญหายไปจากพื้นที่ตำบลชุมพล เพราะไม่มีผู้สืบทอด หากจะชมการแสดงลิเกฮูลูได้ก็ต้องจ้างมาจากที่อื่น กระทั่งเมื่อวันที่ 3 เมษายน 2556 กองทุนสวัสดิการชุมชนตำบลชุมพล ได้จัดทำโครงการลิเกฮูลูกับการอนุรักษ์และสืบสานมรดกทางวัฒนธรรม เพื่อขอสนับสนุนงบประมาณไปยังกองทุนส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคมประจำปี 2556

การแสดงลิเกฮูลูของกองทุนสวัสดิการชุมชนตำบลชุมพล ได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครองและเยาวชนในตำบลชุมพลเป็นอย่างดี อีกทั้งคณะผู้บริหารระดับท้องถิ่น ได้มีแนวคิดอยากเผยแพร่และอนุรักษ์วัฒนธรรมสืบสาน ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีของตำบลชุมพล ให้มีเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ที่เป็นของตัวเอง จึงได้สนับสนุนให้เยาวชนและผู้ปกครองในพื้นที่ ท่านใดที่สนใจอยากร่วมแสดงลิเกฮูลูก็ให้มาฝึกซ้อมได้ที่อบต.ชุมพล ทุกวันก่อนจะถึงวันที่แสดงจริง เพื่อร่วมกันเฉลิมฉลองพระชนมพรรษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ 9 สถานที่ทำการแสดง ณ องค์การบริหารส่วนตำบลชุมพล ภาพที่ปรากฏออกมาสู่สายตาสาธารณะชนทั้งหลายเป็นภาพที่สวยงามมาก ทุกคนในชุมชนต่างมีความรู้สึกภาคภูมิใจและปลาบปลื้มกับการแสดงลิเกฮูลูขึ้นเป็นครั้งแรกของน้องๆ เยาวชน ผู้ปกครองและผู้นำท้องถิ่นที่มีส่วนร่วมกันแสดงบนเวทีในวันนั้น ที่สำคัญคือจุดเด่นในการแสดงลิเกฮูลูของตำบลชุมพลนั้น เป็นการขับร้องสด ดนตรีสด เนื้อหาบทเพลงยังสอดแทรกคำสอนต่างๆ นับเป็นการพัฒนากล่อมเกลาจิตใจได้ทั้งผู้แสดงและผู้ชมด้วยนะคะ

เมื่อกิจกรรมดังกล่าวได้เสร็จสิ้นแล้ว ทุกครั้งที่มีเครือข่ายขอความร่วมมือให้ลิเกฮูลูของตำบลชุมพล ไปทำการแสดงในสถานที่ต่างๆ เช่น งานการกุศล งานประจำปีมัสยิดในตำบลชุมพล งานเครือข่ายตำบลใกล้เคียง รวมทั้งร่วมแสดงลิเกฮูลูในงานสำคัญระดับอำเภอและระดับจังหวัด จนสืบเนื่องมาถึงปัจจุบันก่อให้เกิดความเชื่อมโยงและเผยแพร่ในวงกว้าง ลิเกฮูลู คือ มรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่าต่อชุมชนตำบลชุมพล ซึ่งเป็นชุมชนมุสลิมที่นับถือศาสนาอิสลามและยังได้สะท้อนให้เห็นถึง ศิลปะการแสดงที่เป็นเอกลักษณ์ วัฒนธรรมการแต่งกาย มีความร่วมมือร่วมใจกันของคนในชุมชน ทุกคนต่างให้ความสำคัญต่อการสืบสานอนุรักษ์ วัฒนธรรมและประเพณี เพื่อที่เยาวชนคนรุ่นหลังได้รู้จัก เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนอยู่คู่ชุมชนของตำบลชุมพลสืบไป

ค่ะหลังจากที่เราได้เรียนรู้และฟังประวัติคร่าวๆ ของลิเกฮูลูแล้ว ทุกคนคงรู้จักกันแล้วนะคะว่าลิเกฮูลูคืออะไร? และตอนนี้ก็ถึงเวลาที่เราต้องเดินทางกลับบ้านกันแล้วนะค่ะ การตะลอนทัวร์หาความรู้ของเราในครั้งนี้ ดิฉันก็หวังว่าทุกท่านจะได้รับความรู้ไปด้วยกันและที่สำคัญที่ขาดไม่ได้ คือ ต้องขอกราบขอบพระคุณท่านรองจิตรา มะหะหมัดยูซบ มากๆเลยนะคะ ที่เสียสละเวลาอันมีค่าของท่าน มาเล่าประวัติความเป็นมาและความรู้ที่มีประโยชน์ให้กับเราหลายๆ คน ได้ทราบและเข้าใจเรื่องลิเกฮูลูกันมากขึ้น ส่วนวันนี้ดิฉัน ครู กศน.ตำบลชุมพล ก็ต้องขอลาทุกท่านไปก่อนนะคะ หรือถ้าท่านใดที่ยังมีข้อสงสัยอยากจะทราบข้อมูลเพิ่มเติม หรืออยากว่าจ้างให้ลิเกฮูลูไปช่วยแสดงในงานพิธีการต่างๆ ของท่าน ก็สามารถโทรติดต่อสอบถามมาทางท่านรองจิตราได้โดยตรงเลยค่ะ!!! โทร 089 – 8136509 แล้วบทความหน้าจะพบกันในเรื่องอะไร โปรดติดตามอ่านกันต่อไปได้นะคะ บ๊ายบายค่ะ

ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวสุกุมา สิงห์เสนา

ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางจิตรา มะหะหมัดยูซบ