บทที่ 1 เรื่อง ความหมายของ "เพศ" และ "เพศวิถี"

เนื้อหาบทเรียน

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานได้ให้ความหมายของคําว่า

เพศ หมายถึง รูปแบบที่แสดงให้รู้ว่าหญิงหรือชาย ซึ่งหากจะตีความกันแต่เพียงว่า เพศ คือ ลักษณะบอกให้ใครๆ รู้ว่าบุคคลนั้นๆ เป็นผู้หญิงหรือชาย เป็นการยากที่จะเข้าใจความหมายเรื่องเพศได้อย่างสมบูรณ์ สำหรับความหมายของเพศในรูปนามธรรมนั้น เพศ หมายถึง ความรู้สึกและความต้องการทางเพศ หรือ กามารมณ์ ในทรรศนะของคนทั่วไป คําว่า เรื่องเพศหรือในภาษาอังกฤษ เรียกว่า เซ็กส์ (Sex) หมายถึง ลักษณะทางกายภาพที่บอกว่าเป็นเพศชายหรือหญิง บางครั้งหมายถึงแรงขับหรือสัญชาตญาณตามธรรมชาติของมนุษย์ที่แสดงออกเป็นพฤติกรรมบางครั้งหมายถึง พฤติกรรมทางเพศหรือการมีเพศสัมพันธ์

เพศวิถี หมายถึง ค่านิยม บรรทัดฐาน และระบบวิธีติด วิธีปฏิบัติที่เกี่ยวกับความปารถนาการแสดงออกทางเพศ ความคิดเกี่ยวกับคู่รัก คู่ชีวิตในอุดมคติซึ่งไม่ใช่พฤติกรรมตามธรรมชาติแต่เป็นการสร้างความหมายทางสังคม เพศวิถีจึงสัมพันธ์กับมิติทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมที่กำหนดและสร้างความหมายให้กับเรื่องเพศทุกแง่มุม เช่น ความปรกติของการเป็นคนรักต่างเพศ ความผิดปรกติของคนรักเพเดียวกัน หรือ ผู้หญิงดีคือผู้ที่อ่อนประสบการณ์หรือเป็นฝ่ายรับในเรื่องเพศ (passive) เพศสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆ เช่น การมีเพศสัมพันธ์กับคนเพียงคนเดียวหรือหลายคน การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย ไม่ปลอดภัย รักต่างวัย รักนอกสมรส ทั้งหมดนี้เป็นตัวอย่างของเพศวิถีซึ่งมีความหลากหลาย เพศวิถีเป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงไปในแต่ละวัฒนธรรม ชนชั้น และกาลเวลา เช่น ในสมัยก่อนผู้หญิงนุ่งผ้าซิ่น ห่มสไบไม่ถือว่าโป๊แต่อย่างใด