การผลิต หมายถึง การนำเอาปัจจยัการผลิตต่าง ๆ อันได้แก่ที่ดิน แรงงาน ทุน วัตถุดิบและ ผู้ประกอบการการผลิต ไปผ่านกระบวนการผลิตหรือการรวมวิธิีในการผลิต จนกระทั่ง ออกเป็นสินค้าหรือ บริการสำเร็จรูปเพื่อสนองความต้องการของผู้บริโภคเช่น อาหารเส้ือผ้า ยารักษาโรค บริการขนส่ง เป็นต้น กรรมวิธิีในการผลิตเป็นการเพิ่มมูลค่าหรือประโยชน์ในการใช้สอยใหกับตัวสินค้าและบริการทำให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจขึ้นมาใหม่ โดยทำ ให้สิ่งของ หรือบริการมีมูลค่าเพิ่มมากข้ึน และสามารถ บำบัดความต้องการของมนุษย์ได้เช่น การนำไม้มาทำ โต๊ะเก้าอี้การนำ ฝ้ายมาทำ ผืนผ้า หรือการนำ ผืนผ้ามาทำเป็นเสื้อผ้าสำเร็จรูป การนำ ข้าวเปลือกมาสีเป็นข้าวสารทำ ให้ขาวเปลือกมีประโยชน์ใช้สอยมากข้ึน เป็นต้น ซ่ึ่งเป็นการเพิ่มประโยชน์ให้กับตัวสินค้า
ลักษณะการผลิต การผลิตต้องมีลักษณะดังนี้
1.) การทำให้เกิดสินค้าอย่างใดอย่างหน่ึงเพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์
2.) การทำใหเ้กิดสินค้าหรือบริการต้องเกิดจากการใช้แรงกาย สมอง หรือเครื่องจักร ตัวอย่างการผลิตสินค้าเช่น การทำ นำการผลิตสินค้าอุตสาหกรรม การทำ น้ำ แข็ง เป็นต้น การผลิตการบริการเช่น อาชีพการตัดผม การรักษาผู้ปู่วยของแพทย์เป็นต้น
3) สินค้าหรือบริการที่ผลิตข้ึนน้้นจะต้องมีประโยชน์ในทางเศรษฐกิจ ที่เรียกว่าอรรถประโยชน์ ประโยชน์ที่กล่าวถึงนี้เป็นความรู้สึกพึงพอใจของผู้บริโภคไม่มีหน่วยวัด ไม่อาจบอกเป็นตัวเลขได้เมื่อ ซื้อสินค้าแล้วเรารู้สึกพอใจเรียกว่า สินค้ามีประโยชน์
การผลิตมีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจมากเพราะถา้ไม่มีการผลิตเกิดข้ึน ผู้บริโภคจะต้อง ได้รับความเดือดร้อนในการดำรงชีวิตอยา่งมากมายเนื่องจากไม่มีสินค้าและบริการตอบสนองความ ต้องการการผลิตเป็นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคอย่างใกล้ชิด เนื่องจากการบริโภคเป็นเป้าหมาย สูงสุดของการดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจการบริโภคจะเกิดข้ึนได้ต้องมีการผลิตเกิดข้ึนก่อน โดยทั่ว ไป การที่ผผู้ลิตจะตัดสินใจผลิตสินค้าและบริการชนิดใดบ้างน้ั้น ข้ึนอยู่กับปัจจยัต่าง ๆ หลายประการเช่น ปริมาณและคุณภาพของทรัพยากร หรือปัจจยัการผลิตที่มีอยู่ความถนัดและชำนาญในการผลิต นโยบาย เกี่ยวกับการผลิต เป็นต้น ซึ่งมีผลำ ให้แต่ละสังคม แต่ละระบบเศรษฐกิจ หรือแต่ละประเภททำ การผลิต สินค้าแตกต่างกันออกไป แต่การผลิตสินค้าและบริการต่าง ๆ นั้น เกิดข้ึนเพื่อตอบสนองความต้องการ ผบู้ริโภคทั้งสิ้น
การผลิตกับกระบวนการทางเศรษฐกิจ กระบวนการทางเศรษฐกิจมีองค์ ระกอบที่สำคัญ 4 ประการ คือ
- การผลิต
- การบริโภค
- การแลกเปลี่ยน
- การกระจายรายได้ การผลิตจึงเป็นส่วนหน่ึงของกระบวนการทางเศรษฐกิจ
ลำดับขั้นการผลิต แบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน คือ
1. การผลิตขั้น ปฐมภูมิเป็นการผลิตแบบดั้งเดิมของมนุษย์โดยการนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ ประโยชน์โดยตรงการผลิตจะไม่สลับซับซ้อ้น ได้แก่การเพาะปลูกการเลี้ยงสัตว์การ ประมง การป่าไม้ เป็ นต้น
2. การผลิตขั้นทุติยภูมิเป็นการผลิตที่นำ ผลผลิตจากการผลิตขั้น ปฐมภูมิมาแปรรูป ให้เกิด ประโยชน์ข้ึนใหม่ได้แก่การทำ อุตสาหกรรมแปรรูปต่าง ๆ
3. การผลิตขั้นตติยภูมิเป็นการผลิตที่เกี่ยวขอ้งกบัการให้บริการการอำนวยความสะดวกเช่น การขนส่งการธนาคารการค้าการประกัน