ศาลเจ้ากะทู้
จุดเริ่มต้นประเพณีถือศีลกินผักและมรดกวัฒนธรรมระดับโลก
Embedded Files
ต้นกำเนิดเทศกาลกินเจ
ต้นกำเนิดเทศกาลกินเจ
มนต์เสน่ห์แห่งวัฒนธรรม
มนต์เสน่ห์แห่งวัฒนธรรม
สถาปัตยกรรมชาวจีนโบราณ
สถาปัตยกรรมชาวจีนโบราณ
ความเป็นมา :
ศาลเจ้าเก่าแก่แห่งนี้ นับเป็นศาลเจ้าที่อยู่คู่กับภูเก็ตมายาวนาน และคนภูเก็ตนิยมเรียกศาลเจ้าแห่งนี้ว่า "อ๊ามกะทู้" หรือ "ฉายตึ้ง" ("อ๊าม" เป็นคำที่ชาวภูเก็ตใช้เรียกแทนคำว่าศาลเจ้า) ตำนานศาลเจ้าแห่งกะทู้ ว่ากันว่าในสมัยอดีต บริเวณที่ตั้งศาลเจ้าเป็นสถานที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ในแร่ธาตุ โดยเฉพาะแร่ดีบุกที่มีมากเป็นพิเศษ ด้วยเหตุนี้จึงเป็นสาเหตุดึงดูดให้ชาวจีนพากันหลั่งไหลเข้ามา และการเข้ามาของพวกเขานั้น ก็ได้นำวัฒนธรรม ความเชื่อ การนับถือเทพเจ้าและบรรพชนเข้ามาด้วย จึงได้เกิดเป็นศาลเจ้ากะทู้ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อให้เป็นที่เคารพสักการะของชาวบ้านในพื้นที่ มีเหตุการณ์สำคัญเล่าว่า ครั้งหนึ่งได้มีคณะงิ้วเดินทางจากเมืองจีนมาเปิดการแสดงที่บ้านกะทู้ แล้วจู่ ๆ นักแสดงเกิดล้มป่วยขึ้นมากะทันหัน ทำให้คณะงิ้วลงความเห็นว่าเพราะตนยังไม่ได้ประกอบพิธีกินผักที่กระทำสืบทอดกันมาจนเป็นประเพณีที่เมืองจีนนั่นเอง จึงได้ประกอบพิธีดังกล่าว ณ โรงงิ้วที่ทำการแสดง หลังจากประกอบพิธีเสร็จแล้ว นักแสดงที่เคยล้มหมอนนอนเสื่อก็หายป่วยเป็นปลิดทิ้ง สร้างความประหลาดใจให้แก่ชาวกะทู้ยิ่งนัก
ศาลเจ้ากะทู้ที่เห็นในปัจจุบันนั้น เพิ่งได้รับการปรับปรุงใหม่ได้ไม่นาน โดยยึดรูปแบบตามศาลเจ้าในประเทศจีน ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าศาลเจ้าเดิมและสวยงามตระการตามากขึ้น โดยภายในศาลเจ้าจะพบรูปปั้นเทพเจ้าจีนต่าง ๆ รวมทั้งรูปปั้นแกะสลักด้วยไม้แทนองค์พระศักดิ์สิทธิ์ที่บางองค์มีอายุถึงร้อยปีเลยทีเดียว อีกทั้งยังมีโต๊ะบูชาเทวดา รูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมทรงชุดสีขาว พระพักตร์เอิบอิ่ม แต้มจุดแดงที่พระนลาฏ พระหัตถ์ขวาทรงขวดน้ำมนต์ พระหัตถ์ซ้ายอยู่ในท่าประทานพร ทรงยืนบนฐานมังกร นับเป็นประติมากรรมเทพเจ้าจีนที่สวยงามมากรูปหนึ่ง
ความเป็นมา :
ศาลเจ้าเก่าแก่แห่งนี้ นับเป็นศาลเจ้าที่อยู่คู่กับภูเก็ตมายาวนาน และคนภูเก็ตนิยมเรียกศาลเจ้าแห่งนี้ว่า "อ๊ามกะทู้" หรือ "ฉายตึ้ง" ("อ๊าม" เป็นคำที่ชาวภูเก็ตใช้เรียกแทนคำว่าศาลเจ้า) ตำนานศาลเจ้าแห่งกะทู้ ว่ากันว่าในสมัยอดีต บริเวณที่ตั้งศาลเจ้าเป็นสถานที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ในแร่ธาตุ โดยเฉพาะแร่ดีบุกที่มีมากเป็นพิเศษ ด้วยเหตุนี้จึงเป็นสาเหตุดึงดูดให้ชาวจีนพากันหลั่งไหลเข้ามา และการเข้ามาของพวกเขานั้น ก็ได้นำวัฒนธรรม ความเชื่อ การนับถือเทพเจ้าและบรรพชนเข้ามาด้วย จึงได้เกิดเป็นศาลเจ้ากะทู้ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อให้เป็นที่เคารพสักการะของชาวบ้านในพื้นที่ มีเหตุการณ์สำคัญเล่าว่า ครั้งหนึ่งได้มีคณะงิ้วเดินทางจากเมืองจีนมาเปิดการแสดงที่บ้านกะทู้ แล้วจู่ ๆ นักแสดงเกิดล้มป่วยขึ้นมากะทันหัน ทำให้คณะงิ้วลงความเห็นว่าเพราะตนยังไม่ได้ประกอบพิธีกินผักที่กระทำสืบทอดกันมาจนเป็นประเพณีที่เมืองจีนนั่นเอง จึงได้ประกอบพิธีดังกล่าว ณ โรงงิ้วที่ทำการแสดง หลังจากประกอบพิธีเสร็จแล้ว นักแสดงที่เคยล้มหมอนนอนเสื่อก็หายป่วยเป็นปลิดทิ้ง สร้างความประหลาดใจให้แก่ชาวกะทู้ยิ่งนัก
ศาลเจ้ากะทู้ที่เห็นในปัจจุบันนั้น เพิ่งได้รับการปรับปรุงใหม่ได้ไม่นาน โดยยึดรูปแบบตามศาลเจ้าในประเทศจีน ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าศาลเจ้าเดิมและสวยงามตระการตามากขึ้น โดยภายในศาลเจ้าจะพบรูปปั้นเทพเจ้าจีนต่าง ๆ รวมทั้งรูปปั้นแกะสลักด้วยไม้แทนองค์พระศักดิ์สิทธิ์ที่บางองค์มีอายุถึงร้อยปีเลยทีเดียว อีกทั้งยังมีโต๊ะบูชาเทวดา รูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมทรงชุดสีขาว พระพักตร์เอิบอิ่ม แต้มจุดแดงที่พระนลาฏ พระหัตถ์ขวาทรงขวดน้ำมนต์ พระหัตถ์ซ้ายอยู่ในท่าประทานพร ทรงยืนบนฐานมังกร นับเป็นประติมากรรมเทพเจ้าจีนที่สวยงามมากรูปหนึ่ง
พิธีการและกิจกรรมในช่วงเทศกาล :
ในระหว่างเทศกาลกินเจที่ศาลเจ้ากะทู้และศาลเจ้าทั่วภูเก็ต จะมีการจัดพิธีทางศาสนาและกิจกรรมต่างๆ เช่น การทำบุญถวายอาหารเจ การทำความสะอาดศาลเจ้า การแห่ขบวนเทพเจ้า และการประกอบพิธีต่างๆ ตามความเชื่อของชาวจีน นอกจากนี้ยังมีการประกวดการทำอาหารเจ ซึ่งเป็นอาหารที่ปรุงจากผักและวัตถุดิบจากธรรมชาติ ไม่มีเนื้อสัตว์รวมอยู่ในนั้น
ผู้ที่ร่วมเทศกาลจะปฏิบัติตามข้อบังคับในการถือศีล เช่น การไม่ทานเนื้อสัตว์, การไม่ดื่มแอลกอฮอล์, การไม่กล่าวคำหยาบ และการหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เป็นมลทินทางจิตใจ ซึ่งถือเป็นการชำระล้างความชั่วร้ายในตัวเองเพื่อให้ชีวิตใหม่ที่ดีขึ้น
พิธีการและกิจกรรมในช่วงเทศกาล :
ในระหว่างเทศกาลกินเจที่ศาลเจ้ากะทู้และศาลเจ้าทั่วภูเก็ต จะมีการจัดพิธีทางศาสนาและกิจกรรมต่างๆ เช่น การทำบุญถวายอาหารเจ การทำความสะอาดศาลเจ้า การแห่ขบวนเทพเจ้า และการประกอบพิธีต่างๆ ตามความเชื่อของชาวจีน นอกจากนี้ยังมีการประกวดการทำอาหารเจ ซึ่งเป็นอาหารที่ปรุงจากผักและวัตถุดิบจากธรรมชาติ ไม่มีเนื้อสัตว์รวมอยู่ในนั้น
ผู้ที่ร่วมเทศกาลจะปฏิบัติตามข้อบังคับในการถือศีล เช่น การไม่ทานเนื้อสัตว์, การไม่ดื่มแอลกอฮอล์, การไม่กล่าวคำหยาบ และการหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เป็นมลทินทางจิตใจ ซึ่งถือเป็นการชำระล้างความชั่วร้ายในตัวเองเพื่อให้ชีวิตใหม่ที่ดีขึ้น
การเดินทาง :
ศาลเจ้ากะทู้ตั้งอยู่บนถนนวิชิตสงคราม ซึ่งเป็นถนนสายหลักเชื่อมตัวอำเภอกะทู้กับหาดป่าตอง จากสนามบินนานาชาติภูเก็ตระยะทางประมาณ 30 กิโลเมตร แท็กซี่หรือรถเช่าเป็นตัวเลือกที่สะดวกที่สุด สังเกตได้ง่ายด้วยซุ้มประตูทางเข้าแบบจีนโบราณสีแดงสดใส
การเดินทาง :
ศาลเจ้ากะทู้ตั้งอยู่บนถนนวิชิตสงคราม ซึ่งเป็นถนนสายหลักเชื่อมตัวอำเภอกะทู้กับหาดป่าตอง จากสนามบินนานาชาติภูเก็ตระยะทางประมาณ 30 กิโลเมตร แท็กซี่หรือรถเช่าเป็นตัวเลือกที่สะดวกที่สุด สังเกตได้ง่ายด้วยซุ้มประตูทางเข้าแบบจีนโบราณสีแดงสดใส
ภาพจาก :
สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดภูเก็ต
ภาพจาก :
สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดภูเก็ต
ที่มาข้อมูล :
thai.tourismthailand.org. (n.d.). อ๊ามกะทู้ Kathu Shrine. https://shorturl.at/akG3i เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
wephuket. phuket-vegetarian-festival. https://www.phuketemagazine.com/phuket-vegetarian-festival-2024/ เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
คนภูเก็ต.ประวัติประเพณีกินผัก ภูเก็ต. https://www.phuketvegetarian.com/history/ เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
ที่มาข้อมูล :
thai.tourismthailand.org. (n.d.). อ๊ามกะทู้ Kathu Shrine. https://shorturl.at/akG3i เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
wephuket. phuket-vegetarian-festival. https://www.phuketemagazine.com/phuket-vegetarian-festival-2024/ เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
คนภูเก็ต.ประวัติประเพณีกินผัก ภูเก็ต. https://www.phuketvegetarian.com/history/ เข้าถึงเมื่อ 18 เมษายน 2568.
Google Map
Google Map
Page updated
Report abuse