ประวัติความเป็นมาห้องสมุดประชาชนอำเภอเมืองกาญจนบุรี

ห้องสมุดประชาชนอำเภอเมืองกาญจนบุรี มาจากห้องสมุดที่อยู่ภายในบริเวณวัดทุ่งลาดหญ้า คือ “ห้องสมุดกาญจโนปคุณ” หรือ “ห้องสมุดวัดทุ่งลาดหญ้า” ตั้งขึ้นมาจากคำดำริของท่านพระครูกาญจโนปคุณ (ลำไย ปิยวณโณ หรือหลวงพ่อลำไย) ที่เล็งเห็นถึงความสำคัญของประชาชนในชุมชนว่า ในชุมชนตำบลลาดหญ้าน่าจะมีสถานที่ที่เป็นแหล่งให้ความรู้ ความบันเทิง ในทางเสริมสร้างปัญญาและเป็นการให้การศึกษาแก่ประชาชนตลอดชีวิต ซึ่งก็คือห้องสมุด

หลวงพ่อลำไย ซึ่งเป็นเจ้าอาวาสวัดทุ่งลาดหญ้าได้พิจารณาและเล็งเห็นว่า วัดทุ่งลาดหญ้าเป็นวัดใหญ่ในเขตตำบลลาดหญ้า อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี น่าจะมีการจัดตั้งห้องสมุดได้ เพื่อส่งเสริมประชาชนในเขตพื้นที่ตำบลลาดหญ้าและบริเวณใกล้เคียงให้มีโอกาสศึกษาหาความรู้และเล่าเรียนด้วยตนเอง โดยใช้ประโยชน์จากวัดนอกเหนือจากการมาทำบุญใส่บาตร ฟังเทศก์ และประกอบพิธีทางศาสนา ห้องสมุดที่จะสร้างขึ้นนี้จะเป็นในลักษณะของห้องสมุดประชาชน เพราะแต่เดิมมา วัด ก็คือสถานศึกษาหาความรู้และเป็นห้องสมุดมาตั้งแต่สมัยโบราณ ดังเช่น ห้องสมุดวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในกรุงเทพมหานคร ซึ่งได้สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 3 ประชาชนสามารถศึกษาหาความรู้ตามอัธยาศัยได้อย่างเต็มที่

การดำเนินการจัดตั้งห้องสมุดจึงได้เริ่มต้นขึ้นอย่างจริงจัง เป็นรูปเป็นร่างขึ้น ประมาณเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2533 เป็นต้นมา โดยใช้ศาลา 100 ปี ของวัดทุ่งลาดหญ้าเป็นห้องสมุดแห่งแรก และได้ทำการเปิดให้บริการแก่ประชาชนตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา และเมื่อปี พ.ศ. 2539 ซึ่งเป็นปีมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน ทรงครองสิริราชครบ 50 ปี และก็เป็นความคิดริเริ่มของหลวงพ่อลำไยอีกว่าน่าจะสร้างห้องสมุดประชาชนที่ดี และให้มีความมั่นคงถาวร เพื่อเฉลิมฉลองปีมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน ทรงครองสิริราชครบ 50 ปีด้วย ดังนั้นทางวัดทุ่งลาดหญ้าพร้อมด้วยคณะกรรมการวัด พ่อค้า ประชาชน โดยการนำของหลวงพ่อลำไยได้ร่วมกันบริจาคทรัพย์สร้างอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กมาตรฐาน ขนาดกว้าง 12 เมตร ยาว 25 เมตร ความสูง 3 ชั้น บนเนื้อที่ด้านนอกของวัดทุ่งลาดหญ้า มีเนื้อที่ประมาณ 4 ไร่ ประกอบด้วย ที่พักเจ้าหน้าที่ รั้วคอนกรีตทั้ง 4 ด้าน บริเวณจอดรถ ระบบน้ำ ระบบไฟฟ้า และท่อระบายน้ำ โดยช่างผู้ควบคุมการก่อสร้างหอสมุดแห่งนี้ทั้งหมดก็คือ นายวัก กิจถาวรอาชีพ เมื่อตัวอาคารสร้างสำเร็จเรียบร้อยพร้อมที่จะให้บริการแก่ประชาชน ทางหลวงพ่อลำไยได้ทำหนังสือถึงสำนักราชเลขาธิการได้ให้ชื่ออาคารหอสมุดแห่งใหม่นี้ว่า “หอสมุดเฉลิมพระเกียรติ” ตั้งแต่วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2539 และเมื่อปี พ.ศ. 2545 เจ้าหน้าที่ห้องสมุดและศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดกาญจนบุรี เห็นว่าพื้นที่บริเวณห้องสมุดมีอาณาเขตกว้างขวาง มีสื่อ มีหนังสือ มากพอสมควร และมีบุคลากรเพียงพอ สมควรที่จะเปลี่ยนชื่อเป็น “ห้องสมุดประชาชนอำเภอเมืองกาญจนบุรี” เพื่อให้มีความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่และจำนวนประชากร จึงได้ทำเรื่องขอเปลี่ยนชื่อเป็น “ห้องสมุดประชาชนอำเภอเมืองกาญจนบุรี” ซึ่งทำการอยู่ในอาคารหอสมุดเฉลิมพระเกียรติเลขที่ 262 หมู่ที่ 1 ตำบลลาดหญ้า อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี ตั้งแต่ปี พ.ศ.2545 และเปิดให้บริการแก่ประชาชนตลอดมา จนถึงปัจจุบัน