เมืองแห่งนักบุญ ถิ่นที่อยู่ของสามครูบา
เข้าพรรษา มาไหว้สาครูบา แห่งเมืองลี้กันเจ้า
อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
ได้รับสมญานามว่าเป็นเมืองแห่งนักบุญของล้านนา เนื่องจากเป็นถิ่นที่อยู่ของพระอาจารย์สามครูบา คือ ครูบาศรีวิชัย ครูบาขาวปี และครูบาวงฯ ซึ่งถือว่าเป็นสามนักบุญแห่งล้านนาที่มีชื่อเสียงมาก จึงไม่แปลกใจว่าที่เมืองลี้นั้น จะมีศาสนาสถานสำคัญมากมาย
ที่มีวัดสำคัญของพระนักบุญแห่งล้านนาไทยถึง 3 วัดคือ
1.วัดบ้านปาง บ้านเกิดและวัดของครูบาศรีวิชัยนักบุญแห่งล้านนาไทย
2.วัดที่สองคือวัดพุทธบาทผาหนาม ของท่านครูบาอภิชัยขาวปี
3.วัดพระบาทห้วยต้ม ของท่านครูบาชัยวงศาอันเป็นแกนใจของชาวกะเหรี่ยง
ที่ศรัทธาในพุทธศาสนา...น่าสนใจที่ท่านทั้งสามมีแนวชีวประวัติที่เป็นครูบา-นักบุญ
เหมือนกัน และ มาอยู่ในพื้นที่เดียวกันแห่งช่วงชีวิต ณ เมืองลี้ หรือ อำเภอลี้ จ.ลำพูน
1.วัดบ้านปาง บ้านเกิดและวัดของครูบาศรีวิชัยนักบุญแห่งล้านนาไทย
ประวัติ : วัดนี้เป็นวัดที่เก่าแก่แห่งหนึ่งในจังหวัดลำพูน มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะเป็นวัดที่ครูบาศรีวิชัยบวชเรียนเป็นวัดแรกและยังเป็นสถานที่ดับขันธ์มรณภาพอีกด้วย ในบริเวณวัดมีความร่มรื่น เมื่ออยู่ด้านบนก็จะมองเห็นวิวทิวทัศน์ เพราะวัดตั้งอยู่บนเนินเขา มีโบราณสถานอันเก่าแก่
เมื่อครั้งสมัยที่ครูบาศรีวิชัยยังมีชีวิตอยู่ก็คือพระวิหารหลวง ที่สร้างขึ้นตามรูปแบบของสถาปัตยกรรมล้านนา ลักษณะอ่อนช้อยสวยงามมากที่สุดแห่งหนึ่ง มีโบสถ์วิหารที่สวยงามรวมไปถึงมีพิพิธภัณฑ์อัฐบริขารครูบาศรีวิชัยซึ่งเก็บของใช้ส่วนตัวของท่านไว้อย่างครบถ้วน
ที่ตั้ง : ตำบลศรีวิชัย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
2.วัดที่สองคือวัดพุทธบาทผาหนาม ของท่านครูบาอภิชัยขาวปี
ประวัติ : เป็นปูชนียสถานที่สำคัญอีกแห่งของอำเภอลี้ ภายในวัดมีสองจุดให้ได้ชมคือ ตัววัดที่ตั้งอยู่ด้านล่างจะมีรูปปั้นขนาดใหญ่ของครูบาอภิชัยขาวปีเป็นจุดเด่น ซึ่งภายในวัดได้เก็บร่างที่ไม่เน่าเปื่อยของท่าไว้ในโลงแก้ว หอปราสาทรักษาศพ ณ วัดพระพุทธบาทผาหนามแห่งนี้ และในทุกวันที่ 3 มีนาคมของทุกปี จะมีประเพณีเปลี่ยนผ้าห่อสรีระซึ่งมีผู้คนมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก ส่วนอีกจุดคือองค์พระธาตุที่ตั้งอยู่บนยอดดอย 2 องค์ (พระธาตุทอง พระธาตุขาว) โดยมีสะพานไว้สำหรับเดินเชื่อมถึงกัน นอกจากจะได้กราบไหว้พระธาตุแล้ว
หากใครที่เดินทางขึ้นไปบนพระธาตุช่วงเวลาประมาณ 6 โมงเช้า จะได้เห็นกับทะเลหมอกและสามารถชมวิวทิวทัศน์ของอำเภอลี้ได้แบบ 360 องศาอีกด้วย
ที่ตั้ง : บ้านผาหนาม ตำบลป่าไผ่ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
3.วัดพระบาทห้วยต้ม ของท่านครูบาชัยวงศาอันเป็นแกนใจของชาวกะเหรี่ยง
ประวัติ : วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม ซึ่งเป็นวัดที่ใหญ่ที่สุดในอำเภอลี้และยังเป็นวัดประจำหมู่บ้านของชาวปาเกอะญออีกด้วย บริเวณทางเข้าวัดจะมีอนุสาวรีย์พระครูบาชัยวงศาตั้งอยู่ วัดพระพุทธบาทห้วยต้มมีบริเวณที่กว้างขวาง เป็นศาสนสถานที่สำคัญ ศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชนห้วยต้ม ภายในมีเอกลักษณ์ที่สวยงามด้วยเอกลักษณ์ล้านนา ทำจากศิลาแลงที่ขุดได้จากบ่อศิลาแลง ด้านหลังของวัด สถานที่สำคัญได้แก่ วิหารพระเมืองแก้ว ที่องค์พระธาตุได้รับการตกแต่งอย่างงดงาม เป็นสถานที่บรรจุสรีระทิพย์ของหลวงปู่ครูบาชัยวงศาพัฒนา
ที่ตั้ง : ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
เรียบเรียงเนื้อหาโดย นายสุภาพ แสนเมือง
แหล่งข้อมูลอ้างอิง : https://www.lamphun.go.th/th/attractions