เมืองโบราณโนนเมือง (Non Murng Ancient City) แหล่งท่องเที่ยวทางโบราณคดี ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมของอำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น มีการพบร่องรอยทางโบราณคดียุคทวารวดี และเป็นหนึ่งในชุมชนโบราณของพื้นที่อีสานตอนบน สำนักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 9 ขอนแก่น ได้จัดตั้ง “โนนเมือง” เป็นโบราณสถานของจังหวัดขอนแก่นตั้งแต่ พ.ศ. 2513

การพัฒนาแหล่งโบราณคดีนี้เกิดขึ้นหลังการสำรวจเมื่อ พ.ศ. 2513 เริ่มดำเนินการขุดค้นครั้งแรกระหว่าง พ.ศ. 2525-2526 และ พ.ศ. 2534-2535 รวมเป็น 13 หลุม โดยจัดแสดงเป็นพิพิธภัณฑ์กลางแจ้งด้วยการทำหลังคาครอบหลุมขุดค้นไว้ ให้ผู้สนใจได้ชมและศึกษาอย่างใกล้ชิด

พบหลักฐานในชั้นดินที่ระดับความลึกประมาณ 2.7 เมตร พบโครงกระดูกมนุษย์ที่เก่าแก่ราว 2,500-3,000 ปี มีพิธีฝังศพตามประเพณีโบราณ เพราะรอบข้างที่มีการฝังเครื่องมือเครื่องใช้ไว้ ประกอบด้วย หม้อ ภาชนะดินเผาเขียนสี ลายขูดขีด หรือลายเชือกทาบ กำไลสำริด กำไลกระดูกสัตว์ เช่น กระดูกหมู กระดูกควาย เขากวาง และกระดองเต่า หลังการขุดค้น พ.ศ. 2535 ทำให้พบโครงกระดูกมนุษย์ทั้งหมด 17 โครง เป็นเพศชาย 6 โครง หญิง 6 โครง อีก 5 โครงระบุเพศไม่ได้ จากลักษณะการฝังศพและการวางสิ่งของเครื่องใช้ในหลุมศพ ทำให้ทราบว่ามนุษย์โนนเมืองมีความเชื่อเรื่องการตายแล้วเกิดใหม่

ราวพุทธศตวรรษที่ 12-16 มีการทำคูน้ำและคันดินล้อมรอบเมือง นอกจากนี้ ยังพบกลุ่มใบเสมาศิลปะทวารวดี 3 ใบ พร้อมชิ้นส่วนเศียรพระพุทธรูปดินเผามากมาย ไม่มีโครงกระดูกตั้งแต่ชั้นดินยุคนี้เป็นต้นมา เพราะการเข้ามาของพระพุทธศาสนา โครงกระดูกที่จุดแสดงจึงเป็นสมัยก่อนประวัติศาสตร์ทั้งสิ้น

ราวพุทธศตวรรษที่ 16-19 ซึ่งเป็นช่วงที่วัฒนธรรมเขมรเริ่มเข้ามาในพื้นที่แถบนี้ มีกลุ่มใบเสมาปักล้อมพระพุทธรูปนอน และพระพุทธรูปสำริด