ฟาร์มเห็ดอินทรีย์

เกษตรกรรุ่นใหม่ หันหลังให้งานประจำ เพาะเห็ดถุง พร้อมแปรรูปขาย สร้างรายได้งาม

ฟาร์มเห็ดอินทรีย์ เกิดจากการทำเห็ดภูฐานไว้บริโภคในครัวเรือน

เริ่มต้นจากที่ ป้าเจี๊ยบ มีงานประจำ แต่ก็มองหาอาชีพเสริมไปด้วย ซึ่งขณะนั้นมีกิจกรรมทางการเกษตรหลายอย่าง เช่น ปลูกผัก ปลูกกล้วยรับจ้าง และเพาะเห็ดภูฐาน เพื่อมองหาสิ่งที่เหมาะสมสำหรับตน ภายหลังป้าเจี๊ยบได้ข้อสรุปว่า การเพาะเห็ดลงตัวที่สุด

ฟาร์มเห็ดแห่งนี้ ทำเห็ดแบบครบวงจร ตั้งแต่ ทำก้อนเเชื้อเขี่ยเชื้อ มีโรงเรือนเปิดดอก ตลอดจนออกตลาดจำหน่ายสินค้าสู่ผู้บริโภคโดยตรง

ผลิตภัณฑ์ของฟาร์มมีก้อนเชื้อเห็ด และดอกเห็ด หลากหลายสายพันธุ์ เช่น นางฟ้าภูฐาน และเห็ดหลินจือแดง

ป้าเจี๊ยบ บอกว่า การทำฟาร์มเห็ดไม่ยาก แต่ก็ไม่ง่ายเกินไปนัก ต้องอาศัยการดูแลใส่ใจจากคนทำ เพราะมีความละเอียดอ่อน

การดูแลก้อนเห็ด

ลักษณะโรงเรือน : สามารถกันแดดและกันฝนได้ อากาศถ่ายเทได้สะดวก ควรรักษาอุณหภูมิให้อยู่ระหว่าง 25-32 องศาเซลเซียส ความชื้น 70-90 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นอุณหภูมิที่เหมาะสมกับก้อนเห็ดนางฟ้า

การเปิดดอก : เมื่อเชื้อเห็ดเดินเต็มถุงแล้ว ให้เปิดจุกสำลีออก วางก้อนเห็ดในแนวนอน รดน้ำที่พื้นโรงเรือนทุกเช้า-เย็น ในวันที่อากาศชื้นหรือฝนตก ไม่ต้องรดน้ำก็ได้ ระยะเวลา 3-7 วัน เห็ดจะเริ่มออกดอก

การรดน้ำ : เมื่อเห็ดเริ่มออกดอก ให้รดน้ำผ่านก้อนเชื้อเห็ด ระวังอย่าให้น้ำเข้าก้อนเชื้อเห็ด เพราะจะทำให้ก้อนเชื้อเห็ดเน่าได้ รดน้ำเช้า-เย็น หากอากาศร้อนมากก็เพิ่มรอบการรดน้ำมากขึ้นได้

การเก็บดอก : เมื่อเห็ดเริ่มแทงดอก ใช้เวลาประมาณ 2-3 วัน ก็เริ่มเก็บดอกเห็ดได้ โดยใช้มือจับโคนเห็ดทั้งหมดแล้วดึงออกทั้งช่อ อีกประมาณ 7-10 วัน ดอกเห็ดก็ออกดอกจนสามารถเก็บได้อีกครั้ง

กระบวนการทั้งหมดในแปลงเกษตร ทำให้ป้าเจี๊ยบมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 20,000-30,000 บาท

ป้าเจียบ กล่าวว่า รู้สึกภาคภูมิใจในงานที่ทำ เพราะเป็นผู้ผลิตเห็ด ซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนชั้นยอดให้แก่ผู้บริโภคได้รับประโยชน์อันทรงคุณค่าอย่างแท้จริง และได้รับเกียรติให้เป็นวิทยากรให้ความรู้เรื่องการเพาะเห็ดและแปรรูปเห็ดให้กับกลุ่มแม่บ้านและผู้ที่สนใจ

สรุปองค์ความรู้ที่ใช้

1. การผลิต ในการผลิตก้อนเชื้อเห็ดนั้น จะเน้นทำแบบอินทรีย์โดยมีการหมักขี้เลื่อยกับน้ำหมักจุลินทรีย์ผลิตขึ้นเองเพื่อลดต้นทุนและให้มีคุณภาพตามที่ต้องการ การเปิดดอกเห็ดหลังจากที่เปิดดอกแล้วจะไม่มีการใช้สารเคมีใดๆ ทั้งสิ้น แต่จะใช้สารชีวภาพในการลดปริมาณแมลงศัตรูพืชหรือเชื้อรา เช่น น้ำส้มควันไม้ น้ำหมักชีวภาพหมักไมโตฟากัสและบีที เป็นต้น สำหรับการแปรรูป พยายามคิดค้นและทดลองผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ขึ้น เพื่อให้เกิดความหลากหลายและเป็นตัวเลือกให้แก่ผู้บริโภควัตถุดิบที่นำมาใช้เป็นส่วนประกอบ จะคัดสรรวัตถุดิบที่มีคุณภาพให้แก่ผู้บริโภค

2. การตลาด เมื่อมีการผลิตสินค้าที่มีคุณภาพในรูปแบบเกษตรอินทรีย์ ไม่ใช้สารเคมี ก็มีการจำหน่ายได้ราคาดี เพราะผู้บริโภคไว้วางใจ ส่วนสินค้าแปรรูปเมื่อมีความหลากหลาย อร่อย ได้ประโยชน์ ทำให้ลูกค้ามีความสนใจและยินดีที่จะจ่ายเงินซื้อสินค้าไปบริโภค

ป้าเจี๊ยบบอกถึงปัจจัยแห่งความสำเร็จในการทำการเกษตรแบบนี้ว่า ประเด็นสำคัญอยู่ที่เมื่อคิดแล้วลงมือทำ มีความขยันหมั่นเพียร ความอดทนหมั่นศึกษาหาความรู้และวิทยาการใหม่ๆ เพื่อนำมาปรับปรุงคุณภาพของสินค้าให้ดียิ่งขึ้น และมีความพอเพียง มีเหตุมีผลในการดำเนินชีวิต

ส่วนแนวคิดในการทำงานนั้น มีการผลิตก้อนเชื้อเห็ด ดอกเห็ดสดที่มีคุณภาพ ตลอดจนสินค้าแปรรูปจากเห็ดที่สะอาดปลอดภัยเพื่อให้ผู้บริโภคได้รับประโยชน์ที่เเท้จริงจากการบริโภคเห็ด และยังให้ความรู้คำแนะนำเกี่ยวกับการเพาะเห็ดให้แก่ผู้ที่สนใจ