แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ โคก หนอง นา โมเดลบ้านตาเพ็ด ตำบลดอนหัวฬ่อ

โคก-หนอง-นา โมเดล คือ การจัดการพื้นที่ซึ่งเหมาะกับพื้นที่การเกษตร ซึ่งเป็นผสมผสานเกษตรทฤษฎีใหม่ เข้ากับภูมิปัญญาพื้นบ้านที่อยู่อย่างสอดคล้องกับธรรมชาติในพื้นที่นั้นๆ โคก-หนอง-นา โมเดล เป็นการที่ให้ธรรมชาติจัดการตัวมันเองโดยมี มนุษย์เป็นส่วนส่งเสริมให้มันสำเร็จเร็วขึ้น อย่างเป็นระบบ

โคก-หนอง-นา โมเดล ซึ่งเป็นแนวทางทำเกษตรอินทรีย์และการสร้างชีวิตที่ยั่งยืน โดยมีองค์ประกอบดังนี้

1. โคก: พื้นที่สูง

– ดินที่ขุดทำหนองน้ำนั้นให้นำมาทำโคก บนโคกปลูก “ป่า 3อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง” ตามแนวทางพระราชดำริ

– ปลูกพืช ผัก สวนครัว เลี้ยงหมู เลี้ยงไก่ เลี้ยงปลา ทำให้พออยู่ พอกิน พอใช้ พอร่มเย็น เป็นเศรษฐกิจพอเพียงขั้นพื้นฐาน ก่อนเข้าสู่ขั้นก้าวหน้า คือ ทำบุญ ทำทาน เก็บรักษา ค้าขาย และเชื่อมโยงเป็นเครือข่าย

– ปลูกที่อยู่อาศัยให้สอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศ และภูมิอากาศ

2. หนอง: หนองน้ำหรือแหล่งน้ำ

– ขุดหนองเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ยามหน้าแล้งหรือจำเป็น และเป็นที่รับน้ำยามน้ำท่วม (หลุมขนมครก)

– ขุด “คลองไส้ไก่” หรือคลองระบายน้ำรอบพื้นที่ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน โดยขุดให้คดเคี้ยวไปตามพื้นที่เพื่อให้น้ำกระจายเต็มพื้นที่เพิ่มความชุ่มชื้น ลดพลังงานในการรดน้ำต้นไม้

– ทำ ฝายทดน้ำ เพื่อเก็บน้ำเข้าไว้ในพื้นที่ให้มากที่สุด โดยเฉพาะเมื่อพื้นที่โดยรอบไม่มีการกักเก็บน้ำ น้ำจะหลากลงมายังหนองน้ำ และคลองไส้ไก่ ให้ทำฝายทดน้ำเก็บไว้ใช้ยามหน้าแล้ง

– พัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ ทั้งการขุดลอก หนอง คู คลอง เพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ยามหน้าแล้ง และเพิ่มการระบายน้ำยามน้ำหลาก

3. นา:

– พื้นที่นานั้นให้ปลูกข้าวอินทรีย์พื้นบ้าน โดยเริ่มจากการฟื้นฟูดิน ด้วยการทำเกษตรอินทรีย์ยั่งยืน คืนชีวิตเล็กๆ หรือจุลินทรีย์กลับคืนแผ่นดินใช้การควบคุมปริมาณน้ำในนาเพื่อคุมหญ้า ทำให้ปลอดสารเคมีได้ ปลอดภัยทั้งคนปลูก คนกิน

– ยกคันนาให้มีความสูงและกว้าง เพื่อใช้เป็นที่รับน้ำยามน้ำท่วม ปลูกพืชอาหารตามคันนา

ในส่วนของการดำเนินงาน โคก หนอง นา โมเดลบ้านตาเพ็ด สืบเนื่องมาจาก คุณมนัสนันท์ โชคมูลเมือง มีพื้นที่ว่างซึ่งเป็นที่นา และไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไร จึงคิดจะดำเนินการปลูกพืชผักตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ จึงได้ไปขอพันธุ์พืชจากสำนักงานเกษตรอำเภอเมืองชลบุรี ทางเกษตรอำเภอเมืองชลบุรี จึงได้แนะนำให้ดำเนินการจัดทำ โคก หนอง นา โมเดล เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ในตำบลดอนหัวฬ่อ และจากที่มีความประสงค์จะดำเนินการนี้แล้วด้วย จึงได้รับมาดำเนินการ โดยได้ปรับเปลี่ยนพื้นที่ให้เป็น โคก หนอง นา โมเดล ซึ่งเป็นการออกแบบพื้นที่ตามศาสตร์พระราชา ที่สามารถนำมาปรับใช้ได้ทั้งพื้นที่เล็กหรือใหญ่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โดยมีหน่วยงานคอยให้คำปรึกษา ชี้แนะ แนวทางในการดำเนินงาน

วันพฤหัสบดีที่ 8 กรกฎาคม 2564 เวลา 09.30 น.

นายไมตรี ประเสริฐ นายกเทศมนตรีตำบลดอนหัวฬ่อ ร่วมเปิดโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักทฤษฎีใหม่ประยุกต์สู่ "โคก หนอง นา โมเดล" (ครัวเรือนต้นแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิต HLM) โดยมี นายสุคนธ์ สุวรรณศักดิ์สิน นายอำเภอเมืองชลบุรี เป็นประธานในพิธี ณ โคก หนอง นา โมเดล หมู่ที่ 2 ตำบลดอนหัวฬ่อ อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี

ปัจจัยความสำเร็จของโครงการโคก หนอง นา โมเดล บ้านตาเพ็ด เป็นการนำหลักการ “การเก็บน้ำ, บำรุงดิน” ในดินของตนเองเพื่อแก้ปัญหาภัยแล้งมาลองทำเป็น แปลงเรียนรู้ ในช่วงเกิดการแพร่ระบาดของเชื้อโรคไวรัสโคโรน่า (Covid-19) ทำให้ตนเอง มีเวลาในการทำแปลงเรียนรู้อย่างเต็มที่ เพื่อเป็นการต้อนรับการเปิดทำการ

สถานที่ตั้ง เลขที่ 138 หมู่ที่ 2 ตำบลดอนหัวฬ่อ อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี 20000 โทร.095-1820611 Page : โคก หนอง นา โมเดล บ้านตาเพ็ด https://www.facebook.com/ -104622118561278/

Facebook : มนัสนันท์ โชคมูลเมือง https://www.facebook.com/profile.php?id=100027192703586

ผู้ให้ข้อมูล นางสาวมนัสนันท์ โชคมูลเมือง

ผู้เรียบเรียง นางสาวนงลักษณ์ ญาติเสมอ

ผู้ถ่ายภาพ นางสาวนงลักษณ์ ญาติเสมอ