การเรียนรู้เพื่อการพัฒนาตนเอง

สกร.ระดับอำเภอแม่แจ่ม พวงกุญแจทำมือ ที่สร้างสรรค์ขึ้นจาก ผ้าทอกะเหรี่ยง ซึ่งเป็นผ้าทอที่มีลวดลายและสีสันเป็นเอกลักษณ์ พวงกุญแจแต่ละชิ้นถูกตัดเย็บอย่างประณีตเป็นรูปทรงน่ารักหลากหลายแบบ ไม่ว่าจะเป็นหมอนอิงสี่เหลี่ยมขนาดจิ๋ว หรือรูปดาว ทำให้ลวดลายดั้งเดิมของผ้าทอดูโดดเด่นและน่าสนใจยิ่งขึ้น 

พวงกุญแจเหล่านี้เป็นมากกว่าของที่ระลึก แต่เป็นตัวแทนของภูมิปัญญาและทักษะงานฝีมือที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นของชาวกะเหรี่ยง เป็นการนำผ้าทอผืนใหญ่มาสร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์ชิ้นเล็กๆ ที่สามารถพกพาไปได้ทุกที่ นับเป็นการต่อยอดงานศิลปะดั้งเดิมให้คงอยู่และเป็นที่รู้จักในวงกว้างขึ้น อีกทั้งยังอาจเป็นช่องทางในการสร้างรายได้เสริมให้กับคนในชุมชนอีกด้วย

ศกร.ระดับตำบลบ้านทับ

โดยครูสายพิน ชมชื่น

ถักทอความฝัน ผูกพันลายผ้า

ณ มุมเล็กๆ ของชุมชน เรื่องราวของเราเริ่มต้นขึ้นจากสิ่งใกล้ตัว... เศษผ้าพิมพ์ลาย ที่หลายคนอาจมองข้าม แต่ในสายตาของเรา มันคือผืนผ้าใบผืนจิ๋วที่รอคอยการแต่งแต้มจินตนาการ คือลวดลายและสีสันที่กุมความทรงจำและวัฒนธรรมเอาไว้

จากความตั้งใจที่ไม่ต้องการให้ความสวยงามเหล่านี้ถูกทิ้งไปโดยเปล่าประโยชน์ จึงเกิดเป็นหลักสูตร "การทำกิ๊บติดผมจากผ้าพิมพ์ลาย" ขึ้น

ที่นี่... ไม่ใช่แค่การสอนวิธีตัดผ้าหรือจับจีบ แต่คือการเดินทางของการค้นพบศักยภาพในสองมือของเราเอง ทุกคนได้เรียนรู้ที่จะเปลี่ยนผ้าผืนเรียบให้กลายเป็นโบว์ที่มีมิติสวยงามน่ารัก ค่อยๆ บรรจงผูกและมัด ราวกับกำลังถักทอความฝันและความตั้งใจลงไปในทุกขั้นตอน เสียงหัวเราะและคำแนะนำที่แบ่งปันกันในห้องเรียน กลายเป็นส่วนหนึ่งของเรื่องราวในโบว์ทุกชิ้น

ศกร.ระดับตำบลช่างเคิ่ง

โดยครูวนิดา ไชยพนัส

"รสชาติแห่งความหวัง...จากก้นครัวสู่ใจกลางชุมชนท่าผา"

ในทุกชุมชน มักจะมี "รสชาติ" ที่เป็นเหมือนลายเซ็น เป็นรสอร่อยที่ทุกคนจดจำและคิดถึง... ที่ ตำบลท่าผา อำเภอแม่แจ่ม รสชาตินั้นคือความหอม กรอบ และจัดจ้านถึงใจของ "น้ำพริกกากหมู" สูตรลับจากก้นครัวที่ส่งต่อกันมาจากรุ่นสู่รุ่น

จากความตั้งใจที่จะเปลี่ยน "รสชาติแห่งความทรงจำ" ให้กลายเป็น "รสชาติแห่งโอกาส" จึงเกิดเป็น "หลักสูตรการทำน้ำพริกกากหมูตำบลท่าผา" ขึ้น การรวมตัวกันของเหล่าแม่บ้านและพี่น้องในชุมชน ที่ศาลาอเนกประสงค์บ้านผาบังแห่งนี้

ตลอด 5 ชั่วโมง บรรยากาศไม่ได้มีแค่กลิ่นหอมของพริกกระเทียมที่คั่วใหม่ๆ หรือเสียงของกากหมูที่เจียวจนเหลืองกรอบในกระทะ แต่ยังอบอวลไปด้วยเสียงหัวเราะ คำแนะนำ และรอยยิ้มที่มอบให้กัน มันคือการแลกเปลี่ยนเคล็ดลับ คือการส่งต่อภูมิปัญญา และคือการจับมือกันเพื่อสร้างสิ่งใหม่ๆ ให้กับชุมชน

และเมื่อน้ำพริกกากหมูถูกบรรจุลงกระปุกอย่างสวยงาม...สิ่งที่อยู่ในนั้นจึงไม่ใช่แค่อาหาร แต่คือ ความภาคภูมิใจ ของผู้สร้าง คือ ทักษะและอาชีพ ที่พร้อมจะสร้างรายได้ และคือ ความหวัง ที่จะส่งต่อรสชาติอันเป็นเอกลักษณ์ของท่าผาให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง

นี่คือเรื่องราวของน้ำพริกกากหมูหนึ่งกระปุก ที่ไม่ได้เริ่มต้นจากวัตถุดิบในครัว แต่เริ่มต้นจาก "หัวใจ" ของคนในชุมชน ที่พร้อมจะปรุงรสชาติแห่งความสามัคคีนี้ให้กลมกล่อมและยั่งยืนตลอดไป

ศกร.ระดับตำบลท่าผา

โดยครูดวงแข กันธศิลป์

"สร้อยคอละว้า ศิลป์แห่งภูมิปัญญาชนเผ่า "

หลักสูตรนี้จัดทำขึ้นเพื่อสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ละว้า ที่มีเอกลักษณ์ด้านการประดิษฐ์เครื่องประดับจากลูกปัดและวัสดุธรรมชาติ ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ตั้งแต่ความเป็นมา ความหมายเชิงวัฒนธรรม วิธีการเลือกวัสดุ การร้อยลูกปัด ไปจนถึงการออกแบบลวดลายให้คงเอกลักษณ์ดั้งเดิมผสมผสานความร่วมสมัย หลักสูตรยังมุ่งเน้นการสร้างรายได้เสริมและการอนุรักษ์ศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านให้คงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน เหมาะสำหรับนักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไปที่ต้องการเรียนรู้ทั้งเชิงศิลป์และการประกอบอาชีพ

ศกร.ระดับตำบลปางหินฝน

โดยครูพงษ์ศักดิ์  ทานา

"ถั่วเน่าแม่แจ่ม ของดีล้านนา รสชาติจากภูมิปัญญา  "

หลักสูตรการทำถั่วเน่าแม่แจ่มถูกพัฒนาขึ้นเพื่อสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น และยกระดับอาหารพื้นบ้านให้เป็นทั้งองค์ความรู้และอาชีพ ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ตั้งแต่ประวัติความเป็นมา ความสำคัญทางวัฒนธรรม วิธีการคัดเลือกวัตถุดิบ การคั่ว บด และหมักถั่วเหลือง ไปจนถึงการเก็บรักษาและการนำไปประกอบอาหาร โดยมีการจัดเนื้อหาอย่างเป็นระบบ แบ่งเป็นภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ เน้นการฝึกทำจริง เพื่อให้เกิดทักษะที่สามารถนำไปใช้ได้ทันที

นอกจากนี้ หลักสูตรยังบูรณาการด้านการตลาดและการสร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ การสร้างแบรนด์ และการจำหน่ายในช่องทางออนไลน์ เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้เรียนสามารถต่อยอดเป็นอาชีพได้จริง ทั้งยังช่วยอนุรักษ์วัฒนธรรมการกินของชาวแม่แจ่มให้คงอยู่คู่สังคมไทยอย่างยั่งยืน

ศกร.ระดับตำบลบ้านแม่ศึก

โดยครูนพรัตน์  ยารังกา

"ยาหม่องสมุนไพร ของดีคู่สุขภาพจากธรรมชาติ "

หลักสูตรการทำยาหม่องสมุนไพร จัดทำขึ้นเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและการใช้สมุนไพรในชีวิตประจำวัน ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ตั้งแต่การคัดเลือกวัตถุดิบสมุนไพร เช่น ไพล การบูร พิมเสน น้ำมันยูคาลิปตัส ไปจนถึงขั้นตอนการสกัด ต้ม เคี่ยว และผสมอย่างถูกวิธี รวมทั้งการปรับสัดส่วนเพื่อให้ได้ยาหม่องที่มีกลิ่นหอมเหมาะสมและปลอดภัยต่อการใช้งาน

เนื้อหาหลักสูตรยังครอบคลุมการบรรจุภัณฑ์ การสร้างแบรนด์ และการทำการตลาด เพื่อให้ผู้เรียนสามารถต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนหรือสร้างธุรกิจขนาดเล็กได้จริง พร้อมทั้งเน้นการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นอย่างคุ้มค่าและยั่งยืน หลักสูตรนี้จึงไม่เพียงแต่เสริมทักษะการทำผลิตภัณฑ์สมุนไพร แต่ยังช่วยสืบสานภูมิปัญญาไทย และสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้แก่ชุมชนอีกด้วย.

ศศช.บ้านห้วยวอก

โดยครูจิตภาณุ  ชื่นจิตทวีศักดิ์

"งานฝีมือที่บอกเล่าเรื่องราวของวัฒนธรรมและภูมิปัญญา   "

หลักสูตรการทำกระเป๋าอเนกประสงค์จากผ้าทอกะเหรี่ยงไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพราะความต้องการที่จะสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ แต่มีรากฐานมาจากเหตุผลสำคัญหลายประการ ทั้งในมิติทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ซึ่งสะท้อนถึงความมุ่งมั่นในการส่งเสริมชุมชนและอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป 

ศศช.บ้านเซโดซา

โดยครูจุฬาลักษณ์  สมวถา

"งานฝีมือที่บอกเล่าเรื่องราวของวัฒนธรรมและภูมิปัญญา   "

หลักสูตรการทำกระเป๋าอเนกประสงค์จากผ้าทอกะเหรี่ยงไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพราะความต้องการที่จะสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ แต่มีรากฐานมาจากเหตุผลสำคัญหลายประการ ทั้งในมิติทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ซึ่งสะท้อนถึงความมุ่งมั่นในการส่งเสริมชุมชนและอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป 

ศศช. บ้านกิ่วสะแวกใต้

โดยครูไตรรัตน์ สมัครสามัคคี