JARDUERA FISIKOAK ETXEAN

Hasiera batean, etxean jarduera fisikoa egiteko aukera gutxi daudela pentsa genezake, baina pixkat sakonduz gero benetan aukera anitza dela konturatuko gara. Gure etxean daukagun espazio eta materialak batipat baldintzatuko dituzte gure aukerak.

• Batetik, lehen esan bezala, gorputzaren zaintzaren ikuspegitik, ariketa fisikoak genituzke. Horien artean, gure gorputzaren kontzientzia izateko, lasaitzeko, gihar-hezurdura eta arnas-bihotz sistemak indartzekoak izan daitezke; gorputz jarrera edo mugimendu zehatzen kontrolan oinarritzen direnak (gimnasiak, giharketa, luzaketak...), edo dantza forma hartzen dutenak (aerobik, zumba...).

• Bestetik, pertsonaren ikuspegi orokorragotik beste jarduera fisiko mota asko ere, joko-jolas forma hartu ohi dutenak. Gorputz adierazpeneko joko-jolasetatik hasi, dantzak eta mota guztietako erronkak.

Gure alderdi emozional eta erlazionala oso garrantzitsua da, baita osasunaren ikuspegitik ere, beraz, ahal den heinean, etxekoen arteko elkarrekintza sustatzea ere bilatuko dugu.

• Ohiko Kirol edo jokoak edo egokituak (etxean dugun espazio eta materialaren arabera egokituak):

  • • Ping-pong etxeko mahaian.

    • Bolei-puxika

    • Puxika-tenis

    • Lokotxak

    • Txingak

    • Igel-jokoa eta antzeko punteria jokoak.

    • Orientazioa etxean.

• Joko tradizionalak

  • • Esku-jolasak

    • Bat, bi, hiru, txoriak kaka egin du! (Un, dos, tres, pajarito ingles)

    • Tabak

    • Iturri edo txapa jokoak (kanikekin etxean zailagoa da eta).

      • • Zirkuituak

        • Petanka txapekin

        • Futbol-txapa

          • • Zelaiarekin

            • Hiru txaparekin

        • Paretatik zeinek gertuen utzi.

        • Kanika joko asko ere txapekin egin genitzake.

    • ...

• • • Puxikekin:

      • • Airean mantentzera.

          • • Gorputz atal guztiekin, soilik eskuekin, soilik oinekin...

            • Binaka, txandakatuz.

            • Binaka, bi puxika. Berdin txandakatuz.

            • Hirunaka, bi puxika txandakatuz (ezin dut puxika bera bi aldiz jarraian jo). Berdin desplazamenduarekin, nonbaitera eraman beharra.

        • Garraioa

          • • Aurreko adibidean bezala ikutu soilez (tokeka).

            • Binaka (eskuekin heldu gabe). Tripa-tripa eta puxika erdian, ipurdi-ipurdi, kopeta-kopeta...

    • Boligrafoa, botila eta sokarekin (haria):

      • • Banaka. Zutik gaudela, soka bat gerritik lotu eta muturrean boligrafoa zintzilik, lurrean gure azpian dagoen botilaren ahoan sartzen saiatu (soka ez izatea luzeegia, makurtu behar izatea).

          • • Berdin, baina itsuka eta lagun batek hitzez gidatuta.

        • Kooperazioan. 2, 3, 4 lagun. Denen sokak bat egiten dute boligrafoan (gogoratu soka ez izatea luzeegia, makurtu behar izatea).

          • • Berdin, baina itsuka eta lagun batek hitzez gidatuta.

            • Berdin, baina soka hortzekin helduta (horrela ezin da hitz egin).

• Adierazpeneko jarduera fisikoen artean (forma edo ereduak egitean datzatenak) oso anitza da dugun aukera; gorputz adierazpeneko jolas eta jarduerak, dantza eta antzeko jarduera erritmikoak, eta akrobazia eta malabareen munduan ere asko ditugu proposamenak:

  • • Gorputz adierazpeneko joko-jolasak (hauek skype edo antzeko bitartez ere egin daitezke):

      • • Ispiluaren jolasa. Binaka aurrez-aurre:

          • Aurpegiko keinuak elkar imitatzera, txandaka.

          • Berdin, gorputz osoa imitatuz.

          • Batak bestea barre arazi (ikutu gabe); bestea serio mantentzen saiatu.

        • Pelikulak, hitzak edo esaldiak asmatzera.

    • Itzal antzerkia. Maindire txuria eta linterna edo argia. Maindirea bertikalki nolabait zintzilikatu eta atzean espazio zabala utzi, bukaeran argia kokatuz. HF saioetako adibide ugari dituzue, profesionalenak eta ikasleenak ere.

    • Ipotx antzerkia. Binaka, bat bestearen atzean; atzekoa (ahal bada beltzez tapatu) ipotxaren besoak izango da, eta aurrekoa hankak eta aurpegia. Irekitzen den txaketa batekin (atzeraka jantzita) eta galtza motz edota galtzerdi batzuekin adibidez egin daiteke, zapatilak ere gogoratu aurreko lagunaren eskuetan. Mozorrotzeko arropa, peluka eta edozein material ere aprobetxatu. Banaka edo taldean, pilota mahai gainean egindako zirkuitutik eraman putz eginez eta erori edo zirkuitutik atera gabe. Ekintza ohikoenak, dantzatu, makilatu, jan edo imitazioak izan ohi dira; aurten ikasle batzuk "tik-tok" dantza bat ere egin dute.

    • Acrosport, irudirik errazenak. Kontuz! Segurtasuna lehenetsi. Inguruan ezerrekin ez kolpatzeko moduko espazio tartea behar dugu. Gogoratu ezin garela erietxera joan!. Heldu eta haur, handi eta txikien artean erraz egin daitezke.

    • Soka-saltoa, espazio egokia aurkitzen badugu, eta bizilagunei jauzien kolpeekin kalte egin gabe egiteko aukera baldin badugu, salto desberdinak lortzen saiatu gaitezke (HF saioetan bezala). Gorputza lantzeko ariketa bezala ere erabili daiteke soka-saltoa; kasu horretan denbora kontutan hartzen da gehiago eta ez saltoaren zailtasuna.

    • Malabareak

      • • Zapiekin

        • Pilotekin

        • Diaboloa

        • Deabru makilak

        • Baloiarekin

        • Erratzarekin

          • • Eskuan bertikalki orekan mantendu, eskutik eskura pasa...

            • Oinean bertikalki orekan mantendu, oinetik oinera pasa...

    • Dantza eta antzekoak

• Behar bereziak barneratu (orokorrean bi muga mota barneratu izan ditugu HF saioetan, ikusmen falta eta mugimen falta). Egunerokotasuneko ekintzak itsu edo gerritik behera mugitu gabe egiten saiatu. Laguntza behar izan al dugu?

  • • Ea zenbat denbora irauten dugun (10', 20', 30'. 1 ordu...).

    • Ea ekintza zehatzak egiteko gai garen: gosaldu, jolastu, dantzatu, erronkaren bat...

• HF sites honetan bertan, jarduera desberdinen adibide asko dituzue eta baita bizipenak gogoratzeko zuen, ikasleen, irudiak ere.

• Internet-en interesa duzun jarduera fisiko horren inguruan bilaketa egin eta gauza harrigarriak aurkituko dituzu, ziur!

Adibiderako:

• • Adibiderako EL TRICICLE gorputz adierazpeneko maisuak! Galdetu gurasoei... Haien youtubeko kanalean antzezpen ikusgarriak aurki ditzakezue. Gure ikasleen antzezpen batzuk ere haien scketch-etan inspiratu dira (tenisekoan adibidez).

• Zenbait film interesgarri (GHetxean sitesetik hartuta):

  • • Txikienentzat (6 eta 10 urte bitartekoak)

      • CARS: auto lasterketak gustuko badituzu, hau da zure filma. Rayo McQueen, lasterketetako auto hasiberria, pistetan garaile handia izatera erabakita dago. Radiador Springs izeneko hiri txiki batek erakutsiko dio, batzuetan, garrantzitsuena ez dela helmuga zeharkatzen lehena izatea. Txikienekin ikustea gustatuko zaizue!

      • Billy Elliot: estereotipoek eta aurreiritziek ez dute lortzen britainiar dantzari gaztea geldiaraztea, bere ametsa pertseberantzia eta dedikazio handiz lortu nahi baitu. Ziur zu ikustean oinak mugitzea eragotziko duzula!

      • Carros de fuego: abentura zirraragarria, lau Oscar-en irabazlea, bi atleta britainiarren benetako istorioa kontatzen duena, 1924ko Parisko Olinpiar Jokoetan parte hartzeko prestatzen ari diren klase sozial ezberdinetako gazteak. Ez da gomendatzen 7 urtetik beherakoentzat.

      • Hoosiers, más que ídolos: bere generoko klasiko oso bat bihurtua, garai guztietako kirol film onena bezala ere baloratua izan da. Hoosiersek, saskibaloiaren munduan girotuta, Norman Dale institutuko entrenatzailearen istorioa kontatzen digu, baita Indianako hiri txiki bateko Hickory hirian izandako esperientzia ere.

      • El milagro: benetako istorio zirraragarria 7 urtetik aurrerako neska-mutilentzat, 1980ko Olinpiar Jokoetan izotz hockeyko talde amerikar bati buruzkoa, irabazteko aukera gutxi izan arren, munduko hockey talderik onenaren aurka jokatu zuena. Asmatuko duzu amaiera?

    • Adinekoentzat (10 eta 16 urte bitartekoak)

      • Titanes, hicieron historia: futbol amerikarra gustuko baduzu, hau da zure filma. Pantaila handiaren istorio harrigarri bat, kirolak amerikar arrazako integrazio prozesuan kontrako bi alde nola elkartu ditzakeen azaltzen duena. Eseri eta ikusi nola galtzen duten partida intolerantziak eta arraza-aurreiritziek!

      • Million Dollar Baby: boxeoa mutilen kirola baino ez dela uste duzu? Million Dollar Babyrekin iraunkortasunaren balioa ikasiko duzu, eta Maggie Fitzgeralden borondate indar hautsiezina ezagutuko duzu. Emozioz betetako filma, kirol ororen binomio perfektua erakusten diguna: Batasuna eta ahalegina.

      • Sara prefiere correr: film honekin ez dituzu 5 segundo ere beharko lokarriak lotzeko! Sarah ikasle bakarti eta barnerakoia da, korrika egiteko irrikaz dagoena. Bere ametsa? Kanadako talde nazionaleko kide izatea, hiria eta familia atzean utziko dituen pasioa. 15 urtetik aurrera.

      • Invictus: kirola unibertsala bada, adiskidetzea eta inspirazioa ere bai. Ez ezazu zinemarako egokitzapen harrigarri hau galdu, eta begira nola aldatu zuen kirolak Hegoafrikaren bizitza eta etorkizuna Nelson Mandelaren Bakearen Nobel sariari esker.

      • Coach Carter: garrantzitsuagoa al da saskibaloia emaitza akademikoak baino? Ken Carter entrenatzailearen saskibaloi taldeak oztopoak gainditzeko kemena, printzipioak eta gaitasuna erakusten dizkigu.

      • Campeones: saskibaloi taldea osatzen duten behar bereziak dituzten zenbait pertsonaren errealitatera gerturatuko da saskibaloi entrenatzaile bat, mozkorra dagoela gidatzearen ondorioz jasotako zigorra dela eta. Zeinek ikasiko du gehiago esperientzia honetatik? https://www.rtve.es/alacarta/videos/la-pelicula-de-la-semana/pelicula-semana-campeones/5471453/