Mark Braet

De persoonlijkheid van Mark Braet wordt gekenmerkt door uitzonderlijke humane waarden, een open positieve instelling, en een grote betrokkenheid bij wereldlijke problematieken, waarbij zijn leven in het teken staat van literatuur en van grensoverschrijdend politiek en sociaal-cultureel engagement. Hij is tevens vrijmetselaar. Mark Braet is traumatisch getekend door het verlies van zijn moeder op 12-jarige leeftijd, en door de pijnlijke confrontatie met de tweede wereldoorlog waardoor hij communistisch verzetsman wordt. Hij blijft levenslang trouw aan de communistische waarden, maar is tegelijkertijd radicaal gekant tegen elke vorm van verstarring.

Hij is uitgever en medeoprichter van verschillende culturele organisaties en tijdschriften, en is actief betrokken bij talrijke nationale en internationale culturele evenementen. Hij geeft frequent lezingen, onder meer over Federico García Lorca en de Spaanse burgeroorlog, Pablo Neruda, Bertolt Brecht,… Regelmatig verzorgt hij inleidingen op tentoonstellingen en bij publicaties.

Hij doorreist een 40-tal landen, onder meer de toenmalige Socialistische Sovjet-Republieken en zijn tweede thuis: Spanje.

Zijn uit 16 bundels bestaand poëtisch oeuvre is gekenmerkt door een zeer persoonlijke schrijfstijl waarbij het belang van de uiterlijke vorm dikwijls achterwege gelaten wordt ten behoeve van gevoelsexpressie, verbeeldingskracht en inhoud die getuigt van authentieke realiteit. Mark geeft uiting aan transcendente diepmenselijke gevoeligheid, geëngageerd verzet tegen elke vorm van onrecht, en een universele visie op verleden, heden en toekomst.

Er verschijnen publicaties in verschillende tijdschriften. Een keuze van zijn gedichten werden vertaald te Moscou, Leningrad en (Oost-) Berlijn. Zijn gedichten verschenen in vertaling in tijdschriften in Frankrijk, Hongarije, Griekenland, Bulgarije, enz.

Hij ontvangt verschillende literaire prijzen

In 1967 verschijnt van zijn hand een essay over Spanje

Gefascineerd door de poëzie van de Chileense dichter Pablo Neruda (nobelprijswinnaar literatuur 1971) vertaalt hij fragmenten uit diens beroemde Canto General en wijdt in 1974 een uitvoerig essay aan hem. Hij wijdt kort voor zijn overlijden een grootse herdenking aan deze dichter.

Naast het Spaans maakt hij vertalingen uit het Duits (Bertolt Brecht, Heinrich Heine) en het Frans.

"Zo dacht en overwoog hij, lezend en zoekend, lerend door vallen en opstaan, en kwam hij ertoe, na een lange, uitvoerige gedachtenwisseling met een vertegenwoordiger van de milieu-beweging die hij tijdens zijn verblijf te Jerusalem had leren kennen; te beseffen dat christenen en marxisten net dezelfde denkfout hadden gemaakt toen ze de mens in het centrum van alle prioriteiten hadden geplaatst. Beide strekkingen, ogenschijnlijk aan mekaar tegengesteld, maar met zovele raakvlakken en gemeenschappelijk, fundamentele opvattingen, hadden blijkbaar niet beseft dat níet de mens het primaire gegeven was, maar de natuur, waar de mens, doorheen een lange ontwikkelingsfase, in terecht was gekomen en dat precies díe mens tot verantwoordelijke opdracht had, ervoor te zorgen dat, in zijn eigen belang het oorspronkelijke milieu in evenwicht bleef"

1925:

• Op 7 juli om 14:00 u wordt Mark Braet onder de naam Marcel Maurice Braet geboren te Nieuwpoort. Vader Leon-Jozef Braet is aannemer, vrij-denkende liberale politicus en Esperantist. Moeder Bertha Loobuyck is afkomstig uit een héél katholiek landbouwersgezin.

1933:

• Mark ervaart een bijna-verdrinkingsdood.

1937:

• De moeder van Mark overlijdt. Mark is slechts 12 jaar oud. Hij zal zijn ganse leven lang hierdoor getekend blijven.

1939:

• Eerste gedicht.

1940:

• Op 27 mei wordt het ouderlijk huis volledig platgebombardeerd. Als bij wonder blijft iedereen in het gezin ongedeerd. Tot einde juni 1940 gaat Mark naar school in de R.M.S. te Nieuwpoort. Daarna gaat hij naar de R.M.S. te Brugge (1940-1942), Zijn creativiteit op gebied van schrijverschap wordt er gestimuleerd door zijn leraar en bekende schrijver en criticus Jan Schepens.

• vanaf september 1940 tot in de loop van 1943 volgt hij aan de Academie architectuur- en technisch tekenen.

• In de zomer van 1940 sluit hij aan bij de atletiekclub "cercle" te Brugge.

1942:

• In mei wordt de vier jaar oudere broer van Mark aangehouden. Dit wordt voor Mark de tweede traumatische gebeurtenis in zijn leven. Het is tevens de aanleiding om zich aan te sluiten bij het verzet (Revolutionare Volks-Jeugd of R.V.J.), onderdeel van het O.F.M.B. Hij wordt ook lid van de Kommunistische Partij van België (K.P.B.).

• Vanaf september 1942 tot maart 1944 volgt hij les aan het Koninklijk Atheneum Brugge. Daar heeft hij de opdracht een nieuwe verzetsgroep te stichten.

1943:

• Na de tweede golf van aanhoudingen in het Brugse (najaar 1943) neemt Mark actief deel aan het gewapend verzet bij het O.F. (Onafhankelijkheidsfront) en het Belgisch Partizanenleger (P.A.).

1944:

• Na de bevrijding van Brugge op 12 september treedt Mark tijdelijk in het werk bij het aannemingsbedrijf van zijn vader, waarbij de belangrijkste werkzaamheden (het herstellen van bruggen of aanleggen van nieuwe bruggen) plaats grijpen te Brugge en omstreken.

1945:

• Hij publiceert gedichten in diverse tijdschriften.

1946:

• Op 2 september vangt voor Mark de militaire dienstplicht aan in het opleidingscentrum "Majoor Blairon" te Turnhout. Na 6 weken wordt hij er Militair Instructeur. Hij krijgt een uitstekend rapport over het gedrag en de wijze van dienen.

1948:

• Op 16 juni krijgt hij de erkenning als gewapend weerstander.

• Op 24 december 1948 wordt hij redactielid van het Maandschrift voor Kunst en Cultuur "Voorpost" waarin hij regelmatig gedichten zal publiceren. Het tijdschrift is echter een kort leven is beschoren.

1949:

• Op 23 december 1949 treedt Mark in het huwelijk met Chris Delrue uit St.Joris a/Ijzer. 17 jaar later zal zich de wettelijke scheiding voltrekken.

1951:

• Hij wordt Handelsreiziger voor de Boekhandel "De Hele Wereld (Du monde entier)" te Brussel.

• Hij wint in de poëzieprijs van het "Wereldfestival van de Jeugd en de Studenten" te Berlijn, met het gedicht “Partizanenlied”.

• Mark Braet is Medestichter van de "Vlaamse Volkhogescholen voor Kunst en Wetenschap" onder de leiding van Prof. Dr. Massart, Hoofd van het wetenschappelijk onderzoek, en Prof. Dr. Vandendriessche. VVKW had afdelingen te Antwerpen, Brugge, De Pinte, Gent, Mechelen, Oostende, e.a. De officiële oprichting van de vereniging zal plaatsvinden op 1 augustus 1955.

• Op 14 juli ontvangt hij de "Herinneringsmedaille van de oorlog 1940-1945 met twee gekruiste sabels" alsook de "Medaille van de Weerstand".

• Hij ijvert voor het verbod van chemische wapens

1953:

• In maart onderschrijft Mark zijn deelname aan het huldecomité ter ere van Charles De Coster en zijn oeuvre, samen met Bert Brauns, Frans Buyens, Johan Daisne, Willem Elsschot, Alois Gerlo, Raymond Herreman, Achilles Mussche, David Scheinert e.a.

• Mark Braet wint de poëzieprijs "Wereldfestival Demokratische Jeugd" in Boekarest.

1954:

• Op 16 maart 1954 treedt hij in dienst in de sector decoratie van de Innovation, te Kuiperstraat, Brugge. Hij blijft er werken tot 1958.

• Op 3 en 4 april : deelname aan de samenkomst met Oost- en Westeuropese letterkundigen te Knokke met deelname van o.m. Elsa Triolet, J.P. Sartre en Vercors (Frankrijk); Anna Seghers en Bertolt Brecht (D.D.R.); Carlo Levi (Italië); Constantin Fedin (U.S.S.R.); J. Iwaskievicz (Volksrepubliek Polen); Mevr. Kaminova en Mr. Karaslavov (Bulgarije) en de Belgische auteurs Norge, Robert Vivier, Frans Hellens, Alois Gerlo e.a.

• In Juli onderschrijft Mark de oproep van de "10de verjaardag van de Bevrijding".

1957:

• In augustus neemt hij deel aan het "VIe Wereldfestival van jeugd en Studenten" te Moskou. Hij ontmoet er onder andere de Turkse dichter Nazim Hikmet en de Griekse componist Mikis Theodorakis.

• Hij organiseert een handtekeningenactie onder Vlaamse letterkundigen en kunstenaars tegen het gebruik van atoomwapens.

1958:

• Mark Braet richt “Ars et Cultura” op met de bedoeling als zelfstandige een aantal activiteiten te organiseren: invoer en verkoop van fonoplaten uit de DDR, organiseren van concerten, literaire vertalingen. Deze activiteiten lopen door tot december 1962.

• Op 15 april wordt hij mede-stichter van de Vereniging België-Duitse Democratische Republiek (D.D.R.), samen met o.m. prof. Dr. Willem Pee.

1959:

• Mark sticht samen met Georges Van Acker het literair tijdschrift "Kruispunt" op.

1963:

• Aanvang oktober wordt hem de poëzieprijs van Wemmel toegekend voor het beste gedicht dat in het voorbije jaar in een tijdschrift verscheen.

• Van 1963 tot 1973 is hij Lid van het Centraal Comité van de KPB, waarbij hij van 1963 tot 1970 de functie van Politiek Secretaris van de KPB, Federatie West-Vlaanderen, inneemt.

1964:

• Er vindt in Merelbeke in 1964 een samenkomst plaats voor de fusie tussen de tijdschriften Kruispunt en Sumier.

1966:

• Mark Braet is medeoprichter van het “Vlaams Marxistisch Tijdschrift”.

1967:

• Poëzieprijs van de stad Tielt 1967: hij wordt tweede geklasseerd met zijn inzending "Met glinsterend Haar".

• Hij koopt samen met de dichter Jan van der Hoeven een woning in het toen nog niet op de kaart gelegen dorpje Masarbonés in Catalunya.

1969:

• Mark Braet is eerste laureaat voor de literaire prijs van de stad Tielt met de inzendingen "weer verder", "nog tot morgen" en "in hun laarzen van honger".

• In december heeft Mark Braet een ontmoeting met Frans Masereel te Avignon, in het vooruitzicht van de oprichting van het Frans Masereelfonds.

1970:

Mark Braet is Nationaal Secretaris Generaal van de Vereniging België-URSS (VBU). Hij verzorgt de culturele uitwisselingen tussen Vlaanderen en de 15 Sovjetrepublieken.

1971:

• Hij neemt het initiatief tot de oprichting van de Socio-Culturele Vereniging "Frans-Masereel-fonds". Het "Frans-Masereel-fonds" wordt officieel opgericht na ontvangst van de brief voor akkoord van Frans Masereel.

• Op 23 februari wordt hij benoemd tot "Ridder in de Orde van Leopold II" .

1973:

• Mark Braet organiseert een uitgeverij in het kader van het F. Masereelfonds.

• Op 27 oktober wordt hem de onderscheiding "Ehrennadel für Verdienste um die Freundschaft der Völker" toegekend vanwege "De Liga für Völkerfreundschaft der Deutschen Demokratischen Republik" (Berlin).

1976:

• 10 januari: Mark Braet wordt ingewijd in de vrijmetselaarsloge La Flandre te Brugge

• Mark staat op de lijst van de Kommunistische Partij van België (KPB) voor de gemeenteverkiezingen van 10 oktober.

1977:

• Hij staat op de verkiezingslijst van de K.P.B. (Kommunistische Partij van België) als eerste kandidaat voor de Kamer.

1978:

• Mark Braet is winnaar poëzieprijs van tijdschrift “Nieuwe Stemmen”. zie brief

• Hij richt, samen met Filip Delmotte, de Brugse initiatiefgroep op tegen kernwapens.

• Hij is opnieuw kandidaat bij de verkiezingen

1982:

• Hij is medeoprichter van de vrijmetselaarsloge Tanchelijn in Brugge

• Mark Braet treedt toe tot het beschermcomité ter gelegenheid van de internationale conferentie te Keulen op 30-31 oktober voor de eerbiediging van de Rechten van de Mens in Turkije met o.m. Albert de Smaele (oud-Minister), T. Dhanis (Nationaal Aalmoezenier van de M.O.C.), Pierre Galand (Nationaal Voorzitter van OXFAM), en diverse leden van het Europees Parlement.

1984:

Mark stelt zich kandidaat voor de Europese Verkiezingen als nr 5 op de lijst van de KPB.

1985:

Mark Braet richt samen met A.-M. Braet en Bart Vonck de uitgeverij "Pablo-Neruda-fonds" op.

1986:

• In januari gaat Mark Braet met pensioen bij de Vereniging België-USSR.

• Hij verleent zijn medewerking aan 50 jaar herdenking van de Spaanse Burgeroorlog.

1987:

• Op 20 januari ontvangt hij een onderscheiding vanwege het "Rode Leger" (U.S.S.R.) voor hulp aan Sovjet-Krijgsgevangenen tijdens WOII.

1988:

• Op 21 oktober 1988 wordt de 3e Schaap Prijs uitgereikt aan Mark Braet in het Ontmoetingscentrum Harelbeke. De Orde van het Zwarte Schaap werd opgericht te Beveren (Roeselare) op 6 maart 1982. Zij is een confrerie van mannen en vrouwen die ijvert voor een open, verdraagzaam en pluralistisch Vlaanderen. De orde van het Zwarte Schaap steunt op het modern humanisme dat aanzet tot nadenken en creatieve bezinning. Zij doet een beroep op menselijke vermogens die zij als positief ervaart, zoals redelijkheid, verantwoordelijkheid en kritische zin.

1990:

• Tussen 18 en 28 juni 1990 schrijft Mark Braet onder de pseudoniem 'Robrecht van Vlaanderen' de autobiografische novelle "De zoete geur van zwavel"

1994:

• Op 15 januari 1994 vindt de stichtingsvergadering plaats voor de vereniging SPOETNIK. Stichtende leden zijn Mark Braet, Johan Ghyselen, Raoul Vanderstockt en Carlos Van Vooren. De statuten worden gepubliceerd in het maandelijks tijdschrift Contact. Artikel 3 van de statuten vermeldt: "De v.z.w. Spoetnik, als pluralistische organisatie, heeft tot doel, volledig soeverein, de relaties, de wederzijdse kennis en de samenwerking onder iedere vorm en op elk gebied te bevorderen tussen Vlaanderen enerzijds en de volkeren van Armenië, Azerbeidzjan, Belarus, Estland, Georgië, Kazachstan, Kirgistan, Letland, Litouwen Moldova, Oekraïne, Oezbekistan, Rusland, Tadzjikistan en Turkmenistan anderzijds."

1995:

• Mark Braet creëert het literair salon ISLA NEGRA in het kader van de uitgevrij Pablo Nerudafonds.

1997:

• 19 september: Huwelijk met Nèle Ghyssaert in het stadhuis van Damme

2001:

• Mark Braet sticht de vzw “2004 Pablo Neruda 100” in functie van een internationale herdenking met verscheidene activiteiten rond de Chileense dichter Pablo Neruda in 2004.

2003:

• Mark Braet overlijdt op 6 februari op 77-jarige leeftijd aan de gevolgen van een herseninfarct.