Madeira
Van 12 tot 19 mei 2008 verbleven we met vakantie op Madeira
Madeira, een subtropisch bloemeneiland midden in de Atlantische Oceaan, ongeveer 700 kilometer ten westen van Afrika en 1000 kilometer ten zuidwesten van de Portugese kust lijkt wel gemaakt voor wandelaars. Het is als een weelderige groene tuin tussen het eindeloze helderblauw van de hemel en het diepblauw van de oceaan.
Samen met Porto Santo en de zuidelijker gelegen Ilhas Desertas en de Ilhas Selvagens vormt Madeira een autonome regio van Portugal. De Azoren hebben binnen Portugal dezelfde status.
De grootste stad op Madeira en tevens de hoofdstad van de autonome regio is Funchal.
Madeira heeft weinig stranden, een zachtglooiende kust in het zuiden en een grillige, ruige rotskust in het noorden. In het bergachtige binnenland verbouwen boeren mango’s, avocado’s en vooral bananen, terwijl de tuinen vol staan met kleurige bloemen en planten.
Wij verbleven eerst in het zuidoosten (Santa Cruz) en dan aan de zuidkust (Ribeira Brava).
Dit Portugese eiland is best te voet te ontdekken, wij deden dat via de ‘levadas’. De eerste levadas werden aangelegd en beheerd door rijke grondbezitters die het water gebruikten voor hun eigen landerijen. Het overtollige water verkochten ze aan hun pachters en andere boeren. In de eerste helft van de 19e eeuw begon de overheid echter zelf met de aanleg van openbare levadas. Tot dan had de staat zich beperkt tot het geven van vergunningen voor kanaalaanleg en regelgeving voor de administratie ervan. De Levada do Furado was een van de eerste waaraan men in 1830 begon. In 1871 ging de houweel pas echt in de rotswand. De arbeiders hingen daarbij vaak in tenen manden, die wat hoger aan boomstammen waren vastgebonden. Tientallen steenhouwers zijn daarbij om het leven gekomen. Ruim dertig jaar duurde de bouw. Vooral de in de harde basalt uitgehouwen loop van de levada bij Cabeço Furado en de vele muurtjes, die als het ware tegen de rotswand geplakt zitten, verklaren de lange bouwtijd. Pas in 1905 stroomde het eerste water via Camacha naar de akkers aan de zuidkust.
De levada's vertrekken van: Paul da Serra en Rabacal.
Het plateau van Paul da Serra ligt op 1500m hoogte en vormt in het Westelijk deel van Madeira zowat de scheidingslijn tussen Noord en Zuid die zich uitstrekt tussen Achada da Cruz tot Encumeada. Aan de noordzijde van het plateau ligt het eeuwig groene laurissilva.
Door de verdamping boven dit woud, is er hier heel vaak een dichte mist. Ook strakke winden kenmerken het klimaat van dit hoogteplateau.
Paul da Serra heeft lang met Santa Cruz in strijd gelegen voor de uitbouw van luchthaven van Madeira, maar de mist en wind waren een te groot nadeel voor deze regio.
In het gebied, dat zich uitstrekt tussen Achada da Cruz to Encumeada, is er bovendien nauwelijks sprake van bewoning en enkel herders kunnen hier behoorlijk uit de voeten. Wat opvalt bij een tocht langs dit gebied is de stilte, enkel de bel van een koe of de schreeuw van een roofvogel verstoort hier de rust .
Ons vakantie programma:
12/5 Vertrek vanuit Zaventem, na ± 4 uur vliegen komen we aan omstreeks 9 uur (plaatselijke tijd).
Transfer naar hotel Vila Galé in Santa Cruz.
Alles verliep zoals gepland en onder begeleiding van onze gids, Julien, deden we een eerste verkenningstocht in Santa Cruz.
Startplaats van onze eerste wandeling
13/5 Voettocht over de Levada do Furado, hij was een van de eerste levadas waaraan men in 1830 begon en deze waterstroom zit vol met forellen die hier zijn uitgezet. Een bus bracht ons naar het vertrekpunt van de wandelweg, die gaat van van Ribeiro Frio tot Portela. Bij Ribeira Frio ligt ook het Park Forestal, een stuk oerwoud, waar de oorspronkelijke vegetatie beschermd wordt.
Tijdens deze gemakkelijke wandeling van ongeveer 11 km maakten we voor het eerst kennis met de levadas en de natuur op Madeira.
Na de wandeling stond er ook nog een bezoek aan Machico op het programma.
14/5 Voettocht langs Levada do Canical en bezoek aan het schiereiland Ponta de Sao Lourenço.
De bus bracht ons naar Marços, deze 13 km lange wandeling voert ons door de vallei van de Machico en toont de typische akkerbouwwijze van de boeren.
Ook dit was een rustige, gemakkelijke wandeling, langs een pad dat nergens ruimte biedt voor twee mensen naast elkaar (laat staan meer).
De wandeling gaf een prachtige indruk van de authentieke bebouwing en bewoning van waaruit de landbouw werd en wordt bedreven.
Daarna bezochten we twee uitzichtpunten op Ponta de Sao Lourenço en het kustdorp Caniçal,
overal heb je van op steile kliffen zicht op de Atlantische Oceaan. De vegetatie is hier totaal verschillend van de rest van het eiland, er zijn geen terrassen en groene wouden maar dorre grasvlakten.
15/5 Voettocht naar het hoogste punt van Madeira, de Pico Ruivo. 11 km lange wandeling, van 1.800 m naar 1.300 m en weer terug naar 1.800 m. Had letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt van onze wandelvakantie moeten worden, met adembenemende uitzichten, maar... mist en regen hebben er voor gezorgd dat we slechts nu en dan zicht kregen op het dal... Dit gebied bestaat uit ongerept terrein van vulkaangesteenten in het midden van het eiland.
Deze wandeling wordt gekenmerkt door steile klimmen en sterke afdalingen, soms leidt het pad langs diepe afgronden. Hoogtevrees is uit den boze ...
Het pad werd aangelegd voor de gelovigen van de zuidkust die religieuze festivals aan de noordkust wilden meemaken en andersom.
Tijdens deze wandeling werden we geconfronteerd met de vulkanische wordingsgeschiedenis van Madeira en op deze hoogtes zie je hoe water en wind hun afbrekende krachten volbrengen. Enkel kaal gesteente is wat rest, tevens vindt je hier de afwisseling tussen hardere en zachtere steensoorten die soms voor spectaculaire effecten zorgen.
Santana met zijn typische driehoekige huisjes.
16/5 Verplaatsing naar hotel Bravamar in Ribeira Brava aan de zuidkust en een bezoek aan de hoofdstad Funchal.
Deze stad die tegen een heuvel is aangebouwd herbergt naast een aantal monumenten eveneens een botanische tuin, in deze 'Jardim Botanico' kan je genieten van prachtige vergezichten.
Een toeristische trekpleister is eveneens de kleurrijke groenten- en fruitmarkt (Mercado dos Lavradores) .
De kathedraal (Sé) is wellicht de topattractie, zij werd gebouwd bij de eerste nederzettingen en gaat dan ook door als het oudste gebouw van Madeira. Aan het altaar staat een Vlaams retabel. De kathedraal ligt in de oudste wijk van Funchal, nl. Zona Velha. Het is een wirwar van kleine straatjes waar ook het Museu de Arte Sacra is gevestigd. Wellicht het belangrijkste museum van de stad. Het bezit heel wat meesterwerken aangekocht door rijke kooplui en geschonken aan de kerkelijke overheid. Omdat er ook Vlaamse kolonisten waren op Madeira zijn er ook werken te zien van 15de en 16de eeuwse Vlaamse schilders.
Madeira en de stad Funchal zijn rijk geworden door de suikerrietplantages. Het was precies in de Zona Velha dat het eerste suikerriet werd gewonnen. Op die plaats staat nu ook het Suikermuseum, gevestigd in het voormalig huis van een Vlaamse handelaar. Funchal telt nog een tiental andere musea over uiteenlopende onderwerpen: wijn, brandweer, schilderkunst, aardewerk, natuur, ...
Het Museu Quinta das Cruzes of huis van de kruisen is een aanrader. Je krijgt er de combinatie van museum en botanische tuin.
Ook bezienswaardig is het Convento de Santa Clara, een kloosterkerk dat bezet is met azulejo's.
Vanaf de Estrada Monumental langs de haven en de Avenida do Mar, wandel je langs de mooiste gebouwen tot het fort van Sao Tiago.
Hierbij passeer je mooie parken zoals het park van Santa Catarina en zie je de cruiseschepen voor anker in de haven.
Nabij de Marina, concentreren zich de meeste musea, zoals het museum van Christoffel Colombus, het wijn museum en vooral het kunstmuseum 'Arte Sacra'.
Opmerkelijk is ook hoe de straten allen met kleine lavasteentjes zijn aangelegd. En dit alles, steentje per steentje en met de hand !
17/5 Voettocht langs de Levada do Norte. Een 13 km lange wandeling die start vlakbij de Encumeada-pas en loopt via Folhadal naar Ginjas door niet minder dan zes tunnels. Na elke tunnel gaat er een nieuwe wereld open, laurierbomen en watervallen waren de vaste ingrediënten van deze tocht. Vanuit deze hoogte genoten wij van het indrukwekkende zicht op de omgevende bergen en de vallei van Serra d'Agua.
Sao Vicente, de hoofdstad van de noordkust.
18/5 Voettocht langs levadas bij Rabacal, 13 km., we lopen de route van de 25 fontes, ofwel de 25 bronnen in het Nederlands. Het gebied ten noorden van Rabaçal is een zeer waterrijk gebied. Vandaar dat er op verschillende hoogtes maar liefst drie levadas kunnen gevoed worden.
Deze laatste tocht voert ons langs Rabacal, een betoverend oord, je ziet de levada's op 3 niveaus tegelijk, het is ook de weg van de ruisende watervallen en smaragd-groene bergen. Men zegt dat het een van de mooiste wandelingen is op Madeira. Je wandelt er door een soort jungle-achtige vegetatie, met af en toe een pittig klimmetje en afdalingen van de éne levada naar de andere.
19/05 Extra dag in Funchal
Terugvlucht naar Brussel om 19u50.
Einde van een mooie reis, georganiseerd door "Vakantiegenoegens" is nu "Pasar vzw"