Palliatieve/terminale zorg

Bij COPD wordt palliatieve (-terminale) zorg vaak te laat ingezet. Cliënten zijn zich vaak niet bewust van het feit dat ze uiteindelijk kunnen komen te overlijden aan hun ziekte. Wat kan helpen om op tijd Advance Care Planning (ACP) in te zetten is de surprise question, hiervoor is een markeringskaart ontwikkeld, specifiek op bepaalde ziektebeelden waaronder ook COPD.

Op Pallialine is een 'richtlijn palliatieve zorg bij mensen met COPD' [20] terug te vinden en een richtlijn over pijn bij gevorderde stadia van COPD [21]. Zie ook het zorgpad pijn, medicamenteuze behandeling [22]. 


- Bij COPD is palliatieve zorg gericht op het behandelen van symptomen (waarbij gebruik gemaakt kan worden van de richtlijn)

- verbetering/handhaving van kwaliteit van leven en van sterven [23]. 

- vaststellen van zorgdoelen en bepalen van waarden, wensen en behoeften dmv ACP [24]

- ondersteunen van naasten 

Als de stervensfase intreedt kun het zogpad Stervensfase inzetten [25]. 

Bronnen

20. Richtlijn palliatieve zorg bij mensen met COPD. [internet]. Beschikbaar via:  https://palliaweb.nl/richtlijnen-palliatieve-zorg/richtlijn/copd [Geraadpleegd op 19 april 2023]. 

21. Richtlijn pijn bij gevorderde stadia van COPD of hartfalen. [internet]. Beschikbaar via:  https://palliaweb.nl/richtlijnen-palliatieve-zorg/richtlijn/pijn-gevorderde-copd-of-hartfalen [Geraadpleegd op 19 april 2023]. 

22. Wijkverpleging.org. Zorgpad pijn. [internet]. Beschikbaar via: https://sites.google.com/wijkverpleging.org/zorgpad-pijn/zorgpad?authuser=0 [Geraadpleegd op 19 april 2023]. 

23. Maastricht UMC+. Patienten met ernstig COPD gebaat bij dagelijkse dosis morfine. [internet]. Beschikbaar via:  https://www.mumc.nl/actueel/nieuws/patienten-met-ernstig-copd-gebaat-bij-dagelijkse-dosis-morfine [Geraadpleegd op 19 april 2023]. 

24. Compassion. Toolbox voor passende palliatieve zorg bij COPD. [internet]. Beschikbaar via: 

https://palliatievezorgcopd.nl/toolbox/ [Geraadpleegd op 19 april 2023]. 

25. Palliaweb. Zorgpad stervensfase. [internet]. Beschikbaar via: 

https://palliaweb.nl/zorgpraktijk/zorgpad-stervensfase [Geraadpleegd op 19 april 2023].