หน่วยที่ 2

การบวกและการลบจำนวนนับไม่เกิน 100,000

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ รหัสวิชา ค 13101

การบวกและการลบจำนวนนับไม่เกิน 100,000

สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

การบวก หลักการหาผลบวกแบบไม่มีทดทำได้โดยนำเลขโดดที่อยู่ในหลักเดียวกันมาบวกกันทีละหลัก และเขียนผลบวกให้ตรงกับตัวตั้งและตัวบวก โดยเริ่มจากหลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย หลักพัน หลักหมื่น ตามลำดับ ส่วนหลักการหาผลบวกแบบมีทด มีหลักการหาผลบวกคล้ายกับการหาผลบวกแบบไม่มีทด แต่ต่างกันในขั้นตอนการเขียนผลบวก เนื่องจากการบวกแบบมีทด จะได้ผลบวกเป็นจำนวนที่มี 2 หลัก ดังนั้นในการเขียนผลบวกจะต้องมีการเขียนทดจำนวนในหลักที่อยู่ซ้ายมือไปเรื่อย ๆ เสมอ วิธีการหาผลบวกสามารถทำได้หลายวิธี แต่วิธีที่นิยมใช้มากที่สุด คือ วิธีลัด ส่วนการบวกจำนวนนับสามจำนวน ให้หาผลบวกจำนวนนับสองจำนวนก่อน แล้วจึงนำผลบวกที่ได้มาบวกกับจำนวนนับที่เหลือ สำหรับกระบวนการแก้โจทย์ปัญหาการบวก ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา วางแผน ลงมือแก้โจทย์ปัญหาโดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ แสดงวิธีทำเป็นลำดับขั้นตอน แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ และสำหรับการสร้างโจทย์ปัญหาการบวกจากภาพ ข้อความ หรือประโยคสัญลักษณ์ต้องเข้าใจเกี่ยวกับส่วนประกอบของโจทย์ปัญหา และสร้างโจทย์ให้สอดคล้องกับภาพ ข้อความ หรือประโยคสัญลักษณ์ เริ่มจากการกำหนดความคิดรวบยอดทางคณิตศาสตร์ สร้างเรื่องราวจากจำนวนที่กำหนด ตั้งคำถาม สร้างโจทย์ปัญหาการบวก และแก้โจทย์ปัญหาการบวก ซึ่งโจทย์ปัญหาต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ในชีวิตจริง

สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

การลบ การหาผลลบแบบไม่มีการกระจาย คือ การนำเลขโดดที่อยู่ในหลักเดียวกันมาลบกันทีละหลัก โดยไม่มีการกระจาย และเขียนผลลบให้ตรงกับตัวตั้งและตัวลบ โดยเริ่มจากหลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย หลักพัน หลักหมื่น ตามลำดับ การลบแบบไม่มีการกระจาย คือ การนำเลขโดดที่อยู่ในหลักเดียวกันมาลบกันทีละหลัก และเขียนผลลบให้ตรงกับตัวตั้งและตัวลบ โดยเริ่มจากหลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย หลักพัน หลักหมื่น ตามลำดับ ซึ่งการหาผลลบแบบมีการกระจาย มีหลักการหาผลลบคล้ายกับการหาผลลบแบบไม่มีการกระจาย แต่การลบแบบมีการกระจายนั้น เลขโดดของตัวตั้งบางหลักจะมีค่าน้อยกว่าตัวลบ ดังนั้น จึงจำเป็นต้องกระจายค่าของเลขโดดในหลักที่อยู่ทางซ้ายมือ การหาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์คือ การหาค่าของตัวที่ไม่ทราบค่าจากประโยคสัญลักษณ์การบวกและการลบ โดยสามารถหาค่าได้จากการใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบมาช่วยในการหาคำตอบ กล่าวคือ ผลลบของจำนวนสองจำนวนใด ๆ เมื่อนำมาบวกกับตัวลบจะเท่ากับตัวตั้ง การแก้โจทย์ปัญหาการลบคือ การแสดงวิธีทำและหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบ ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา วางแผนแก้โจทย์ปัญหา ลงมือแก้โจทย์ปัญหา โดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์การลบ และแสดงวิธีทำเป็นลำดับขั้นตอน แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ และการสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ ข้อความ หรือประโยคสัญลักษณ์ต้องเข้าใจเกี่ยวกับส่วนประกอบของโจทย์ปัญหา และสร้างโจทย์ให้สอดคล้องกับภาพ ข้อความ หรือประโยคสัญลักษณ์ โดยเริ่มจากการกำหนดความคิดรวบยอดทางคณิตศาสตร์ สร้างเรื่องราวจากจำนวนที่กำหนด ตั้งคำถาม สร้างโจทย์ปัญหาการลบ และลงมือแก้โจทย์ปัญหาการลบ ซึ่งโจทย์ปัญหาต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ในชีวิตจริง