LPD1a - De leerlingen lichten toe hoe bouwstenen van digitale systemen zich tot elkaar verhouden en op elkaar inwerken.
KOV: GLI-ddaa1
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden: PSM, STEM/Techniek, Wiskunde of Nederlands
Kernwoorden: computerkast of computerbehuizing, moederbord, processor (of CPU), geheugen (intern/extern geheugen, werkgeheugen, extern), voeding, kaartlezer, dvd-speler/schrijver, uitbreidingskaarten (grafische kaart, netwerkkaart, geluidskaart), recupel, poorten (USB, thunderbolt, videopoorten HDMI, DVI, DisplayPort, VGA, netwerkpoorten of etnernetpoort (UTP-kabel), bekabeld verbinden( USB, thunderbolt, videopoorten, netwerkpoorten, (e)SATA en oudere aansluitingen zoals SCART, PS/2-poort en component/composiet) of draadloos verbinden (wifi, mobiel internet, bluetooth of NFC), streamen, gigaHertz, geheugencapaciteit (bit, byte, kilobyte, megabyte, gigabyte en terrabyte).
Inleidende vragen:
Welk type kabels ken je?
Met welk soort kabel laad jij je smartphone op?
Hoe sluit je een computer aan op een scherm of een televisietoestel?
Hoe kan je draadloos bestanden versturen?
Wat is streamen?
Devices draadloos en bekabeld verbinden: bandbreedte, veiligheid, betrouwbaarheid, voor- en nadelen.
Opdrachten
Laat de leerlingen op hun smartphone een foto zoeken op Google afbeeldingen. Laat ze deze foto downloaden (4G? wifi?) Verstuur de foto naar een klasgenoot.
Zoek op hoe snel je internetverbinding is. Vergelijk vervolgens de internetsnelheid van de wifi met die van mobiele data.
Magali Seghers
Hoe kan je toestellen (printer, pc, smartphone, toetsenbord, beamer, koptelefoon) laten verbinden met elkaar?
Opdrachten
Taalvakken (lezen): Deel reclameadvertenties van verschillende elektronicawinkels uit. Stel vragen over enkele toestellen. De leerlingen zoeken de specificaties in de folders.
Zoekopdracht: De leerlingen vullen een tabel met specificaties van verschillende toestellen door bronnen te raadplegen.
Nederlands: Laat je leerlingen een instructie opstellen (bv. Hoe moet je jouw koptelefoon verbinden met je pc?)
Hier vind je een leesoefening (Bookwidgets) over de RFID-code die winkels gebruiken om items te beveiligen. Je kan een kopie maken van de oefening in je eigen account.
Magali Seghers
Geheugencapaciteit: Laat je leerlingen draadloze verbindingen onderzoeken.
Opdrachten
Wiskunde: Laat leerlingen rekenen met bit, byte, kilobyte, megabyte, gigabyte en terrabyte in vraagstukken. (Voorbeeld: Je smartphone heeft een opslagcapaciteit van 128 gigabyte. Hoeveel foto's kan je bewaren als je ervan uitgaat dat een foto gemiddeld 2 MB groot is?)
Wiskunde: Laat je leerlingen draadloze verbindingen onderzoeken bv. Reken uit hoeveel afbeeldingen van bepaalde grootte je per minuut kan doorsturen).
Magali Seghers
Je kan de leerlingen confronteren met foutmeldingen (bv. de printer werkt niet). Laat hen foutmeldingen lezen en interpreteren.
Opdrachten
Geef elke leerlingen een kaart met een situatie waarbij er een ICT-probleem opduikt. Laat ze een stappenplan opstellen om de foutmelding te verhelpen.
Magali Seghers
Hoe kan je efficiënt werken in een browser en voorkeuren of instellingen bewaren? Hoe kan je Google, MS Office 365, bol.com … op een toestel synchroniseren met andere toestellen?
Opdrachten
In deze video van informaticalessen.be worden interessante tips gegeven over de webbrowser:
Magali Seghers
Geef de leerlingen inzicht in algoritmes. Wat is incognito surfen? Wat zijn cookies en hoe moet je die verwijderen?
Opdrachten
Dit onderwerp leent zich uitstekend tot een debat of klasgesprek (bv. over de termen sextortion, privacy op internet,...)
In dit filmpje uit De Kazakkendraaiers toont Bart Cannaerts aan dat je voorzichtig moet omgaan met de informatie die je op internet deelt.
In dit filmpje van Febelfin achterhaalt een 'mindreader' financiële informatie op internet.
In de documentaire 'The Social Dilemma' (op Netflix, 94 min) toont men aan wat de gevolgen zijn van onze sterke afhankelijkheid van sociale media.
Engels: Op de website European Cyber Security Month kan je filmpjes met getuigenissen bekijken en infographics downloaden.
Nederlands: Deze kijk -en luisteroefening (Bookwidget) over de reportage 'Wij zijn gezien' (Tim Verheyen) kan je bewerken, kopiëren en delen.
Laat leerlingen hun privacy instellingen op hun social media controleren: Wie mag welke gegevens bekijken? Wie mag mij contacteren? Wie mag de foto's en filmpjes die ik deel bekijken
Magali Seghers
LPD1b - Computationeel denken: de leerlingen ontwerpen algoritmes om problemen digitaal op te lossen.
KOV: GLI-ddaa1
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden: STEM/Techniek, Wiskunde en Digitale vaardigheden
Kernwoorden: algoritme, programmeren, programma, algoritmisch denken
Inleidende vragen:
Wat is het verschil tussen een algoritme en een programma?
In het dagelijks leven zijn er heel wat problemen die we moeten oplossen. Een algoritme is de weg om van een probleemstelling naar een oplossing te komen. Kan je een voorbeeld bedenken?
Wiskundige inhouden formuleren als een algoritme.
Opdrachten
Op deze website van J. Pelgrims vind je een online cursus met oefeningen algoritmisch denken, op maat van de tweede graad.
Wiskunde: Laat de leerlingen wiskundige inhouden (zoals de stelling van Pythagoras, voorschrift van een eerstegraadsfunctie door twee punten,..) als algoritme formuleren.
Op deze pagina van de website informaticalessen.be vind je heel wat voorbeelden en oefeningen die je kan gebruiken om dit doel te bereiken.
In dit korte filmpje van SkillsDojo ontdek je wat programmeren precies is.
Magali Seghers
Hoe kan je een algoritme presenteren of programmeren?
Opdrachten
Laat de leerlingen kennismaken met het gratis programma Scratch.
Op de blog van Kevin Vermassen vind je Nederlandstalige handleidingen en oefeningen Scratch.
In deze video van informaticalessen leer je programmeren met Scratch:
Magali Seghers
LPD2 - Attitude: De leerlingen tonen zelfvertrouwen bij het verkennen en gebruiken van digitale infrastructuur en toepassingen.
KOV: GLI-ddaa2
Attitude
LPD3a - De leerlingen kunnen digitale bestanden manipuleren.
KOV: GLI-ddaa3
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. bij Nederlands in een online leesportfolio.
Kernwoorden: besturingssysteem, operating system, hardware en software, gestructureerd bewaren en beheren, schijfhygiëne, grote hoeveelheden bestanden gelijktijdig manipuleren.
Mappen manipuleren: mappen aanmaken, verwijderen, verplaatsen, kopiëren, hernoemen, verwijderen en sorteren.
Opmerking
Herhaal deze leerstof uit het GLI van de eerste graad. Laat de leerlingen ook een grote groep bestanden gelijktijdig manipuleren: verplaatsen, kopïeren,...
Opdrachten
Met deze Bookwidget kan je dit LPD herhalen. Maak een kopie in je account zodat je de oefening kan bewerken en delen met je leerlingen.
Magali Seghers
Leerlingen houden rekening met compatibiliteit tussen digitale infrastructuur en toepassingen.
Opdrachten
Op Archief voor Onderwijs kan je collecties met audiovisueel materiaal vinden over de evolutie van hardware en software.
In dit filmpje van informaticalessen.be wordt het verschil tussen hardware en software getoond:
Op Klascement vind je heel wat opdrachten over dit LPD. Het document hieronder is een zoekopdracht over hardware en software.
Magali Seghers
Waar worden bestanden bewaard bij het downloaden? Geopende internetbestanden worden in een tijdelijke map bewaard.
Opdrachten
Op de website informaticalessen.be vind je video's, oefeningen en uitleg over dit LPD.
Magali Seghers
LPD3b - De leerlingen kunnen werken met synchronisatie.
KOV: GLI-ddaa3
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden.
Kernwoorden: downloaden, uploaden, back-up, synchroniseren, comprimeren, snelkoppeling.
Wat is synchroniseren? Wat zijn de voor -en nadelen van synchroniseren?
Wat is het verschil tussen synchroniseren en back-uppen?
LPD3c - De leerlingen kunnen bestanden comprimeren en snelkoppelingen aanmaken en gebruiken.
KOV: GLI-ddaa3
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden.
Kernwoorden: snelkoppeling, comprimeren
Hoe kan je bestanden comprimeren?
Wat zijn de gevolgen hiervan?
Wat zijn snelkoppelingen? Hoe maak je die?
LPD3d - De leerlingen hebben inzicht in de werking van een gegevensbank.
KOV: GLI-ddaa3
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden:.
Kernwoorden: database, gegevensbank
Opbouw van een database of gegevensbank
Opdrachten
Wat is een database? Op de leeromgeving DBstudent ontdek je het nut en de werking van databases. Aan de hand van bestaande websites en interactieve oefeningen, leer je op interessante wijze de belangrijkste principes van een database. Het werkt volledig in the cloud waardoor het eenvoudig vanuit je webbrowser te gebruiken is en niets moet installeren.
Op het internet vind je heel wat gegevensbanken waarin je kan zoeken en filteren. Op de website Statbel België in cijfers vind je betrouwbare informatie en zijn er heel wat filteropties.
Magali Seghers
LPD4 - Tekstverwerking: de leerlingen kunnen digitale teksten creëren.
KOV: GLI-ddaa4
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. bij het maken van een taak of verslag.
Kernwoorden: tekenopmaak, alineaopmaak, paginaopmaak, tabs of tabulaties, tabellen, paginanummering, stijlen, opmaakprofielen, spellingscontrole
Werken met stijlen
Opdrachten
Op YouTube kan je filmpjes bekijken over hoe je met stijlen of opmaakprofielen kan werken in Word. Je vindt er zelfs een lessenreeks van verschillende filmpjes met een basiscursus Word.
Magali Seghers
Spellingscontrole
Opdrachten
Taalvakken: Laat je leerlingen een schrijfopdracht maken in een tekstverwerker. Moedig ze aan om hun spelling te controleren door de spellingscontrole te gebruiken.
Weten je leerlingen niet hoe ze de spellingscontrole in Word kunnen gebruiken? Op Youtube vind je tal van instructiefilmpjes waarin het gebruik van spellingscontrole in Word uitgelegd wordt. Hier vind je voorbeelden van Engelstalige, Nederlandstalige en Franstalige filmpjes.
Geef je leerlingen een tekst die vol fouten staat en laat ze de tekst corrigeren door de spellingscontrole in Word te gebruiken. Je kan ze ook elkaars werk laten verbeteren. Hier vind je een voorbeeld (Bron: Klascement) van een tekst die vol spelfouten staat:
Magali Seghers
Document opmaken: Tekenopmaak, alineaopmaak en paginaopmaak
Document structureren: tabs, paginanummering en tabellen
LPD5 - De leerlingen gebruiken doelgericht en adequaat standaardfunctionaliteiten van digitale infrastructuur toepassingen om digitale presentaties te creëren.
KOV: GLI-ddaa5
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. voorstellen of presenteren voor de klas, een video in een vreemde taal van ondertiteling.
Kernwoorden: sjablonen (of templates), presentatie
Tips voor een geslaagde presentatie
Opdrachten
Op deze pagina van de website van informaticalessen vind je heel wat tips en een voorbeeld van een geslaagde presentatie.
Magali Seghers
Werken met kant-en-klare sjablonen
Opdrachten
Op de website SlidesCarnival kan je gratis sjablonen voor Google Slides downloaden.
Magali Seghers
LPD6 - Samenwerken en delen: de leerlingen gebruiken doelgericht en adequaat standaardfunctionaliteiten van digitale infrastructuur en toepassingen om digitaal te communiceren, te delen, samen te werken en te participeren aan initiatieven.
KOV: GLI-ddaa6
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. bij een groepswerk of bij het maken van een huistaak, verslag of eindwerk.
Kernwoorden: GDPR, copyright, randsomeware, cloud
Privacy: versleutelde berichten, gegevens delen, veilige wachtwoorden
Opdrachten
Mediawijs en Ketnet maakten een reeks van 10 humoristische filmpjes Slim op het internet. Met deze reeks willen ze kinderen en jongeren handvaten aanreiken om zich op een mediawijze manier te begeven op het internet: hoe kies je een veilig wachtwoord? Wat met Games, Phubbing en Catfishing?
Laat je leerlingen de website ikbeslis ontdekken. Op deze site worden vragen over privacy op internet beantwoord op maat van jongeren.
Op de website MediaNest vind je Kik & Print affiche met informatie over veilige wachtwoorden en privacyinstellingen op sociale media. Voorbeelden zie je hieronder.
Magali Seghers
Werken met programma's in de Cloud, Google Drive
Opdrachten
Er zijn heel wat voordelen aan werken in de Cloud, op Google Drive of op Google Classroom. Niet alleen voor leerlingen, maar ook voor de leerkracht. Het is een pak gemakkelijker om een overzicht te bewaren als leerlingen taken maken: je ziet precies wanneer de taak werd ingeleverd, taken gaan niet verloren, je kan online verbeteren en feedback doorsturen. Laat leerlingen eens een groepswerk of taak maken via Drive of Classroom. Zo behandel je meteen dit leerplandoel uit het GLI. Wil je meer te weten komen over Classroom, klik dan hier.
Magali Seghers
Copyright of auteursrecht
Opdrachten
Op de website Mediawijs worden veelgestelde vragen over auteursrecht beantwoord. Je kan er ook een Klik&Print affiche downloaden over dit over auteurs -en portretrecht, specifiek bedoeld voor het onderwijs.
De video's afbeeldingen op de website Coverr en Rawpixel kan je gratis downloaden en gebruiken. Ook alle video's die op Coverr zijn gepubliceerd mag je gratis gebruiken voor commerciële en niet-commerciële doeleinden, al is de vermelding van de bron wel aan te raden.
Het lespakket Recht op afbeelding van de Privacycommissie bevat standaardlessen en lesideeën die je kan gebruiken als je in de klas het thema copyright wil behandelen. Je vindt er ook achtergrondinformatie en materiaal zoals een toestemmingsformulier. Het materiaal is geschikt voor de tweede of derde graad.
Magali Seghers
GDPR
Opdrachten
Op VRT NWS vind je interessante artikels en filmpjes over de GDPR wetgeving: Welke gegevens worden beschermd? Hoe worden die gegevens beschermd? Wie moet die strenge regels respecteren? Welke rechten heb je zelf? Wat als je de regels niet respecteert? In de klas kan je met deze vragen aan de slag gaan in een debat of klasgesprek. Je kan ook de klas in vijf groepen verdelen en elke groep een video van VRT NWS laten bekijken en de bijhorende tekst lezen. Ze stellen de inhoud voor aan de klas.
In dit filmpje van ikbeslis.be komen de krachtlijnen van de nieuwe privacywet aan bod.
De online escaperoom Privacy proof van iToolbox behandelt dit LPD uitstekend. Leerlingen kraken de code aan de hand van enkele bronnen. De werkblaadjes hieronder (bron: Peggy Schoonvliet) kan je gebruiken tijdens de les om de escaperoom te begeleiden, al is dat niet echt nodig.
Magali Seghers
LPD7 - De leerlingen configureren infrastructuur en toepassingen.
KOV: GLI-ddaa7
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. digtale vaardigheden, STEM/Techniek,...
Kernwoorden:
Alles met elkaar verbonden: computernetwerken
Zoeken op het internet
LPD8 - De leerlingen transfereren de aangeleerde standaardfunctionaliteiten van een toepassing naar een andere toepassing.
KOV: GLI-ddaa8
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. bij een groepswerk of het maken van een verslag of taak.
Kernwoorden:
Verworven vaardigheden toepassen op nieuwe programma's: (online) tekstverwerking, rekenblad, ...
LPD10 - De leerlingen gebruiken doelgericht en adequaat standaardfunctionaliteiten van digitale infrastructuur en toepassingen om multimediabestanden te creëren.
KOV: GLI-ddaa10
Vaksuggesties: dit LPD kan in meerdere vakken bereikt worden, bv. voorstellen of presenteren voor de klas of een video in een vreemde taal van ondertiteling voorzien.
Kernwoorden:
Opdrachten:
Er zijn heel wat gratis online toepassingen om teksten, verslagen of posters op te maken, zoals Canva.
Kleur de geschiedenis met AI. Het doel van dit AI project is vrij simpel: kleur brengen in oude foto's en video's. Waar de beelden van vroeger, door de toen bestaande technologie, beperkt waren tot grijs- of bruintinten, gebruiken wordt GAN en NoGan-technologie gebruikt om de kleuren terug te brengen of te benaderen.
Wil je weten of een afbeelding bewerkt is of niet? Via Google Reverse Image Search kan je achterhalen waar een foto origineel vandaan komt en of die al dan niet bewerkt is. Upload een foto van je desktop naar Google Images en de zoekmachine zoekt gelijkaardige of gerelateerde afbeeldingen.
Magali Seghers
Videobewerking en fotobewerking