แหล่งเรียนรู้ กศน.ตำบลนาขมิ้น - ศิลปวัฒนธรรมประเพณี

ศิลปวัฒนธรรมประเพณีในท้องถิ่นตำบลนาขมิ้น บ้านนาขมิ้นมีขนบธรรมเนียมประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนาน ตั้งแต่สมัยอดีตกาลประเพณีส่วนใหญ่จะคล้ายคลึงกับชุมชนอื่น ๆ ในเขตจังหวัดนครพนม การทำบุญตามฤดูต่าง ๆ เช่นบุญเข้าพรรษา ออกพรรษา โดยมีความมุ่งหมายเพื่อความเป็นสิริมงคลและความสมบูรณ์พูนสุขของครอบครัวประเพณีที่สำคัญ คือ ประเพณีไหลเรือไฟ จัดขึ้นในวันออกพรรษาของทุกปี คือ วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 และประเพณีโบราณ เช่น ประเพณีแซงซะนาม เป็นต้น

ด้วยบ้านนาขมิ้นตั้งเมื่อประมาณ ปี พ.ศ. 2428 ตามประวัติเท่าที่สืบดูได้ความว่ามีบุคคลสองพี่น้องซึ่งมีชื่อตามชาวบ้านแถวนี้เรียก “ พระวิเศษ ”และ “พระเดช ” ซึ่งเป็นศิษย์ของ พระอรัญ เจ้าเมืองกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนครในปัจจุบัน บุคคลทั้งสองได้อพยพครอบครัวจากกุสุมาลย์มาตั้งบ้านใหม่ที่บริเวณซึ่งเป็นที่ตั้งของบ้านนาขมิ้นในปัจจุบันแต่ในที่บริเวณที่บุคคลทั้งสองย้ายมาอยู่นั้นปรากฎว่าสถานที่ ที่เป็นที่ตั้งหมู่บ้านนาขมิ้นในปัจจุบัน ได้เป็นหมู่บ้านร้างมาก่อน เพราะมีไม้ยืนต้นบ้างอย่าง เช่นต้นมะม่วง ต้นมะขาม และอื่นๆปรากฏอยู่มาก สิ่งที่เห็นปรากฎอยู่มากก็คือต้นขมิ้นมากที่สุด จึงตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านนาขมิ้น “ พระวิเศษ ” และ “พระเดช ” เป็นคนมีปัญญาที่ฉลาดมากทั้งเป็นผู้มีอิทธิพลทางไสยศาสตร์สามารถปกครองคนในละแวกนั้นให้อยู่ใต้บังคับบัญชาได้อย่างไม่มีปัญหา ด้วยความเฉลียวฉลาดของบุคคลทั้งสองจึงปกครองบ้านนาขมิ้นให้เจริญรุ่งเรืองขึ้นกว่าทุกหมู่บ้านในแถบนั้น ทางราชกาลในสมัยนั้นจึงยกฐานะบ้านนาขมิ้นเป็น ตำบลนาขมิ้น โดยแต่งตั้งให้พระวิเศษเป็นกำนันตำบลนาขมิ้น ซึ่งเป็นกำนันคนแรกของตำบลนาขมิ้นและมีเขตปกคอรงรวมไปถึงตำบลโพนบกในปัจจุบันด้วย กำนันต่อมา คือ พระเดช บุคคลทั้งสองมีความคิด อ่านออกเขียนได้ จึงสอนหนังสือแก่ผู้ที่สนใจในเขตตำบลนั้นให้อ่านออกเขียนได้ คนในตำบลนาขมิ้นจึงเรียกบุคคลทั้งสองว่า ครูวิเศษ ครูเดช บุคคลทั้งสองเป็นต้นตระกูลของผู้ที่ใช้นามสกุล ปัญหาไชย ในปัจจุบัน และต่อมาคนในตระกูล ปัญหาไชย ก็ได้เป็นผู้ปกครองในหมู่บ้านนาขมิ้นต่อๆกันมาอีกนาน จึงตกไปเป็นคนตระกุลอื่นในประมาณ พ.ศ. 2500 นี้เอง

ด้วยเหตุนี้ชุมชนบ้านนาขมิ้นในการจัดกิจกรรมประเพณีพื้นบ้าน ในช่วงวันสำคัญต่าง ๆ ประชาชนคนในชุมชนจะให้ความร่วมมือ ให้ความสำคัญ เพราะมีการจัดและสืบทอดต่อกันมาเป็นเวลาชานาน ไม่ว่าจะเป็นประเพณีทางพุทธศาสนา เช่น บุญเข้าพรรษา ออกพรรษา การทำบุญใช่ช่วงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ประชาชนก็จะออกมารวมตัวทำกิจกรรมร่วมกันอย่างต่อเนื่องในทุก ๆ ปี ร่วมกับผู้นำชุมชน หน่วยงานราชการ นักเรียน ในพื้นที่ชุมชนบ้านนาขมิ้น

Page updated

Google Sites

Report abuse