Cây bí đỏ

Bí đỏ là loại thực phẩm phổ biến hằng ngày có hàm lượng dinh dưỡng cao thấp cho sức khỏe của bạn. Bạn đã biết hết những công dụng của bí đỏ mang lại chưa?

Bí đỏ với hương vị thơm ngon trong những bữa ăn hằng ngày đã tạo ra 1 vị trí đứng ko thể thiếu trong thực đơn ẩm thực người Việt. Bên cạnh đó, bí đỏ còn bồi bổ và sở hữu lại những tiện lợi về sức khỏe mà mang thể bạn chưa biết nữa. Vì thế, bạn hãy cùng Hello Bacsi sắm hiểu về những công dụng của bí đỏ nhé!

Hình ảnh quả bí đỏ và dấu hiệu nhận biết

Cây thảo, sống một năm. Thân sở hữu năm cành, sở hữu lông dày, thường có rễ ở các đốt. Lá mọc so le, có cuống dài 8 – 20cm, phiến lá mềm, hình trứng rộng hoặc gần tròn, chia thùy nông, đầu tròn hoặc tương đối nhọn, mép sở hữu răng cưa, hai mặt lá mang phổ biến lông mềm, đôi khi với các đốm trắng ở mặt trên; tua cuốn phân nhánh.
Hoa đơn tính cộng gốc, màu vàng; hoa đực mang đế hoa ngắn; đài loe rộng mang thùy hình dải hoặc sắp dạng lá, tràng hoa sở hữu 5 thùy rộng: hoa loại sở hữu lá đài dạng lá rõ, hầu hình tròn hoặc tương đối dài.
Quả to, cùi dày, rỗng giữa có phổ biến dạng: dạng tròn, hơi dẹt, có rãnh sâu; hình trạng trứng hoặc hình trứng hơi dài, có khía rãnh, vỏ không tính nhăn, khi chin màu vàng trắng, vỏ giữa màu vàng cam,,, với mùi thơm, vị ngọt lợ, cuống quả với rãnh và loe rộng ở chỗ tiếp giáp sở hữu quả. Hạt màu trắng xám, mang mép mỏng và màu sẫm hơn.
Mùa hoa: tháng 3 – 4; mùa quả: tháng 5 – 6.
Loài cucubita pepo L. khác ở chỗ quả xốp ở giữa, hình trứng khá dài, với khía rãnh, đặc thù cuống quả không phình lớn ở chỗ đính vào quả. Loài này cũng được dùng mang công dụng tương tự.

1. Tên gọi khác của quả bí đỏ

Tên khoa học: Cucurbita moschata Duchesne
Tên khác: Bí đỏ, bí rợ, nam qua, mẹ ứ (Thái), phặc đeng (Tày), plắc ropual (K’ho), nhấm (Dao).
Tên nước ngoài: Pumpkin, yellow – flowered ground, musk – melon (Anh), courge musquée (Pháp).
Họ: Bí (Cucurbitaceae)

2. Nguồn gốc và phạm vi phân bố

Chi Cucurbita L. với khoảng 25 loài, xuất xứ ở châu Mỹ. Trong đó, sở hữu 5 loài là cây trồng.
Tên khoa học: Bí đỏ với khoảng 25 loài, mỗi loài sở hữu tên kỹ thuật khác nhau. Ở Việt Nam thường thấy mang 3 loài là: Cucurbita pepo L -Cucurbita moschata Duch. ex Poiret -Cucurbita maxima Duch. ex Lamk.
Nguồn gốc cây bí đỏ ở Bắc Mỹ, người ta sắm thấy ở Mexico các hạt bí đỏ mang niên đại từ 7000 tới 5500 năm trước Công nguyên. Đây là loại quả lớn nhất thế giới. Quả bí đỏ khổng lồ nặng 1.190kg do người Bỉ trồng, đạt kỷ lục Guinness thế giới năm 2016 tại Đức (ở châu Âu có lễ hội Bí Ngô doanh nghiệp tại Đức từ năm 2000). Quả bí đỏ còn là tượng trưng của lễ hội Halloween
Bí đỏ là cây trồng phổ biến ở nước ta từ miền núi tới trung du đồng bằng, để khiến rau ăn: lá bánh tẻ, ngọn lá non, nụ hoa đực, quả xanh. Quả chín, và nhân hạt còn tiêu dùng khiến thuốc.
Bí đỏ là cái cây thảo sống 1 năm, mọc bò hay leo nhờ tua cuốn. Thân mang lông dày, mềm. Lá mọc so le mang cuống dài 10 - 20cm phiến lá hình tim chia thùy màu lục sẫm thường mang đốm trắng, cả 2 mặt đều sở hữu lông mịn. Cây với hoa đực và hoa mẫu mọc riêng ở kẽ lá, Hoa đực với cuống dài và rỗng 10 - 15cm, hoa to, màu vàng. Hoa dòng cuống ngắn và lớn dầy, bầu hình cầu đựng nhiều noãn, tràng hoa màu vàng.

3. Dược tính và lý tính của bí đỏ

Lá bí đỏ bánh tẻ: Nước 86,5%, chất đạm: 3,8%, chất béo: 1,8%, chất xơ:1,9%. Các khoáng chất: Ca, Phospho, Mg, Fe. Các sinh tố: B1, B2, B3, C.

Đặc biệt bí đỏ mang 3 Carotenoit quý như: (Điều tra hợp chất Carotenoit trong một số thực vật của VN Hà thị Bích Ngọc và cộng sự thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội).

- Beta caroten 35,868% (là tiền chất của vitamin A, được ỏ gan, không bị đào thải lúc thừa như vitamin A) sở hữu tác dụng chống mù lòa, chống lão hóa da, tăng miễn dịch, ngăn ung bứu tiêu hóa.

- Lutein 23,7% là dưỡng chất vàng với trong não và hoàng điểm của mắt, với tác dụng nâng cao khả năng học hỏi và ghi nhớ. Giảm nguy cơ bệnh tim mạch và mỡ máu cao, chống tác hại của ánh sáng mặt trời trên da, Lycopen 6,499% là chất chống oxy hóa cực mạnh, xóa vết nhăn, vết nám trên da, khiến chậm ung thư (tuyến tiền liệt, thực quản, ruột kết). Hàm lượng carotenoit tính theo nguyên liệu khô kiệt,

- Quả bí đỏ già: Nước: 87,2%, chất đạm: 1,4% , chất béo 0,5%, chất xơ 1,4%. những khoáng chất: Fe, Mg, Cu, Zn. Các sinh tố: B1, B2, C, E, K đặc thù là sinh tố T trong phần ruột bí đỏ giúp ngăn đề phòng béo phì và tiêu hóa những thức ăn khó tiêu. Có 2 carotenoit là: Beta caroten 52,762% và Lutein 15,208%.

Theo những nhà công nghệ Trung Quốc: giết quả bí đỏ già mang tác dụng kích thích cơ thể tiết insulin có tác dụng tốt cho người đái toá đường (cả týp I và II).

- Hạt bí đỏ già: Nước 8%, chất đạm 28,1%, chất béo 33,5%, chất xơ 14,7%. Hạt khô: Vỏ: 25 - 30%. Nhân: 70 - 75%. Trong nhân có dầu: 45 - 50%. Dầu gồm những glycerid của những acid béo ko no (Oleic và Linoleic) Đặc biệt là chất 7-phytosterol (có nối đôi ở vị trí 7) sở hữu tác dụng giảm kích cỡ phì đại tuyến tiền liệt, giảm không gian nước giải tồn đọng và số lần tiểu nhân thể đêm, giảm các triệu chứng đái khó, đái buốt. Cucurbitin: 0,40 - 0,84% là một acid amin có tác dụng chống giun sán.

Có thể bạn quan tâm: Tác dụng của khổ qua

Công dụng của bí đỏ

- Rau bí đỏ (gồm ngọn non, hoa đực) là chiếc rau rẻ tiền nhưng sở hữu giá trị dinh dưỡng siêu cao, món ăn chế biến từ rau bí đỏ thường là món rau sào. Muốn cơ thể tiếp thụ được 3 Carotenoit quý nên có dầu thực vật hoặc mỡ lợn (cách xào rau mang dầu thực vật: cho 50ml nước vào chảo đun sôi rồi cho rau vào đảo đều, sau ấy cho mắm, muối, gia vị và dầu ăn 20ml/150g rau).

- Thịt quả bí đỏ già: là dòng quả tốt tiền nhưng lại với nhiều giá trị, thường chế biến đa dạng món ăn (hàng trăm thứ) như: Bí đỏ sào, bí đỏ đậu xanh nấu cháo hoặc nấu chè, bí đỏ hầm móng giò, bí đỏ hầm hạt sen, sữa bí đỏ...

Vừa là món ăn ngon, vừa đáp ứng nhu cầu phòng chống đa dạng chiếc bệnh như: Chống trầm cảm lo âu, chống béo phì (không bỏ ruột bí), chống đái tháo đường (thêm củ mài), chống mỡ máu cao và cao huyết áp, chống táo bón, bổ thần kinh, bổ khí lực, điều hòa tỳ vị… Người Nhật coi bí đỏ là món ăn “Trường sinh bất lão”.

Hạt bí đỏ: Là dòng hạt với nhiều công dụng như: Hạt bí đỏ rang: Tiếp khách vào ngày tết, hội hè, họp mặt (người lớn và trẻ con đều thích ăn). Hạt bí đỏ ép dầu để chế thuốc điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt (đóng nang, tên thương mại là Popenen). Nhân hạt bí đỏ chữa giun sán: Trước đây lúc những chiếc thuốc chữa giun sán còn ít thì hay dùng, khoảng 10 năm trở lại đây ko thấy ai sử dụng vì cần chế nước sắc hạt cau để phối hợp chữa sán.(Hạt bí đỏ chỉ sở hữu tác dụng khiến tê liệt khúc giữa và khúc đuôi con sán. Nước sắc đẹp hạt cau có tác dụng mạnh trên đầu sán và các khúc chưa thành thục).

1. Bí đỏ giúp sáng mắt

Bí đỏ mang cất lượng to beta carotene, khi vào trong thân thể chất này được chuyển hóa thành Vitamin A. Đây là chất cần thiết cho mắt, giúp võng mạc tiếp nhận và xử lý ánh sáng phải chăng hơn. Ngoài ra, bí đỏ còn chứa lutein và zeaxanthin với tác dụng chống oxy hóa giúp ngăn dự phòng đục thủy tinh thể và khiến chậm sự tăng trưởng của thoái hóa điểm vàng.

2. Tốt cho tim mạch

Hạt bí đỏ giàu chất physterol và những axit béo omega 3, omega 6 phải chăng cho sức khỏe. Những chất này sở hữu tác dụng khiến cho giảm lượng cholesterol xấu, giúp ngăn đề phòng bệnh tim mạch và huyết áp.

3. Giảm cân

Bí đỏ đựng hàm lượng calo và chất béo cực kỳ thấp, là một thực phẩm giàu chất xơ do đó bí đỏ chính là một thực phẩm lí tưởng cho các người thừa cân, béo phì.

4. Ngăn ngừa tiểu đường

Bí đỏ mang tác dụng làm cho hạ đường huyết trong máu, vì vậy giúp ngăn dự phòng bệnh tiểu đường. Ngoài ra, bí đỏ còn với tác dụng ngăn dự phòng khả năng vươn lên là mạn tính của các người đã bị bệnh tiểu đường.

5. Tăng cường vững mạnh não bộ

Trong bí đỏ sở hữu đựng chất bắt buộc thiết cho hoạt động của não bộ là axit glutamine. Chất này mang vai trò quan trọng trong việc bồi dưỡng thần kinh, viện trợ cho những phản ứng chuyển hóa ở những tế bào thần kinh và não.

Ngoài ra, đối có đàn bà sở hữu thai ăn hạt và hoa bí đỏ không chỉ giúp cho thai nhi tăng trưởng tế bào não, tăng cường nhựa sống cho thai nhi, mà còn giúp đề phòng và điều trị chứng phù, tăng áp huyết và những biến chứng khác khi mang thai.

6. Tăng cường hệ thống miễn dịch

Bí đỏ sở hữu cất một lượng lớn vitamin C mang tác dụng nâng cao cường sức mạnh hệ thống miễn dịch. Hệ miễn nhiễm khỏe mạnh sẽ giúp chúng ta chống lại được những virus, vi khuẩn gây bệnh cho cơ thể.

7. Tẩy giun

Dùng bí đỏ ăn sống, kết hợp mang việc tiêu dùng thuốc tẩy giun sẽ đem đến hiệu quả tẩy giun cao. Ăn thường xuyên hạt bí đỏ cũng giúp ngăn dự phòng chứng giun sán, đặc thù ở trẻ nhỏ.

8. Làm đẹp da

Chất carotenoid có trong bí đỏ còn có tác dụng làm chậm tiến trình lão hóa da, từ đó giúp da sáng đẹp, không mụn trứng cá và ít nếp nhăn.

9. Ngăn đề phòng ung thư

Bí đỏ sở hữu đựng lượng chất chống oxy hóa và beta-carotene siêu cao cần sở hữu tác dụng ngăn ngừa các căn bệnh ung thư. Ngoài bí đỏ, các thực phẩm sở hữu màu vàng như cà rốt, khoai lang cũng với tác dụng tương tự.

10. Ngừa loét bao tử tá tràng

Một cốc nước ép bí đỏ hàng ngày giúp ruột tiêu hóa thức ăn nhanh và giúp chiếc bỏ độc tố ra khỏi đường tiêu hóa. Vì vậy, nước ép bí đỏ có thể chữa lành vết loét dạ dày, tá tràng và những nhiễm trùng khác trong ruột.

Dùng bí đỏ cần lưu ý gì không?

Những người bị rối loạn tiêu hóa thì ko nên ăn bí ngô.
Bí Đỏ đã nấu để trong tủ lạnh hoặc để quá lâu thì ko bắt buộc ăn nữa.
Khi bí đã chuyển sang màu sắc đẹp nâu vàng thì bạn phải bỏ đi được rồi.
Chỉ phải đưa Bí Đỏ vào menu 2 lần trong tuần chứ không phải ăn quá nhiều.
Ăn nhiều bí ngô với thể dẫn đến tình trạng chóp mũi, bàn tay và bàn chân bị vàng do vitamin A tích tụ quá nhiều dưới da và trong gan.

Những ai không nên dùng bí đỏ

Bí ngô siêu lành mạnh và được coi là an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, một số người sở hữu thể bị dị ứng sau lúc ăn bí ngô. Nó cũng được coi là thuốc lợi tiểu nhẹ, với tức là ăn đa dạng bí ngô sở hữu thể gây ra phản ứng giống như khi bạn uống thuốc lợi tiểu, làm cho nâng cao lượng nước và muối thân thể bạn thải ra ngoại trừ qua nước tiểu.

Tác dụng này với thể gây hại cho những người dùng một số loại thuốc như lithium. Thuốc lợi tiểu có thể khiến suy giảm khả năng mẫu bỏ lithium của thân thể bạn, gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Mặc dù bí ngô thấp cho sức khỏe, đa dạng loại đồ ăn vặt có xuất phát từ bí ngô - như lattés, kẹo và nhân bánh - được cho thêm đường. Các thức ăn này ko cung cấp các lợi ích sức khỏe na ná như tiêu thụ bí ngô thật.