Tác dụng của cây ké đầu ngựa
Theo Y học cổ truyền, kẹ đầu ngựa hay còn được gọi là thương nhĩ tử, 1 thảo dược có vị cay đắng, tính ấm, hơi có độc, đi vào kinh phế. Vậy “ké đầu ngựa mang tác dụng trị bệnh gì”, tham khảo bài viết sau sẽ giúp độc giả trả lời thắc mắc.
Hình ảnh cây ké đầu ngựa và dấu hiệu nhận biết
Cây ké đầu ngựa là cây mọc hoang khắp mọi miền nước ta, thường thấy ở những bãi đất hoang, bờ ruộng, bờ đường. Cây còn có tên khác là thương nhĩ tử, xương nhĩ, thương nhĩ, phắc ma, mac nháng (Tày). Tên khoa học: xanthium strumarium L. (tên đồng nghĩa Xanthium japonicum Widder), họ Cúc (Asteraceae).
Ké đầu ngựa là chiếc cây thảo, sống hàng năm, cao 50 - 80cm, ít phân cành. Thân hình trụ, cứng, mang khía, màu lục, đôi khi điểm những chấm màu nâu tím, có lông cứng. Lá mọc so le, hình tim tam giác, dài 4 - 10cm, rộng 4 - 12cm, chia 3 - 5 thùy, mép khía răng ko đều, mang lông ngắn và cứng ở cả hai mặt, gân chính 3, cuống lá dài 10cm, mang lông cứng.
Cụm hoa mọc ở đầu cành hoặc kẽ lá, màu lục nhạt, gồm hai chiếc đầu, cùng gốc; những đầu ở phía trên nhỏ với hoa lưỡng tính, các đầu khác mang hoa cái; lá bắc xếp thành hai hàng, với lông; hoa lưỡng tính hình ống, ko mang mào lông, tràng với 5 thùy, nhị 5; hoa mẫu ko mang tràng và mào lông. Quả bế đôi, hình trứng, có hai sừng nhọn ở đầu và phủ đầy gai móc; dài 12 - 15mm, rộng 7mm. Mùa hoa quả vào tháng 5 - 8. (1)
Thành phần hóa học và dược tính của ké đầu ngựa
Cây Ké đầu ngựa cất iod có hàm lượng khá cao: 1 gam lá hoặc thân cất trung bình 200 µg, một g quả chứa 220 – 230 µg iod.
Phần trên mặt đất cất 2 – hydroxytomentosin - 1β, 5β – epoxyd (Malik Mangel S. Vaf cs, 1992; CA 118: 143476a).
Quả cất rộng rãi sesquiterpen lacton: Xanthinin, xanthumin, xanthatin, xanthol, isoxanthol.
Quả ghẹ đầu ngựa non đựng nhiều vitamin C và những glucose, fructose (7,2%) sucrose (4,9%) acid hữu cơ phosphatid, kali nitrat, β-sitosterol, -sitosterol, β-D glucosid của β-sitosterol gọi là strumarosid (β-D glucosid với tác dụng chống viêm).
Quả còn đựng tetrahydroxyflavon và stigmasterol. Hạt xẹp đầu ngựa là nguồn nguyên liệu mang dầu béo với tỷ lệ khá cao, ví như chiết bằng dung môi, thu được 30 – 35% 1 chiếc dầu bán khô tương tự dầu hướng dương (Helianthus annuus). Ké đầu ngựa Liên xô (trước đây) sở hữu tỷ lệ dầu béo là 41% mang thể thu được 175 kg dầu trên một ha xẹp đầu ngựa. Dầu ghé là 1 chất lỏng màu vàng nhạt, không mùi, có vị hao hao dầu thực vật.
Hạt còn đựng một số chất gây độc cho gia súc, trong đấy sở hữu hydroquinon, cholin và một chất độc hơn chưa xác định. Ngoài ra, hạt Ké đầu ngựa còn với chứa xanthostrumarin và acid oxalic và một lượng iod đáng kể.
Bã còn lại sau khi chiết lấy dầu là nguồn vật liệu giàu N 8 -10%, acid phosphoric 3 – 3,5%.
Phần cứng của hạt sử dụng để cung cấp than hoạt tính. Phần này với 15,9% pentosan có thể dùng làm cho vật liệu tổng hợp furfural.
Trong lá, ngoài iod ra, còn sở hữu lượng vitamin C hơi cao (7 mg/100g).
Rễ ghẹ đầu ngựa chứa β-sitosterol, stigmasterol, campesterol và 1 glucosid tan trong nước sở hữu độ chảy 242o.
Ngoài ra, toàn cây gạnh đầu ngựa là nguồn phân hữu cơ cực kỳ tốt vì giàu đạm (30 – 40% nitrogen).
Bộ phận sử dụng, cách thu hoạch và sơ chế
Người ta thường tiêu dùng quả và hầu hết phần trên mặt đất của loài cây này để khiến thuốc. Quả thu hái lúc chưa ngả sang màu vàng, đem về phơi hay sấy khô để dùng.
Tác dụng của cây ké đầu ngựa
- Tác dụng Y học hiện đại
Hạ đường huyết: Do carboxy atractylozit ở dạng muối với độc tính này.
Sát khuẩn: Nhờ quả chứa những hoạt chất như xanthamin và xanthetin.
Hỗ trợ điều trị bệnh bướu cổ: Nhờ toàn hàm lượng iot khá cao sở hữu trong cây.
Hạ sốt, giúp tiểu thông lợi, cường độ co bóp cơ tim giảm.
Giúp chống những tác nhân gây dị ứng, ngứa da, kháng histamin cho cơ thể.
Do với chất xanthumin phải dược liệu sở hữu thể ức chế tâm thần trung ương.
Kháng viêm nhờ -sitosterol-D-glucosi, vô cùng tốt trong trường hợp lở loét hay mụn nhọt.
- Tác dụng Y học cổ truyền
Tính vị: Tính ấm, vị ngọt nhạt, khá đắng, khá với độc.
Quy kinh: kinh Phế
Công dụng: Làm ra mồ hôi, tán phong, giảm đau, tiêu độc mụn nhọt, sát trùng…
Chủ trị: Các chứng phong hàn (ngoại tà xâm nhập), cảm lạnh, tê dại, mờ mắt, mụn nhọt, lở loét, bướu cổ, đau răng, đau họng, đau đầu, sổ mũi, cây ké đầu ngựa chữa viêm mũi dị ứng, viêm xoang…
Có thể bạn quan tâm: Tác dụng cây cỏ xước
Bài thuốc chữa bệnh bằng cây ké đầu ngựa
1. Cây ké đầu ngựa chữa bệnh sỏi thận:
Dùng khoảng 20g xịt đầu ngựa, 40g vòi voi, 20g lá lốt và cuối cộng là 10g ngưu tất. Đem chúng đi hãm sở hữu nước sôi, chia thành phổ biến lần dùng trong ngày. Hoặc mang thể sử dụng 12g ké đầu ngựa, 40g rễ cỏ xước, 30g hy thiêm, 20g thổ phục linh, 16g cỏ lọ nồi và 12g ngải cứu. Đem sao vàng rồi nhan sắc lấy nước uống.
2. Dùng ké đầu ngựa chữa bệnh viêm thấp khớp:
Dùng khoảng 12g ké đầu ngựa, 16g ngưu tất, 16g hy thiêm, 12g cành dâu, 12g tỳ giải, 12g thổ phục linh, 12g cà gai leo và cuối cộng là 10g lá lốt.
Hoặc tiêu dùng ké đầu ngựa 12g, rễ cỏ xước 40g, hy thiêm 28g, thổ phục linh 20g, cỏ nhọ nồi 16g, ngải cứu 12g. Tất cả sao vàng, sắc đẹp đặc uống. Dùng trong 7–10 ngày.
3. Cách dùng cây ké đầu ngựa chữa phong thấp, tê thấp.
Quả xẹp đầu ngựa 12g, giã nát rồi nhan sắc nước uống.
4. Chữa đợt cấp của viêm da tiến triển
Ké đầu ngựa 12g, ngưu tất 16g, hy thiêm 16g, thổ phục linh 12g, cành dâu 12g, tỳ giải 12g, cà gai leo 12g, lá lốt 10g. Tất cả đem nhan sắc uống, mỗi ngày một thang.
5. Chữa phong rẻ đau khớp, tê bại đau buốt người hoặc thuộc cấp lở ngứa ra mồ hôi, viêm xoang, đau trước trán hay đau trên đỉnh đầu
Ké đầu ngựa 12g, kinh giới 8g, bạch chỉ 8g, xuyên sườn 6g, thiên niên kiện 6g. Sắc uống.
6. Chữa đau răng
Quả ghẹ đầu ngựa (liều vừa phải), nhan sắc lấy nước rồi ngậm 10 phút xong nhổ đi. Làm phổ biến lần trong ngày.
7. Chữa bướu cổ
Quả hay cây lép đầu ngựa, phơi khô rồi tán bột. Ngày uống 4–5g, dạng thuốc sắc đẹp (đun sôi, giữ sôi 15 phút).
8. Chữa mụn nhọt, chốc lở
Ké đầu ngựa 10g, kim ngân 20g. Bào chế thành chè uống mỗi ngày, hãm sở hữu 500ml nước sôi chia khiến nhiều lần dùng. Trẻ dưới một tuổi uống nửa gói 1 ngày.
Hoặc dùng ghé đầu ngựa 10g, người tình công anh 15g, sài đất 10g, kim ngân 5g, cam thảo đất 2g. Bào chế thành chè uống (đóng thành gói 42g). Mỗi ngày uống 1 gói, hãm có nước sôi và chia khiến cho 3 lần uống.
9. Chữa viêm mũi mạn tính
Ké đầu ngựa 16g, hạ khô thảo 12g, tân di 8g, bạc hà 6g, bạch chỉ, cát cánh, cam thảo mỗi vị 4g. Sắc uống mỗi ngày một thang.
Lưu ý và kiêng kỵ khi dùng ké đầu ngựa
Mẫn cảm hay dị ứng với bất kỳ thành phần nào của trong bài thuốc.
Không dùng quả Ké đầu ngựa mọc mầm để chữa bệnh, bởi chúng có cất độc tính mang thể gây phản ứng phụ.
Thiếu máu gây tình trạng đau đầu ko cần dùng.
Phụ nữ đang với thai, con trẻ ko được sử dụng các bài thuốc trên.
Tùy theo cơ địa mỗi người mà bài thuốc phát huy tác dụng vì thế lúc sử dụng những bài thuốc trên bạn nên kiên trì.
Khi sử dụng các bài thuốc trên bạn nên kiêng làm thịt lợn
Để tiêu dùng ké đầu ngựa 1 bí quyết an toàn và sở hữu hiệu quả, bạn nên tham khảo trước ý kiến từ các chưng sĩ, bác sĩ đông y uy tín. Một số thuốc, thực phẩm chức năng hay thảo dược khác mà bạn đang tiêu dùng với thể gây ra những thúc đẩy ko mong muốn sở hữu dược liệu này.
Tham khảo thêm: Cây rau tàu bay chữa bệnh gì
Ké đầu ngựa không chỉ là loài cây quen thuộc, mà từ lâu đã được tiêu dùng trong dân gian. Với sự nhiều và phong phú về tác dụng mà dược liệu này được tiêu dùng nhiều để điều trị bệnh. Tuy nhiên, để sở hữu thể tận dụng hết giá trị của vị thuốc đối với sức khỏe, bạn cần tham khảo ý kiến người sở hữu chuyên môn, y chưng sĩ để kiểm soát rủi ro và các tác dụng ko mong muốn.