แหล่งเรียนรู้ วัดเขาจันทร์งาม (วัดเลิศสวัสดิ์)

วัดเขาจันทน์งาม เดิมชื่อ วัดเลิศสวัสดิ์ ตั้งอยู่ในส่วนหนึ่งของเขาจันทน์งาบนเทือกเขาเขื่อนลั่น บ้านเลิศสวัสดิ์ ตำบลลาดบัวขาว อำเภอสีคิ้ว จุดเด่นของวัดนี้ ที่มีชื่อเสียงได้แก่ ภาพเขียนสีโบราณ ที่มีอายุกว่า 4,000 ปี บริเวณนี้น่าจะเคยเป็นที่อยู่ของคนยุคโบราณ เนื่องจากเป็นบริเวณของรอยแยกหิน เป็นลักษณะร่องเขา คล้ายกับแหล่งที่อยู่อาศัยของมนุษย์ในยุคหิน หรือยุคก่อนประวัติศาสตร์ จากที่จอดรถจะมีทางเดินเป็นทางปูนซีเมนต์ เดินขึ้นเขาประมาณ 100 เมตร ผ่านป่าและต้นไม้สองข้างทางอันหนาแน่น และร่มเย็น สักพักจะมีทาง 3 แยก มีรูปปั้นพระสิวลี และพระปรางค์ประทานพร ให้เราได้กราบไหว้ เปรียบเสมือนด่านแรกในการเข้าสู่เขตแห่งพระพุทธศาสนา ถ้าไปทางซ้าย เป็นเส้นทางไปสักการะพระประธานภายในอุโบสถ และมีพระบรมสารีริกธาตุบรรจุในผอบ 3 องค์ ด้านหน้าพระประธาน ให้สักการะ แต่ถ้าจะไปดูรูปเขียนสี ให้เลี้ยวขวา เดินไปอีกประมาณ 30 เมตร จะพบกับทางเข้าไปชมภาพเขียนสี

หน้าทางเข้ามีป้ายบอกประวัติการค้นพบ เนื้อหาโดยรวมกล่าวว่า จากการสำรวจในปี พ.ศ. 2526 ทำให้พบแหล่งโบราณคดีที่สำคัญแห่งหนึ่งของภาคอีสาน ได้แก่ ภาพเขียนสี บริเวณที่ปรากฏภาพเขียนสีเป็นเพิงผาหินทรายขนาดใหญ่ ตัวภาพอยู่สูงจากพื้นประมาณ 3-4 เมตร เมื่อเดินเข้ามาแล้ว จะพบร่องหินและต้นไม้ที่มีรากยาวพันเกาะเกี่ยวกับก้อนหินขนาดใหญ่ เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ต้องอาศัยระยะเวลากว่า 100 ปี เป็นอย่างน้อย จึงจะสร้างสิ่งเหล่านี้ได้สวยงามและยิ่งใหญ่มาก ผ่านจุดนี้ไป ทางขวาจะเป็นเวิ้งกว้าง มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นตรงกลางสูงตระหง่านทะลุผ่านกำแพงภูเขาคล้ายถ้ำเล็ก ๆ หากดูภายนอกจะไม่สามารถมองเห็นภาพเขียนโบราณได้ ต้องเดินเข้าไปกลางห้อง กลับหลังหัน จึงจะเห็นภาพเขียนอยู่ด้านบนฝั่งซ้าย สูงประมาณ 5 เมตร ภาพเขียนสีโบราณนี้ เป็นภาพเขียนสีด้วยสีแดง มีทั้งภาพลงสีแบบเงาทึบและภาพร่างรูปคน แสดงให้เห็นผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก และสัตว์ ที่แสดงถึงวิถีชีวิตของกลุ่มชนที่อาศัยอยู่ในบริเวณนี้ราว 3,000-4,000 ปีมาแล้ว ศิลปะถ้ำแห่งนี้มีการเขียนภาพลงสีที่ปรากฏจำนวน 12 กลุ่ม มีภาพกลุ่มคน สัตว์ ทั้งแบบเงาทึบ ภาพร่าง ภาพลายเส้น ที่ยังไม่สามารถแปลความหมายได้อีกจำนวนหนึ่ง ภาพเด่น ๆ คือ ภาพคนที่มีทั้งชาย หญิง และเด็กที่อยู่ในลักษณะต่าง ๆ เช่น นั่ง เต้นรำ ยืน และยิงธนู นอกจากนี้ ในบริเวณนี้ยังมีพระพุทธรูปประจำพื้นที่ ให้เราได้สักการะ แล้วก็มีทางเดินที่มีก้อนหินหล่นมาค้างอยู่ เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติอันน่าอัศจรรย์ นอกจากภาพเขียนสีแล้ว ยังมีรอยพระพุทธบาทจำลอง เป็นรอยพระพุทธบาท 4 รอย

เมื่อเราเดินลัดเลาะผ่านธรรมชาติและป่าขึ้นไปบนเขาอีกประมาณ 80 เมตร ทางขวามือจะพบภาพสลักบนหินทราย เป็นรูปพระสังกัจจายน์องค์เล็ก ๆ เมื่อมองไปทางด้านซ้าย มีพระปางไสยาสน์องค์ใหญ่ ยาว 12.75 เมตร แกะสลักอย่างวิจิตรบรรจงบนผนังหินทรายลงสีสวยสดงดงาม ทางด้านปลายพระบาทพระพุทธรูปมีป้ายแกะสลักบอกความเป็นมาของพระพุทธรูปทั้งสององค์ สำหรับรอยพระพุทธบาทสี่รอยนั้น จะต้องเดินขึ้นไปชมบนเขาห่างไปอีก 10 เมตร เมื่อเดินขึ้นไปจะเห็นรอยพระพุทธบาทที่กว้างใหญ่ มากกว่าที่เคยเห็นมาจริง ๆ ขนาดที่บอกไว้ คือ กว้าง 5 เมตร ยาว 9.50 เมตร ที่ว่าเป็นรอยพระบาทสี่รอยนั้น คือเป็นรอยพระพุทธบาทบนหินทรายที่ซ้อนกันเป็น 4 ชั้น จากใหญ่ลงไปเล็กซ้อนกัน รายละเอียดของรอยพระพุทธบาทสมบูรณ์มาก ตามมุมของรอยพระบาทมีภาพสลักเทพหลากแบบไม่ซ้ำกัน

ทางธรณีวิทยาพื้นที่ของวัดเขาจันทน์งาม อยู่ในหมวดหินพระวิหาร ซึ่งเป็นเขาเควสตาโคราชแนวด้านนอก ทั้งนี้วัดเขาจันทน์งามตั้งอยู่บนด้านลาดเอียง (dip slope) ของเควสตา หินส่วนใหญ่ประกอบด้วย หินทรายและหินทรายปนกรวด ซึ่งมีความแข็งและความคงทนสูง หน้าตัดของมวลหินมักปรากฏโครงสร้างชั้นเฉียงระดับซึ่งเกิดขึ้นพร้อมกับการทับถมของตะกอนทราย บริเวณแม่น้ำโบราณในช่วงยุคครีเทเซียส ส่วนลักษณะเว้าแหว่งของแท่งแสดงให้เห็นว่าหินมีความคงทนที่แตกต่างกัน โดยหินที่คงทนน้อยกว่าจะถูกกร่อนได้มากกว่า