กศน.ตำบล - อาชีพท้องถิ่น

ด้วยจากสภาพบริบทชุมชน บ้านท่าปุยตก ตำบลย่านรี อำเภอสามเงา จังหวัดตาก ไม่มีพื้นที่ทำกินเป็นของตนเอง ซึ่งพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตป่าสงวน ชาวบ้านจึงประกอบอาชีพล่าสัตว์ป่า เก็บผักหวาน หาหน่อไม้ กล้วยไม้ป่า สมุนไพร ตัดไม้เผาถ่าน เลื่อยไม้ เป็นอาชีพหลัก ประกอบกับราษฎรในพื้นที่มีความเชื่อที่ผิดในการเก็บผักหวาน การล่าสัตว์ ต้องเผาป่าก่อนจึงจะได้ทรัพยากรดังกล่าว จึงส่งผลทำให้ทรัพยากรทางธรรมชาติเสื่อมโทรมลง มีสภาพแห้งแล้งน้ำในลำห้วยเหือดแห้ง สัตว์ป่าอพยพไปอยู่ที่อื่น ทำให้ชาวบ้านต้องเปลี่ยนการประกอบอาชีพมารับจ้างทั่วไป ซึ่งมีรายได้ที่ไม่แน่นอน ทำให้ชาวบ้านมีฐานะยากจน และจากการวิเคราะห์ข้อมูลชุมชน ข้อมูลพื้นฐาน ด้านอาชีพในหมู่บ้านท่าปุยตก กศน.ตำบลย่านรีจึงได้จัดและส่งเสริมการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ “การทำไข่เค็มใบเตย”

" ไข่เค็ม " เป็นอาหารพื้นบ้านของคนไทยมาตั้งแต่สมัยโบราณและเป็นที่นิยมในการบริโภคของคนไทย ในทุกๆภาค การผลิตไข่เค็มนั้นมีขั้นตอนที่ไม่ยุ่งยากซับซ้อนในการทำ จึงเหมาะที่จะส่งเสริมการทำไข่เค็มให้เป็นที่แพร่หลายสำหรับบุคคลและชุมชนต่างๆ ที่มีความสนใจในวิชาการทำไข่เค็มนี้ การผลิตไข่เค็มถือเป็นเทคโนโลยีชาวบ้านวิธีหนึ่งที่ทำกันมานานจนถึงทุกวันนี้ โดยเริ่มแรกจุดประสงค์ในการทำไข่เค็มนั้น เพื่อเป็นการยืดอายุการเก็บของไข่เป็ดซึ่งเหลือจากการบริโภคสด ต่อมาความนิยมในการบริโภคไข่เค็มมีมากขึ้น จนพัฒนาจากการผลิตไข่เค็มเพื่อการบริโภคในครัวเรือนมาเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อการค้า ซึ่งการจำหน่ายอาจจะเป็นในรูปของผลิตภัณฑ์ไข่เค็มเพื่อการรับประทานโดยตรงหรือนำไปทำไปเป็นไส้ขนม เช่น ขนมเปี๊ยะ ขนมไหว้พระจันทร์ ขนมบ๊ะจ่าง ตลอดจนใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารต่างๆ สำหรับไข่เค็มใบเตยจะมีรสชาติและกลิ่นที่แตกต่างกันออกไป ถ้าเป็นไข่เค็มที่ผสมใบเตย ไข่จะมีกลิ่นหอมของใบเตย ไข่เค็มใบเตยมีเทคนิคกระบวนการผลิตที่ไม่เหมือนใคร ไข่แดงจะมีสีแดง มัน มีกลิ่นและรสชาติ ที่แตกต่างกัน ตามส่วนประกอบที่ใช้พอกไข่ และมีรสชาติไม่เค็มจัด

“การทำไข่เค็มใบเตย” เพื่อสร้างอาชีพทางเลือกให้กับประชาชนในพื้นที่ ให้มีรายได้เพิ่มขึ้น ประกอบกับวัตถุดิบที่นำมาผลิต มีในท้องถิ่น เช่นใบเตยที่ส่วนใหญ่ปลูกไว้ในครัวเรือนและตามริมตลิ่งแม่น้ำปิง ใบเตย เป็นสมุนไพรไทย ที่หาได้ง่ายทั่วไปตามท้องถิ่นบ้านเรา หรือจะปลูกเองก็สามารถทำได้ไม่ยาก อีกทั้งสรรพคุณของใบเตยก็มีมากมาย ใบเตยสามารถนำมารักษาโรคหรือบำรุงร่างกายได้ เรียกว่าเป็นสมุนไพรพื้นบ้าน ที่สรรพคุณหลายอย่างกว่าที่คิด ใบเตยเป็นสมุนไพรไทยที่นิยมนำมาใช้ให้กลิ่นหอมแก่อาหาร รวมไปถึงสิ่งของอื่นที่ต้องการความหอมจากใบเตย หรือนำไปใช้เป็นสีผสมอาหารที่ให้สีเขียว แต่นอกจากประโยชน์แค่เพียงให้กลิ่น สี และรสแล้ว ใบเตยยังมีประโยชน์อื่นอีกมากมาย โดยเฉพาะในเรื่องของสุขภาพก็มีประโยชน์ไม่แพ้สมุนไพรชนิดอื่นๆ ทำให้ลดต้นทุนในการผลิต เป็นสินค้าที่สร้างความแปลกใหม่ให้กับกลุ่มผู้บริโภค ไข่เค็มใบเตยสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู เช่นไข่เค็มดาวใบเตย หรือนำไปต้มเป็นไข่เค็มใบเตย และเป็นการถนอมอาหารที่สามารถเก็บไว้ได้นาน มีกลิ่นหอมของใบเตยเข้าไปถึงเนื้อไข่ เป็นเอลักษณ์ที่โดดเด่นของไข่เค็มใบเตยบ้านท่าปุยตกอีกทั้ง แต่ไข่เป็ดนั้นยังต้องซื้อจากที่อื่นเพื่อนำมาผลิตไข่เค็ม ซึ่งมีโครงการการต่อยอดในสร้างอาชีพกลุ่มเลี้ยงเป็ดพันธุ์ไข่ เพื่อเป็นการลดต้นทุนการผลิต

กลุ่มอาชีพ การทำไข่เค็มใบเตย บ้านท่าปุยตก ตำบลย่านรี อำเภอสามเงา จังหวัดตาก เป็นการสร้างรายได้ให้ตนเอง ชุมชน ลดค่าใช้จ่ายภายในครอบครัว เป็นการพัฒนาประชากรของประเทศให้มีความรู้ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพเป็นการแก้ปัญหาการว่างงานและส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชนตลอดจนเพื่อเพิ่มศักยภาพและ ขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ ที่มั่นคง โดยเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่างๆมุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพและการมีงานทาอย่างมี คุณภาพทั่วถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้มั่นคง มั่งคั่ง